KINH THÁNH

¡¡

¡¡

  SÁCH CÁC VUA 2

(Nguồn copy : https://giotregiaoxutando.wordpress.com/)

¨C Chương 01 ¨C

 

1 Sau khi vua A-kh¨¢p qua đời, Mô-¨¢p nổi loạn chống Ít-ra-en. 2 Vua A-kh¨¢t-gia ngã xuống từ lan can ph¨°ng tr¨ºn của lầu vua ở Sa-ma-ri, n¨ºn bị đau ốm. Vua sai sứ giả đi v¨¤ bảo họ: ¡°C¨¢c ngươi hãy đi thỉnh ý Ba-an Dơ-v¨²p, thần của Éc-rôn, để xem ta c¨® thể qua khỏi cơn bệnh n¨¤y không?¡± 3 Nhưng sứ giả của Ðức Ch¨²a n¨®i với ông Ê-li-a người T¨ªt-be: ¡°Hãy trỗi dậy, l¨ºn gặp c¨¢c sứ giả của vua Sa-ma-ri, v¨¤ bảo họ: Ở Ít-ra-en không c¨® Thi¨ºn Ch¨²a hay sao, m¨¤ c¨¢c anh lại đi thỉnh ý Ba-an Dơ-v¨²p, thần của Éc-rôn? 4 V¨¬ thế Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Ngươi sẽ không xuống khỏi giường m¨¤ ngươi đã l¨ºn nằm, v¨¬ thế n¨¤o ngươi cũng chết.¡± Rồi ông Ê-li-a đi khỏi đ¨®.

 

 

5 C¨¢c sứ giả trở về với vua. Vua bảo họ: ¡°Sao c¨¢c ngươi lại trở về?¡± 6 Họ đ¨¢p: ¡°Một người đã l¨ºn gặp ch¨²ng tôi v¨¤ n¨®i với ch¨²ng tôi: Hãy đi về với ông vua đã sai c¨¢c anh đi v¨¤ thưa với vua: Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Ở Ít-ra-en không c¨® Thi¨ºn Ch¨²a hay sao, m¨¤ ngươi lại sai sứ giả đi thỉnh ý Ba-an Dơ-v¨²p, thần của Éc-rôn? V¨¬ thế, ngươi sẽ không xuống khỏi giường m¨¤ ngươi đã l¨ºn nằm, v¨¬ thế n¨¤o ngươi cũng chết.¡± 7 Vua hỏi họ: ¡°Người đã l¨ºn gặp c¨¢c ngươi v¨¤ n¨®i với c¨¢c ngươi những lời đ¨®, ăn mặc thế n¨¤o?¡± 8 Họ trả lời: ¡°Ð¨® l¨¤ một người mặc ¨¢o da lông, đ¨®ng khố da.¡± Vua n¨®i: ¡°Ð¨® l¨¤ ông Ê-li-a người T¨ªt-be!¡±

 

9 Vua sai một sĩ quan chỉ huy năm mươi quân đem theo năm mươi quân của m¨¬nh đến với ông Ê-li-a. Vi¨ºn sĩ quan n¨¤y đi l¨ºn với ông Ê-li-a đang ngồi tr¨ºn đỉnh n¨²i. Vi¨ºn sĩ quan thưa ông Ê-li-a: ¡°Hỡi người của Thi¨ºn Ch¨²a, vua bảo: Xin mời ông xuống!¡± 10 Ông Ê-li-a trả lời sĩ quan chỉ huy năm mươi quân: ¡°Nếu ta l¨¤ người của Thi¨ºn Ch¨²a, th¨¬ chớ g¨¬ một ngọn lửa từ trời xuống thi¨ºu đốt ngươi v¨¤ năm mươi quân của ngươi!¡± Một ngọn lửa từ trời liền xuống thi¨ºu đốt vi¨ºn sĩ quan v¨¤ năm mươi quân của ông. 11 Vua lại sai một sĩ quan kh¨¢c chỉ huy năm mươi quân đem năm mươi quân của m¨¬nh đến với ông Ê-li-a. Vi¨ºn sĩ quan 𨮠l¨ºn tiếng n¨®i: ¡°Hỡi người của Thi¨ºn Ch¨²a, vua n¨®i thế n¨¤y: Xin ông xuống mau!¡± 12 Ông Ê-li-a trả lời họ: ¡°Nếu ta l¨¤ người của Thi¨ºn Ch¨²a, th¨¬ chớ g¨¬ một ngọn lửa từ trời xuống thi¨ºu đốt ngươi v¨¤ năm mươi quân của ngươi!¡± Một ngọn lửa từ trời liền xuống thi¨ºu đốt vi¨ºn sĩ quan v¨¤ năm mươi người của ông. 13 Vua lại sai vi¨ºn sĩ quan thứ ba chỉ huy năm mươi quân đem theo năm mươi quân của m¨¬nh. Vi¨ºn sĩ quan thứ ba đi l¨ºn, v¨¤ khi đến nơi, th¨¬ quỳ gối trước mặt ông Ê-li-a v¨¤ khẩn n¨¤i: ¡°Hỡi người của Thi¨ºn Ch¨²a, ước g¨¬ mạng tôi v¨¤ mạng của năm mươi tôi tớ ng¨¤i đây được coi l¨¤ quý trước mắt ng¨¤i! 14 Một ngọn lửa đã từ trời xuống thi¨ºu đốt hai sĩ quan trước, mỗi người c¨´ng với năm mươi quân của họ. Nhưng bây giờ, ước g¨¬ mạng tôi được coi l¨¤ quý trước mắt ng¨¤i!¡± 15 Sứ giả của Ðức Ch¨²a n¨®i với ông Ê-li-a: ¡°Hãy xuống với người n¨¤y, đừng sợ g¨¬ n¨®!¡± Ông trỗi dậy, c¨´ng với vi¨ºn sĩ quan xuống gặp vua. 16 Ông Ê-li-a n¨®i với vua: ¡°Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: V¨¬ ngươi đã sai sứ giả đi thỉnh ý Ba-an Dơ-v¨²p, thần của Éc-rôn, ¨C ở Ít-ra-en không c¨® Thi¨ºn Ch¨²a hay sao, m¨¤ lại đi thỉnh lời sấm của n¨®? -, n¨ºn ngươi sẽ không xuống khỏi giường m¨¤ ngươi đã l¨ºn nằm, v¨¬ thế n¨¤o ngươi cũng chết!¡±

 

17 Vua đã chết, như lời của Ðức Ch¨²a m¨¤ ông Ê-li-a đã truyền lại. V¨¬ vua A-kh¨¢t-gia không c¨® con, n¨ºn ông Giô-ram l¨ºn ngôi kế vị, v¨¤o năm thứ hai triều vua Giô-ram, con ông Giơ-hô-sa-ph¨¢t, vua Giu-đa. 18 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua A-kh¨¢t-gia, những g¨¬ vua l¨¤m, đã chẳng được ghi trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao?

 

¨C Chương 02 ¨C

 

VI. Truyện Ông Ê-Li-Sa

 

1. Những Bước Ðầu

 

Ngôn sứ Ê-li-a được đem đi. Ông Ê-li-sa thay thế.

 

1 V¨¤o thời Ðức Ch¨²a đem ông Ê-li-a l¨ºn trời trong cơn gi¨® lốc, ông Ê-li-a v¨¤ ông Ê-li-sa rời Ghin-gan. 2 Ông Ê-li-a n¨®i với ông Ê-li-sa: ¡°Xin anh ở lại đây, v¨¬ Ðức Ch¨²a sai thầy đến Bết Ên.¡± Nhưng ông Ê-li-sa thưa: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống v¨¤ c¨® thầy đang sống đây, con xin thề sẽ không bỏ thầy!¡± Rồi c¨¢c ông đi xuống Bết Ên. 3 C¨¢c anh em ngôn sứ ở Bết Ên ra gặp ông Ê-li-sa v¨¤ n¨®i: ¡°Ông c¨® biết không, hôm nay Ðức Ch¨²a sẽ đem thầy của ông l¨ºn cao ngay tr¨ºn đầu ông?¡± Ông n¨®i: ¡°Tôi cũng biết chứ, im đi!¡± 4 Ông Ê-li-a bảo ông: ¡°N¨¤y Ê-li-sa, xin anh ở lại đây, v¨¬ Ðức Ch¨²a sai thầy đi Gi¨º-ri-khô.¡± Nhưng ông Ê-li-sa thưa: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống v¨¤ c¨® thầy đang sống đây, con xin thề sẽ không bỏ thầy!¡± V¨¤ c¨¢c ông đã đến Gi¨º-ri-khô. 5 C¨¢c anh em ngôn sứ ở Gi¨º-ri-khô đến gần ông Ê-li-sa v¨¤ n¨®i: ¡°Ông c¨® biết không, hôm nay Ðức Ch¨²a sẽ đem thầy của ông l¨ºn cao, ngay tr¨ºn đầu ông?¡± Ông n¨®i: ¡°Tôi cũng biết chứ, im đi!¡± 6 Ông Ê-li-a bảo: ¡°Xin anh ở lại đây, v¨¬ Ðức Ch¨²a sai thầy đến sông Gio-đan.¡± Nhưng ông thưa: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống v¨¤ c¨® thầy đang sống đây, con xin thề sẽ không bỏ thầy! ¡± Rồi cả hai ông c¨´ng đi.

 

7 Năm mươi anh em ngôn sứ cũng đi, đứng ở đằng xa, ph¨ªa trước hai ông, c¨°n hai ông th¨¬ đứng b¨ºn bờ sông Gio-đan. 8 Ông Ê-li-a lấy ¨¢o cho¨¤ng của m¨¬nh, cuộn lại m¨¤ đập xuống nước. Nước rẽ ra hai b¨ºn. Hai ông đã đi qua r¨¢o chân. 9 Vậy, khi đã đi qua, ông Ê-li-a n¨®i với ông Ê-li-sa: ¡°Anh cứ xin đi: thầy c¨® thể l¨¤m g¨¬ cho anh trước khi thầy được đem đi, rời xa anh?¡± Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Xin cho con được hai phần thần kh¨ª của thầy!¡± 10 Ông Ê-li-a đ¨¢p: ¡°Anh xin một điều kh¨® đấy! Nếu anh thấy thầy khi thầy được đem đi, rời xa anh, th¨¬ sẽ được như thế; bằng không, th¨¬ không được.¡± 11 C¨¢c ông c¨°n đang vừa đi vừa n¨®i, th¨¬ n¨¤y một cỗ xe đỏ như lửa v¨¤ những con ngựa đỏ như lửa t¨¢ch hai người ra. V¨¤ ông Ê-li-a l¨ºn trời trong cơn gi¨® lốc. 12 Thấy thế, ông Ê-li-sa k¨ºu l¨ºn: ¡°Cha ơi! Cha ơi! Hỡi chiến xa v¨¤ chiến mã của Ít-ra-en!¡± Rồi ông không thấy thầy m¨¬nh nữa. Ông t¨²m lấy ¨¢o m¨¬nh v¨¤ x¨¦ ra l¨¤m hai mảnh. 13 Ông lượm lấy ¨¢o cho¨¤ng của ông Ê-li-a rơi xuống. Ông trở về v¨¤ đứng b¨ºn bờ sông Gio-đan.

 

14 Ông lấy ¨¢o cho¨¤ng của ông Ê-li-a đã rơi xuống m¨¤ đập xuống nước v¨¤ n¨®i: ¡°Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ông Ê-li-a ở đâu?¡± Ông đập xuống nước, nước rẽ ra hai b¨ºn, v¨¤ ông Ê-li-sa đi qua. 15 C¨¢c anh em ngôn sứ Gi¨º-ri-khô thấy ông ở đằng xa th¨¬ n¨®i: ¡°Thần kh¨ª của ông Ê-li-a đã ngự xuống tr¨ºn ông Ê-li-sa.¡± Họ đến đ¨®n ông v¨¤ sụp xuống đất lạy ông. 16 Họ thưa ông: ¡°Tại đây c¨® năm mươi người dũng cảm đang ở với c¨¢c tôi tớ ng¨¤i. Xin cho ph¨¦p họ đi t¨¬m thầy của ng¨¤i. C¨® lẽ thần kh¨ª của Ðức Ch¨²a đã đem người đi, rồi thả xuống một ngọn n¨²i hay một thung lũng n¨¤o đ¨®.¡± Nhưng ông n¨®i: ¡°Ðừng sai ai đi cả!¡± 17 Họ cứ một mực n¨¤i ¨¦p ông, n¨ºn ông bảo: ¡°Th¨¬ cứ sai đi!¡± Họ sai năm mươi người đi kiếm suốt ba ng¨¤y, nhưng không t¨¬m thấy ông Ê-li-a. 18 Họ trở về với ông. Ông đang ở Gi¨º-ri-khô, ông n¨®i với họ: ¡°Tôi đã chẳng bảo c¨¢c anh l¨¤ đừng đi 𨮠sao?¡±

 

Hai ph¨¦p lạ của ông Ê-li-sa

 

19 Người trong th¨¤nh n¨®i với ông Ê-li-sa: ¡°Như ng¨¤i thấy đ¨®, địa thế của th¨¤nh th¨¬ tốt, nhưng nước th¨¬ độc v¨¤ xứ sở bị nạn vô sinh.¡± 20 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Lấy cho tôi một c¨¢i tô mới v¨¤ bỏ muối v¨¤o đ¨®.¡± Họ đi lấy cho ông. 21 Ông đi ra suối nước, đổ muối xuống v¨¤ n¨®i: ¡°Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Ta l¨¤m cho nước ho¨¢ l¨¤nh, v¨¤ nước n¨¤y sẽ không c¨°n gây chết ch¨®c v¨¤ nạn vô sinh nữa.¡± 22 V¨¤ nước ho¨¢ l¨¤nh cho đến ng¨¤y nay, theo lời ông Ê-li-sa đã n¨®i.

 

23 Ông rời nơi 𨮠l¨ºn Bết Ên. V¨¤ khi ông đi l¨ºn, th¨¬ dọc đường c¨® những trẻ con từ th¨¤nh đi ra, ch¨²ng nhạo ông v¨¤ n¨®i: ¡°L¨ºn đi, ông h¨®i đầu ơi! L¨ºn đi, ông h¨®i đầu ơi!¡± 24 Ông quay lại, v¨¤ khi thấy ch¨²ng th¨¬ nguyền rủa ch¨²ng nhân danh Ðức Ch¨²a. Bấy giờ, c¨® hai con gấu từ trong rừng đi ra v¨¤ x¨¦ x¨¢c bốn mươi hai đứa trẻ. 25 Từ nơi đ¨®, ông đi tới n¨²i C¨¢c-men, rồi trở lại Sa-ma-ri.

 

¨C Chương 03 ¨C

 

2. Cuộc Chiến Chông Mô-Áp

 

Thời vua Giô-ram cai trị Ít-ra-en (852-841)

 

1 Vua Giô-ram, con vua A-kh¨¢p, l¨ºn ngôi tại Sa-ma-ri cai trị Ít-ra-en, v¨¤o năm thứ mười t¨¢m triều vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t, vua Giu-đa. Vua trị v¨¬ được mười hai năm. 2 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, nhưng không như cha như mẹ của vua, v¨¬ vua đã cất bỏ trụ đ¨¢ thần Ba-an m¨¤ vua cha đã dựng. 3 Tuy nhi¨ºn, vua vẫn b¨¢m lấy tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo; v¨¤ vua không dứt ra được.

 

Cuộc viễn chinh của Giu-đa v¨¤ Ít-ra-en đ¨¢nh Mô-¨¢p

 

4 M¨º-sa, vua Mô-¨¢p, l¨¤ người nuôi chi¨ºn cừu. Ông thường cống nộp cho vua Ít-ra-en một trăm ng¨¤n con chi¨ºn v¨¤ một trăm ng¨¤n con cừu len. 5 Nhưng sau khi vua A-kh¨¢p qua đời, th¨¬ vua Mô-¨¢p nổi loạn chống lại vua Ít-ra-en.

 

6 Ng¨¤y ấy, vua Giô-ram ra khỏi Sa-ma-ri v¨¤ kiểm tra dân số to¨¤n thể Ít-ra-en. 7 Rồi vua đi, sai người đến n¨®i với vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t, vua Giu-đa: ¡°Vua Mô-¨¢p nổi loạn chống tôi. Ng¨¤i c¨® c¨´ng với tôi đi đ¨¢nh Mô-¨¢p không?¡± Vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t đ¨¢p: ¡°Tôi sẽ l¨ºn. Tôi cũng l¨¤m như ng¨¤i, dân tôi cũng như dân ng¨¤i, ngựa của tôi cũng như ngựa của ng¨¤i.¡± 8 Rồi vua n¨®i tiếp: ¡°Ch¨²ng ta sẽ đi đường n¨¤o m¨¤ l¨ºn?¡± Vua Giô-ram trả lời: ¡°Ðường sa mạc Ê-đôm.¡±

 

9 Vua Ít-ra-en, vua Giu-đa v¨¤ vua Ê-đôm l¨ºn đường. Họ đi v¨°ng quanh bảy ng¨¤y đường; không c¨°n nước cho quân l¨ªnh v¨¤ th¨² vật đi theo nữa. 10 Vua Ít-ra-en mới n¨®i: ¡°Than ôi! Ðức Ch¨²a đã triệu tập ba vua ch¨²ng ta đây để nộp v¨¤o tay Mô-¨¢p!¡± 11 Vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t n¨®i: ¡°Ở đây không c¨® một ngôn sứ n¨¤o của Ðức Ch¨²a c¨® thể gi¨²p ch¨²ng ta thỉnh ý Người sao?¡± Một trong những tôi tớ của vua Ít-ra-en trả lời: ¡°Ở đây c¨® ông Ê-li-sa, con ông Sa-ph¨¢t, người đã đổ nước tr¨ºn tay ông Ê-li-a.¡± 12 Vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t n¨®i: ¡°Ông ấy c¨® lời của Ðức Ch¨²a.¡± Vua Ít-ra-en, vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t v¨¤ vua Ê-đôm đi xuống gặp ông. 13 Ông Ê-li-sa n¨®i với vua Ít-ra-en: ¡°Chuyện 𨮠can g¨¬ đến vua v¨¤ tôi? Vua hãy đi gặp c¨¢c ngôn sứ của vua cha, c¨¢c ngôn sứ của th¨¢i hậu.¡± Vua Ít-ra-en n¨®i: ¡°Không, v¨¬ Ðức Ch¨²a đã triệu tập ba vua ch¨²ng tôi đây để nộp v¨¤o tay Mô-¨¢p.¡± 14 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a, Ch¨²a Tể c¨¤n khôn, hằng sống, Ðấng tôi phụng thờ, tôi xin thề: Nếu tôi không nể vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t, vua Giu-đa, th¨¬ tôi sẽ không để ý đến vua v¨¤ cũng chẳng nh¨¬n mặt vua. 15 Bây giờ, hãy dẫn đến tôi một người gảy đ¨¤n.¡± Người gảy đ¨¤n vừa đ¨¢nh đ¨¤n, th¨¬ b¨¤n tay Ðức Ch¨²a ở tr¨ºn ông. 16 Ông n¨®i: ¡°Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Hãy đ¨¤o trong khe n¨¤y thật nhiều hố. 17 V¨¬ Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: C¨¢c ngươi không thấy c¨® gi¨®, c¨¢c ngươi không thấy c¨® mưa; nhưng khe n¨¤y sẽ đầy nước, v¨¤ c¨¢c ngươi sẽ được uống, c¨¢c ngươi, s¨²c vật v¨¤ lừa ngựa của c¨¢c ngươi. 18 Ðối với Ðức Ch¨²a, 𨮠c¨°n l¨¤ qu¨¢ ¨ªt. Người sẽ nộp Mô-¨¢p v¨¤o tay c¨¢c ngươi. 19 C¨¢c ngươi sẽ hạ mọi th¨¤nh ki¨ºn cố, mọi th¨¤nh quan trọng, sẽ chặt mọi cây cối tươi tốt, lấp mọi giếng nước v¨¤ rải đ¨¢ để t¨¤n ph¨¢ mọi ruộng đồng ph¨¬ nhi¨ºu.¡± 20 Quả thật, ban s¨¢ng, v¨¤o giờ dâng lễ tiến, th¨¬ nước từ ph¨ªa Ê-đôm đến, v¨¤ to¨¤n xứ đều ngập nước.

 

21 Khi nghe tin c¨¢c vua l¨ºn đ¨¢nh ch¨²ng, mọi người Mô-¨¢p, những người đến tuổi mang vũ kh¨ª v¨¤ cả những người đã qu¨¢ tuổi đ¨®, đều được gọi nhập ngũ v¨¤ đ¨®ng ở bi¨ºn giới. 22 S¨¢ng sớm họ thức dậy; V¨¤ khi mặt trời mọc l¨ºn, chiếu s¨¢ng tr¨ºn mặt nước, người Mô-¨¢p thấy nước đằng trước ch¨²ng đỏ như m¨¢u, 23 th¨¬ n¨®i: ¡°M¨¢u đ¨®! Chắc chắn c¨¢c vua đã đ¨¢nh nhau, ch¨¦m giết lẫn nhau. Bây giờ, hỡi Mô-¨¢p, đi hôi của đi!¡±

 

24 Ch¨²ng đến trại người Ít-ra-en. Nhưng người Ít-ra-en đã v¨´ng dậy, đ¨¢nh quân Mô-¨¢p, khiến ch¨²ng phải tẩu tho¨¢t trước mặt họ. Họ tiến v¨¤o Mô-¨¢p m¨¤ đ¨¢nh. 25 Họ ph¨¢ huỷ c¨¢c th¨¤nh, mỗi người nhặt đ¨¢ quăng xuống lấp đầy mọi đồng ruộng ph¨¬ nhi¨ºu; họ bịt mọi giếng nước v¨¤ chặt mọi cây cối tốt tươi. Cuối c¨´ng, ở Kia Kha-re-x¨¦t chỉ c¨°n trơ lại một đống đ¨¢. L¨ªnh ph¨®ng đ¨¢ bao vây th¨¤nh 𨮠v¨¤ đ¨¢nh ph¨¢. 26 Khi vua Mô-¨¢p thấy cuộc chiến ¨¢c liệt, không cầm cự nổi, th¨¬ dẫn theo bảy trăm người mang kiếm, mở đường m¨¢u đi tới vua Ê-đôm. Nhưng ch¨²ng không l¨¤m nổi chuyện đ¨®. 27 Khi ấy, vua mới bắt con đầu l¨°ng, l¨¤ người c¨® quyền l¨ºn ngôi kế vị, m¨¤ tế tr¨ºn tường th¨¤nh l¨¤m lễ vật to¨¤n thi¨ºu. Một cơn thịnh nộ lớn gi¨¢ng xuống Ít-ra-en. Quân Ít-ra-en nhổ trại, r¨²t lui m¨¤ trở về xứ.

 

¨C Chương 04 ¨C

 

3. V¨¤i Ph¨¦p Lạ Của Ông Ê-Li-Sa

 

Dầu của b¨¤ go¨¢

 

1 C¨® người vợ của một trong những anh em ngôn sứ k¨ºu cứu ông Ê-li-sa: ¡°Tôi tớ ng¨¤i l¨¤ chồng tôi đã chết. V¨¤ ng¨¤i biết l¨¤ tôi tớ ng¨¤i k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a. Nhưng chủ nợ đã đến bắt hai đứa con tôi l¨¤m nô lệ.¡± 2 Ông Ê-li-sa n¨®i với b¨¤: ¡°Tôi c¨® thể l¨¤m g¨¬ cho chị đây? Hãy cho tôi biết: trong nh¨¤ chị c¨°n c¨® g¨¬ không?¡± B¨¤ thưa: ¡°Trong nh¨¤ nữ tỳ của ng¨¤i chẳng c¨°n g¨¬ cả, trừ một lọ dầu.¡± 3 Ông n¨®i: ¡°Chị hãy đi ra ngo¨¤i mượn b¨¤ con l¨¢ng giềng c¨¢c thứ b¨¬nh, những b¨¬nh rỗng, đừng c¨® ¨ªt qu¨¢! 4 Rồi chị trở về, chị v¨¤ c¨¢c con c¨¢i chị v¨¤o nh¨¤ đ¨®ng cửa lại. Chị sẽ đổ dầu v¨¤o tất cả c¨¢c b¨¬nh đ¨®, b¨¬nh n¨¤o đầy th¨¬ để ri¨ºng ra.¡± 5 B¨¤ từ giã ông m¨¤ đi; b¨¤ v¨¤ con c¨¢i b¨¤ v¨¤o nh¨¤ đ¨®ng cửa lại. Ch¨²ng đem b¨¬nh đến cho b¨¤, c¨°n b¨¤ th¨¬ đổ v¨¤o.6 Khi c¨¢c b¨¬nh đã đầy, b¨¤ n¨®i với con: ¡°Ðem b¨¬nh nữa cho mẹ.¡± Nhưng n¨® thưa: ¡°Hết b¨¬nh rồi.¡± Dầu liền ngưng chảy. 7 B¨¤ đến tr¨¬nh cho người của Thi¨ºn Ch¨²a biết. Ông n¨®i: ¡°Chị đi b¨¢n dầu ấy m¨¤ trả nợ; phần c¨°n lại th¨¬ mẹ con d¨´ng để sinh sống.¡±

 

Ông Ê-li-sa v¨¤ mẹ con người phụ nữ Su-n¨ºm

 

8 Một hôm, ông Ê-li-sa đi qua Su-n¨ºm. Ở 𨮠c¨® một phụ nữ gi¨¤u sang. B¨¤ ta giữ ông lại d¨´ng bữa. Từ đ¨®, mỗi lần đi qua, ông đều gh¨¦ v¨¤o d¨´ng bữa. 9 B¨¤ ấy n¨®i với chồng: ¡°N¨¤y ông! Tôi biết người thường gh¨¦ v¨¤o nh¨¤ ch¨²ng ta l¨¤ một th¨¢nh nhân của Thi¨ºn Ch¨²a. 10 M¨¬nh phải l¨¤m cho ông một căn ph¨°ng nhỏ tr¨ºn lầu c¨® tường c¨® v¨¢ch, rồi k¨º ở 𨮠một c¨¢i giường, đặt b¨¤n ghế v¨¤ để một c¨¢i đ¨¨n cho ông d¨´ng. Như thế, khi n¨¤o đến nh¨¤ m¨¬nh, ông sẽ lui v¨¤o đ¨®.¡± 11 Một hôm, ông đến nơi ấy, ông lui v¨¤o ph¨°ng tr¨ºn lầu v¨¤ nghỉ ở đ¨®. 12 Ông n¨®i với Gi¨º-kha-di, tiểu đồng của ông: ¡°Ði gọi b¨¤ Su-n¨ºm.¡± N¨® đi gọi b¨¤ v¨¤ b¨¤ đến trước mặt n¨®. 13 Ông Ê-li-sa bảo n¨®: ¡°Hãy n¨®i với b¨¤ ấy: B¨¤ đã qu¨¢ lo lắng bận rộn v¨¬ ch¨²ng tôi. Ch¨²ng tôi biết phải l¨¤m g¨¬ cho b¨¤ đây? C¨® cần ch¨²ng tôi phải n¨®i một lời với đức vua hay với tướng chỉ huy quân đội cho b¨¤ không?¡± B¨¤ trả lời: ¡°Tôi sống y¨ºn h¨¤n giữa dân tôi.¡± 14 Ông Ê-li-sa n¨®i với tiểu đồng: ¡°N¨ºn l¨¤m g¨¬ cho b¨¤ ấy?¡± Gi¨º-kha-di đ¨¢p: ¡°Tội nghiệp, b¨¤ ấy không c¨® con trai, m¨¤ chồng th¨¬ đã gi¨¤.¡± 15 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Ði gọi b¨¤ ấy.¡± N¨® đi gọi b¨¤, v¨¤ b¨¤ ấy đến đứng ngo¨¤i cửa. 16 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°V¨¤o thời kỳ n¨¤y, v¨¤o độ n¨¤y sang năm, b¨¤ sẽ được bế con trai.¡± B¨¤ mới n¨®i: ¡°Không, thưa ng¨¤i, người của Thi¨ºn Ch¨²a, xin đừng lừa dối nữ tỳ ng¨¤i!¡± 17 Quả nhi¨ºn, b¨¤ ấy c¨® thai, v¨¤ năm sau, v¨¤o thời kỳ, v¨¤o độ m¨¤ ông Ê-li-sa đã n¨®i, th¨¬ b¨¤ sinh con trai.

 

18 Ðứa trẻ lớn l¨ºn. Một ng¨¤y kia, khi đi kiếm cha n¨® ở giữa những người thợ gặt,19 n¨® n¨®i với cha: ¡°Ôi, c¨¢i đầu con! C¨¢i đầu con!¡± Người cha bảo anh đầy tớ: ¡°Bồng n¨® về cho mẹ n¨®.¡± 20 Người tớ trai bồng n¨®, đem về cho b¨¤ mẹ. Ðứa trẻ ngồi tr¨ºn đầu gối b¨¤ đến trưa, rồi n¨® chết. 21 B¨¤ đem n¨® l¨ºn đặt tr¨ºn giường d¨¤nh cho người của Thi¨ºn Ch¨²a, đ¨®ng cửa lại, để n¨® ở trong rồi đi ra. 22 B¨¤ đi gọi chồng v¨¤ n¨®i: ¡°Xin ông sai đến tôi một anh đầy tớ v¨¤ một con lừa c¨¢i. Tôi chạy đến người của Thi¨ºn Ch¨²a, rồi sẽ về.¡± 23 Người chồng bảo: ¡°Tại sao b¨¤ lại đi gặp ng¨¤i ng¨¤y hôm nay? Không phải l¨¤ ng¨¤y đầu th¨¢ng, cũng chẳng phải l¨¤ ng¨¤y sa-b¨¢t.¡± Nhưng b¨¤ trả lời: ¡°Ông cứ y¨ºn tâm!¡± 24 Rồi b¨¤ cho thắng lừa v¨¤ n¨®i với anh đầy tớ: ¡°Hãy đưa tôi đi v¨¤ l¨ºn đường! Chỉ dừng xe lại khi tôi bảo.¡± 25 B¨¤ l¨ºn đường v¨¤ đi đến với người của Thi¨ºn Ch¨²a ở n¨²i C¨¢c-men. Vừa thấy b¨¤ đằng xa, người của Thi¨ºn Ch¨²a n¨®i với Gi¨º-kha-di, tiểu đồng của ông: ¡°K¨¬a b¨¤ Su-n¨ºm. 26 Con hãy chạy ra đ¨®n v¨¤ n¨®i với b¨¤ ấy: ¡°B¨¤ c¨® được mạnh khoẻ không? Ông nh¨¤ c¨® được mạnh khoẻ không? Cậu b¨¦ c¨® được mạnh khoẻ không?¡± B¨¤ trả lời: ¡°Vâng, mạnh khoẻ cả.¡± 27 Khi đến gần người của Thi¨ºn Ch¨²a ở tr¨ºn n¨²i, b¨¤ ôm lấy chân ông. Gi¨º-kha-di tiến tới, đẩy b¨¤ ra, nhưng người của Thi¨ºn Ch¨²a bảo: ¡°Ðể y¨ºn cho b¨¤ ấy, v¨¬ tâm hồn b¨¤ đang phải cay đắng. Ðức Ch¨²a đã giấu ta điều ấy, Người không cho ta biết.¡± 28 Khi ấy, b¨¤ n¨®i: ¡°N¨¤o tôi c¨® xin ng¨¤i cho tôi được đứa con đâu? Tôi đã chẳng n¨®i: ¡°Xin đừng đ¨¢nh lừa tôi, 𨮠sao?¡±

 

29 Ông Ê-li-sa bảo Gi¨º-kha-di: ¡°Hãy thắt lưng, cầm gậy của ta m¨¤ đi! Gặp ai th¨¬ đừng c¨® ch¨¤o, ai ch¨¤o th¨¬ đừng đ¨¢p lại. Ngươi sẽ đặt gậy của ta tr¨ºn mặt cậu b¨¦.¡± 30 Mẹ cậu b¨¦ n¨®i: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống v¨¤ c¨® ng¨¤i đang sống đây, tôi xin thề sẽ không rời xa ng¨¤i.¡± Ông trỗi dậy v¨¤ đi theo b¨¤. 31 Gi¨º-kha-di đã đi trước hai người v¨¤ đặt gậy tr¨ºn mặt cậu b¨¦; nhưng không nghe thấy tiếng, không thấy động đậy. Anh ta quay lại đ¨®n ông Ê-li-sa v¨¤ tr¨¬nh ông: ¡°Cậu b¨¦ đã không thức dậy.¡± 32 Khi ông Ê-li-sa tới nh¨¤ th¨¬ cậu b¨¦ đã chết, nằm tr¨ºn giường của ông. 33 Ông đi v¨¤o chỗ cậu b¨¦, đ¨®ng cửa lại, chỉ c¨® hai người ở b¨ºn trong, rồi cầu nguyện với Ðức Ch¨²a. 34 Ông l¨ºn giường nằm l¨ºn tr¨ºn đứa trẻ, kề miệng ông tr¨ºn miệng n¨®, kề mắt ông tr¨ºn mắt n¨®, đặt b¨¤n tay ông tr¨ºn b¨¤n tay n¨®. Ông cứ nằm tr¨ºn đứa trẻ, da thịt n¨® n¨®ng l¨ºn. 35 Ông đi đi lại lại trong nh¨¤, rồi lại l¨ºn nằm tr¨ºn n¨®; cậu b¨¦ hắt hơi đến bảy lần, v¨¤ mở mắt ra. 36 Ông Ê-li-sa gọi Gi¨º-kha-di v¨¤ bảo: ¡°Ði gọi b¨¤ Su-n¨ºm.¡± N¨® đi gọi b¨¤; b¨¤ đến với ông, ông n¨®i: ¡°B¨¤ hãy đem con đi!¡± 37 B¨¤ đi v¨¤o, quỳ dưới chân ông, rồi sụp xuống đất lạy ông. Sau đ¨®, b¨¤ đem con đi v¨¤ ra khỏi ph¨°ng.

 

Nồi ch¨¢o độc

 

38 Ông Ê-li-sa trở về Ghin-gan, khi nạn đ¨®i đang xảy ra trong xứ. L¨²c anh em ngôn sứ đang ngồi trước mặt ông, ông n¨®i với tiểu đồng: ¡°Bắc nồi lớn l¨ºn bếp v¨¤ nấu ch¨¢o cho anh em ngôn sứ.¡± 39 Một người trong nh¨®m ra đồng h¨¢i rau, t¨¬m thấy một thứ cây giống như nho dại, th¨¬ h¨¢i tr¨¢i dưa đắng ấy, đầy một vạt ¨¢o, rồi về nh¨¤, th¨¢i nhỏ ra, bỏ v¨¤o nồi nấu ch¨¢o, v¨¬ họ không biết 𨮠l¨¤ thứ g¨¬. 40 Sau đ¨®, họ m¨²c ra cho mọi người ăn. Vừa ăn ch¨²t ch¨¢o, họ k¨ºu l¨ºn: ¡°Người của Thi¨ºn Ch¨²a ơi, thần chết ở trong nồi!¡± V¨¤ họ không thể ăn được nữa. 41 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Ðem bột đến đây!¡± Ông bỏ bột v¨¤o v¨¤ bảo: ¡°M¨²c ra cho người ta ăn.¡± Trong nồi liền hết chất độc.

 

Ph¨¦p lạ ho¨¢ b¨¢nh ra nhiều

 

42 C¨® một người từ Ba-an Sa-li-sa đến, đem b¨¢nh đầu m¨´a biếu người của Thi¨ºn Ch¨²a: hai mươi chiếc b¨¢nh l¨²a mạch v¨¤ cốm đựng trong bị. Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Ph¨¢t cho người ta ăn.¡± 43 Nhưng tiểu đồng hỏi ông: ¡°C¨® bằng n¨¤y, sao con c¨® thể ph¨¢t cho cả trăm người ăn được?¡± Ông bảo: ¡°Cứ ph¨¢t cho người ta ăn! V¨¬ Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Họ sẽ ăn, m¨¤ vẫn c¨°n dư.¡± 44 Tiểu đồng ph¨¢t cho người ta. Họ đã ăn, m¨¤ vẫn c¨°n dư, như lời Ðức Ch¨²a ph¨¢n.

 

¨C Chương 05 ¨C

 

Ông Na-a-man được chữa khỏi bệnh phung hủi

 

1 Ông Na-a-man, tướng chỉ huy quân đội của vua A-ram, l¨¤ người c¨® thần thế v¨¤ uy t¨ªn trước mặt ch¨²a thượng của ông, v¨¬ Ðức Ch¨²a đã d¨´ng ông m¨¤ ban chiến thắng cho A-ram. Nhưng ông lại mắc bệnh phung hủi. 2 Khi những người A-ram đi c¨¤n qu¨¦t, họ đã bắt được một cô b¨¦ từ đất Ít-ra-en đưa về. N¨® v¨¤o gi¨²p việc cho vợ ông Na-a-man. 3 N¨® n¨®i với b¨¤ chủ: ¡°Ôi, phải chi ông chủ con được gi¨¢p mặt vị ngôn sứ ở Sa-ma-ri, th¨¬ chắc ngôn sứ sẽ chữa ông khỏi bệnh phung hủi!¡± 4 Ông Na-a-man đến tường tr¨¬nh với ch¨²a thượng của ông: ¡°Một thiếu nữ xuất thân từ đất Ít-ra-en đã n¨®i thế n¨¤y thế n¨¤y.¡± 5 Vua A-ram bảo: ¡°Ngươi cứ l¨ºn đường v¨¤ trẩy đi. Ta sẽ gửi thư cho vua Ít-ra-en.¡± Ông Na-a-man l¨ºn đường, mang theo ba trăm ký bạc, s¨¢u mươi ký v¨¤ng v¨¤ mười bộ quần ¨¢o để thay đổi. 6 Ông tr¨¬nh thư l¨ºn vua Ít-ra-en. Thư viết: ¡°C¨´ng với bức thư m¨¤ tôi gửi tới ng¨¤i đây, tôi sai Na-a-man, thuộc hạ của tôi, đến với ng¨¤i, để ng¨¤i chữa người n¨¤y khỏi bệnh phung hủi.¡± 7 Vua Ít-ra-en đọc thư xong th¨¬ x¨¦ ¨¢o m¨¬nh ra v¨¤ n¨®i: ¡°Ta đâu c¨® phải l¨¤ vị thần cầm quyền sinh tử, m¨¤ ông ấy lại sai người n¨¤y đến nhờ ta chữa hắn khỏi bệnh phung hủi? C¨¢c ngươi phải biết, phải thấy rằng ông ấy muốn sinh sự với ta.¡±

 

8 Vậy, khi ông Ê-li-sa, người của Thi¨ºn Ch¨²a, nghe biết l¨¤ vua Ít-ra-en đã x¨¦ ¨¢o m¨¬nh ra, th¨¬ sai người đến n¨®i với vua: ¡°Sao vua lại x¨¦ ¨¢o m¨¬nh ra? Người ấy cứ đến với tôi, th¨¬ sẽ biết l¨¤ c¨® một ngôn sứ ở Ít-ra-en.¡± 9 Ông Na-a-man đi đến c¨´ng với cả xe v¨¤ ngựa. Ông đứng trước cửa nh¨¤ ông Ê-li-sa. 10 Ông Ê-li-sa sai sứ giả ra n¨®i với ông: ¡°Ông hãy đi tắm bảy lần trong sông Gio-đan. Da thịt ông sẽ trở lại như trước, v¨¤ ông sẽ được sạch.¡± 11 Ông Na-a-man nổi giận bỏ đi v¨¤ n¨®i: ¡°Ta cứ nghĩ bụng l¨¤ thế n¨¤o ông ấy cũng đ¨ªch thân đi ra, rồi đứng m¨¤ cầu khẩn danh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ông ta. Ông ta sẽ quơ tay l¨ºn đ¨²ng chỗ phung hủi m¨¤ chữa khỏi. 12 Nước c¨¢c sông A-va-na v¨¤ P¨¢c-pa ở Ða-m¨¢t chẳng tốt hơn tất cả nước sông ở Ít-ra-en sao? Ta lại không thể tắm ở c¨¢c sông ấy để được sạch hay sao?¡± Ông quay lưng lại v¨¤ tức tối ra đi. 13 Bấy giờ, c¨¢c tôi tớ của ông đến gần v¨¤ n¨®i: ¡°Cha ơi, giả như ngôn sứ bảo cha l¨¤m một điều g¨¬ kh¨®, chẳng lẽ cha lại không l¨¤m? Phương chi ngôn sứ chỉ n¨®i: Ông hãy đi tắm, th¨¬ sẽ được sạch!¡± 14 Vậy ông xuống d¨¬m m¨¬nh bảy lần trong sông Gio-đan, theo lời người của Thi¨ºn Ch¨²a. Da thịt ông lại trở n¨ºn như da thịt một trẻ nhỏ. Ông đã được sạch.

 

15 C¨´ng với đo¨¤n tuỳ t¨´ng, ông trở lại gặp người của Thi¨ºn Ch¨²a. Ông v¨¤o, đứng trước mặt ông ấy v¨¤ n¨®i: ¡°Nay tôi biết rằng: tr¨ºn khắp mặt đất, không đâu c¨® Thi¨ºn Ch¨²a, ngoại trừ ở Ít-ra-en. Bây giờ, xin ng¨¤i vui l¨°ng nhận m¨®n qu¨¤ của tôi tớ ng¨¤i đây.¡± 16 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống l¨¤ Ðấng tôi phụng sự, tôi thề sẽ không nhận g¨¬ cả.¡± Ông Na-a-man n¨¤i ¨¦p ông nhận, nhưng ông vẫn từ chối. 17 Ông Na-a-man n¨®i: ¡°Nếu ng¨¤i từ chối, th¨¬ xin cho ph¨¦p tôi tớ ng¨¤i đây mang về một số đất vừa sức hai con lừa chở được, v¨¬ tôi tớ ng¨¤i sẽ không c¨°n dâng lễ to¨¤n thi¨ºu v¨¤ hy lễ cho thần n¨¤o kh¨¢c ngo¨¤i Ðức Ch¨²a. 18 Nhưng xin Ðức Ch¨²a tha thứ điều n¨¤y cho tôi tớ ng¨¤i: Khi ông chủ tôi v¨¤o điện của thần Rim-môn để sụp xuống lạy, v¨¤ khi ông ấy vịn v¨¤o c¨¢nh tay tôi, th¨¬ tôi cũng phải sụp xuống lạy trong điện của thần Rim-môn c¨´ng l¨²c với ông. Xin Ðức Ch¨²a tha thứ điều ấy cho tôi tớ ng¨¤i!¡± 19 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Ông đi bằng an!¡± v¨¤ ông Na-a-man đi khỏi chỗ ông Ê-li-sa được một quãng đường.

 

20 Khi đ¨®, Gi¨º-kha-di, tiểu đồng của ông Ê-li-sa, người của Thi¨ºn Ch¨²a, nghĩ bụng: ¡°Chủ ta đã giữ g¨¬n không nhận những g¨¬ ông Na-a-man, người A-ram, tự tay đem dâng. C¨® Ðức Ch¨²a hằng sống, ta sẽ chạy theo ông ấy để nhận được ch¨²t g¨¬ chứ!¡± 21 Gi¨º-kha-di liền đuổi theo ông Na-a-man. Khi thấy Gi¨º-kha-di chạy theo m¨¬nh, ông Na-a-man từ tr¨ºn xe nhảy xuống gặp n¨®, v¨¤ hỏi: ¡°Mọi sự đều y¨ºn ổn chứ?¡± 22 N¨® trả lời: ¡°Mọi sự đều y¨ºn ổn. Chủ tôi sai tôi đi n¨®i với ông: ¡°Vừa rồi c¨® hai thanh ni¨ºn thuộc nh¨®m c¨¢c ngôn sứ đến với tôi từ v¨´ng n¨²i Ép-ra-im. Xin ông cho họ ba mươi ký bạc v¨¤ hai bộ quần ¨¢o để thay đổi.¡± 23 Ông Na-a-man n¨®i: ¡°Anh vui l¨°ng nhận lấy s¨¢u mươi ký.¡± Rồi ông ¨¦p n¨® nhận. Ông nh¨¦t s¨¢u mươi ký bạc trong hai bị c¨´ng với hai bộ quần ¨¢o để thay đổi, rồi đưa cho hai người tớ trai mang đi trước mặt n¨®. 24 Khi tới Ô-phen, n¨® lấy những thứ 𨮠từ tay họ, đem cất v¨¤o nh¨¤, rồi từ giã những người ấy, v¨¤ họ trẩy đi.

 

25 C¨°n n¨®, n¨® v¨¤o hầu chủ. Ông Ê-li-sa hỏi: ¡°Gi¨º-kha-di, m¨¤y đi đâu về?¡± N¨® đ¨¢p: ¡°Tôi tớ ng¨¤i không c¨® đi đâu cả.¡± 26 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Tr¨ª ta đã chẳng ở 𨮠khi c¨® người xuống xe gặp m¨¤y sao? Giờ đây, m¨¤y đã nhận tiền bạc, m¨¤y c¨® thể sắm quần ¨¢o, tậu vườn, vườn ô-liu v¨¤ vườn nho, mua b¨° d¨º chi¨ºn cừu v¨¤ tôi trai tớ g¨¢i. 27 Nhưng bệnh phung hủi của ông Na-a-man sẽ mãi mãi b¨¢m lấy m¨¤y v¨¤ d¨°ng dõi m¨¤y.¡± Gi¨º-kha-di rời ông Ê-li-sa; n¨® mắc bệnh phung hủi, mốc thếch như tuyết.

 

¨C Chương 06 ¨C

 

C¨¢i r¨¬u đã mất lại t¨¬m thấy

 

1 C¨¢c anh em ngôn sứ n¨®i với ông Ê-li-sa: ¡°Thầy coi, nơi ch¨²ng tôi ngồi nghe thầy đây đã ra qu¨¢ hẹp, so với số người ch¨²ng tôi. 2 Vậy xin cho ch¨²ng tôi đi ra bờ sông Gio-đan; ở đ¨®, mỗi người ch¨²ng tôi sẽ lấy một c¨¢i x¨¤, rồi l¨¤m một nơi để ngồi nghe.¡± Ông bảo: ¡°C¨¢c anh cứ đi!¡± 3 Một người trong nh¨®m n¨®i: ¡°Xin thầy vui l¨°ng c¨´ng đi với c¨¢c tôi tớ thầy.¡± Ông đ¨¢p: ¡°Ðược, tôi sẽ đi¡±, 4 rồi ông c¨´ng đi với họ. Tới sông Gio-đan, họ đốn cây. 5 Khi một người trong nh¨®m đang hạ cây l¨¤m x¨¤, th¨¬ lưỡi r¨¬u bằng sắt văng xuống nước. Người ấy liền k¨ºu l¨ºn: ¡°Chết rồi, ng¨¤i ơi! C¨¢i r¨¬u n¨¤y tôi mượn của người ta!¡± 6 Người của Thi¨ºn Ch¨²a hỏi: ¡°N¨® văng đi đâu?¡± Người ấy chỉ chỗ cho ông. Ông chặt một kh¨²c gỗ, n¨¦m xuống 𨮠v¨¤ l¨¤m cho lưỡi r¨¬u bằng sắt nổi l¨ºn. 7 Ông bảo: ¡°Vớt l¨ºn đi!¡± Người kia đưa tay ra cầm lấy.

 

4. Chiến Tranh Với A-Ram

 

Ông Ê-li-sa t¨®m gọn một to¨¢n quân A-ram

 

8 Hồi ấy, vua A-ram đang giao chiến với Ít-ra-en. Vua b¨¤n với c¨¢c thuộc hạ v¨¤ bảo ch¨²ng: ¡°Ta sẽ đặt trại quân chỗ n¨¤y, chỗ nọ.¡± 9 Nhưng người của Thi¨ºn Ch¨²a nhắn tin cho vua Ít-ra-en: ¡°Xin ng¨¤i đề ph¨°ng, đừng đi qua chỗ ấy, v¨¬ quân A-ram đi xuống đ¨®.¡± 10 Vua Ít-ra-en mới sai l¨ªnh tới chỗ người của Thi¨ºn Ch¨²a đã n¨®i, đã b¨¢o cho biết; vua đề ph¨°ng, không phải chỉ một hay hai lần m¨¤ thôi.

 

11 L¨°ng vua A-ram rất nao n¨²ng v¨¬ chuyện n¨¤y. Vua gọi c¨¢c thuộc hạ lại v¨¤ bảo: ¡°Chẳng lẽ c¨¢c ngươi không b¨¢o cho ta biết ai trong ch¨²ng ta đã bỏ theo vua Ít-ra-en sao?¡± 12 Một người trong nh¨®m thuộc hạ đ¨¢p: ¡°Thưa đức vua, ch¨²a công tôi, chẳng c¨® ai đâu! Ch¨ªnh ông Ê-li-sa, ngôn sứ của Ít-ra-en, đã cho vua Ít-ra-en biết những lời ng¨¤i n¨®i trong ph¨°ng ngủ của ng¨¤i.¡± 13 Vua n¨®i: ¡°Ði coi xem ông ấy ở đâu! Ta sẽ sai người đi bắt.¡± Người ta cho vua biết: ¡°Ông ấy đang ở Ðô-than.¡± 14 Vua liền ph¨¢i tới 𨮠một đạo quân lớn, c¨® cả ngựa xe. Ch¨²ng đến nơi ban đ¨ºm v¨¤ bao vây th¨¤nh.

 

15 S¨¢ng hôm sau, người của Thi¨ºn Ch¨²a dậy sớm v¨¤ đi ra ngo¨¤i. V¨¤ k¨¬a một to¨¢n quân c¨® cả ngựa xe đang vây quanh th¨¤nh. Người đầy tớ n¨®i với ông: ¡°Chết rồi, ng¨¤i ơi! L¨¤m sao bây giờ?¡± 16 Ông trả lời: ¡°Ðừng sợ, v¨¬ những người đi theo ch¨²ng ta th¨¬ đông hơn những người đi theo ch¨²ng.¡± 17 Ông Ê-li-sa cầu xin rằng: ¡°Lạy Ðức Ch¨²a, xin mở mắt cho n¨® thấy!¡± Ðức Ch¨²a mở mắt người đầy tớ của ông v¨¤ n¨® thấy n¨²i đầy những ngựa v¨¤ xe đỏ như lửa vây quanh ông Ê-li-sa.

 

18 Khi quân A-ram k¨¦o xuống ph¨ªa ông Ê-li-sa, th¨¬ ông cầu xin Ðức Ch¨²a: ¡°Xin Ch¨²a đ¨¢nh mờ mắt những quân n¨¤y.¡± V¨¤ Ðức Ch¨²a đã đ¨¢nh mờ mắt ch¨²ng, theo lời ông Ê-li-sa xin. 19 Khi đ¨®, ông Ê-li-sa bảo ch¨²ng: ¡°Ðây không phải l¨¤ đường, cũng không phải l¨¤ th¨¤nh. C¨¢c anh đi theo tôi, tôi sẽ dẫn c¨¢c anh đến người c¨¢c anh đang t¨¬m kiếm.¡± V¨¤ ông đã dẫn ch¨²ng tới Sa-ma-ri. 20 Khi ch¨²ng v¨¤o Sa-ma-ri, ông Ê-li-sa lại n¨®i: ¡°Lạy Ðức Ch¨²a, xin mở mắt cho những người n¨¤y, cho ch¨²ng thấy được.¡± Ðức Ch¨²a đã mở mắt ch¨²ng v¨¤ ch¨²ng thấy l¨¤ m¨¬nh đang ở giữa th¨¤nh Sa-ma-ri!

 

21 Thấy ch¨²ng, vua Ít-ra-en n¨®i với ông Ê-li-sa: ¡°Thưa cha, c¨® phải giết ch¨²ng không?¡± 22 Ông đ¨¢p: ¡°Ðừng giết! Thử hỏi những kẻ vua đã d¨´ng gươm d¨´ng nỏ bắt l¨¤m t¨´ binh, th¨¬ vua c¨® giết không? Vua hãy đem b¨¢nh v¨¤ nước tới cho ch¨²ng ăn uống, rồi để ch¨²ng trở về với chủ của ch¨²ng!¡± 23 Vua dọn tiệc lớn đãi ch¨²ng. Khi ch¨²ng ăn uống xong, vua cho ch¨²ng đi v¨¤ ch¨²ng trở về với chủ của ch¨²ng. Những to¨¢n quân A-ram không c¨°n xâm nhập Ít-ra-en nữa.

 

Nạn đ¨®i trong th¨¤nh Sa-ma-ri bị bao vây

 

24 Sau đ¨®, Ben Ha-đ¨¢t, vua A-ram, tập họp tất cả quân đội lại, tiến l¨ºn vây th¨¤nh Sa-ma-ri. 25 Ở Sa-ma-ri, đang c¨® một nạn đ¨®i lớn; th¨¤nh bị địch bao vây gắt gao đến nỗi một đầu lừa l¨ºn tới hai mươi bốn lượng bạc, v¨¤ một d¨²m h¨¤nh dại cũng l¨ºn tới mười lăm chỉ bạc.

 

26 Khi vua Ít-ra-en đang đi lại tr¨ºn tường th¨¤nh, th¨¬ một phụ nữ k¨ºu với vua rằng: ¡°Thưa đức vua, ch¨²a thượng tôi, xin cứu tôi với!¡± 27 Vua trả lời: ¡°Nếu Ðức Ch¨²a không cứu ngươi, th¨¬ ta biết lấy g¨¬ để cứu ngươi? Chẳng lẽ lấy sân l¨²a hay bồn đạp nho?¡± 28 Rồi vua hỏi chị ta: ¡°Chuyện g¨¬ vậy?¡± Chị ấy thưa: ¡°Mụ n¨¤y đã n¨®i với tôi: ¡°Ðưa con chị đây, ch¨²ng ta ăn thịt n¨® hôm nay; ng¨¤y mai, ch¨²ng ta sẽ ăn thịt con tôi! 29 Ch¨²ng tôi đã nấu ch¨ªn con tôi v¨¤ ăn thịt n¨®. Hôm sau, tôi bảo mụ: ¡°Ðưa con chị đây, ch¨²ng ta ăn thịt n¨®! Nhưng mụ đã giấu con đi.¡± 30 Vừa nghe người phụ nữ n¨®i những lời ấy, vua liền x¨¦ ¨¢o m¨¬nh ra. V¨¬ vua đang đi lại tr¨ºn tường th¨¤nh, n¨ºn dân thấy được l¨¤ b¨ºn trong vua mặc ¨¢o l¨®t bằng vải thô. 31 Vua n¨®i: ¡°Xin Thi¨ºn Ch¨²a phạt ta thế n¨¤y v¨¤ th¨ºm thế kia nữa, nếu hôm nay đầu của Ê-li-sa, con Sa-ph¨¢t, c¨°n nằm tr¨ºn cổ của hắn!¡±

 

Ông Ê-li-sa b¨¢o tin cơn thử th¨¢ch sắp chấm dứt

 

32 Ông Ê-li-sa đang ngồi trong nh¨¤ v¨¤ c¨® những kỳ mục ngồi với ông, th¨¬ vua sai người đến với ông. Nhưng trước khi sứ giả đến nơi, ông Ê-li-sa n¨®i với c¨¢c kỳ mục: ¡°C¨¢c ông thấy không: Kẻ s¨¢t nhân ấy sai người đến lấy đầu tôi! Vậy thế n¨¤y: Khi n¨¤o sứ giả đến, th¨¬ đ¨®ng cửa lại, lấy cửa đẩy n¨® ra. Nhưng tiếng chân chủ n¨® chẳng đang theo sau n¨® đấy ư?¡± 33 Ông c¨°n đang n¨®i, th¨¬ vua đã xuống gặp ông v¨¤ bảo: ¡°Tai hoạ n¨¤y do Ðức Ch¨²a gi¨¢ng xuống, thế th¨¬ tôi c¨°n biết trông đợi g¨¬ nữa nơi Ðức Ch¨²a?¡±

 

¨C Chương 07 ¨C

 

1 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Hãy nghe lời của Ðức Ch¨²a: Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Ng¨¤y mai, cũng v¨¤o giờ n¨¤y, tại cửa th¨¤nh Sa-ma-ri, cứ ba chỉ bạc sẽ mua được một th¨²ng tinh bột l¨²a miến; cứ ba chỉ bạc sẽ mua được hai th¨²ng l¨²a mạch!¡± 2 Vi¨ºn gi¨¢m mã đỡ tay vua đ¨¢p lời người của Thi¨ºn Ch¨²a: ¡°Cho d¨´ Ðức Ch¨²a c¨® mở cống tr¨ºn trời, điều 𨮠liệu c¨® xảy ra không?¡± Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Ch¨ªnh ông sẽ thấy tận mắt, nhưng sẽ không được ăn!¡±

 

Trại quân A-ram bỏ trống

 

3 C¨® bốn người phung hủi đang ở lối v¨¤o cửa th¨¤nh. Họ n¨®i với nhau: ¡°Sao ch¨²ng ta cứ ở lại đây m¨¤ chờ chết? 4 Nếu ch¨²ng ta quyết định v¨¤o th¨¤nh, th¨¬ ch¨²ng ta sẽ chết trong th¨¤nh, v¨¬ ở 𨮠đang c¨® nạn đ¨®i; nếu ch¨²ng ta ở lại đây, th¨¬ ch¨²ng ta cũng sẽ chết. Vậy bây giờ, đến đây, ch¨²ng ta c¨´ng trốn sang trại quân A-ram. Nếu ch¨²ng để ch¨²ng ta sống, th¨¬ ch¨²ng ta sẽ sống; m¨¤ nếu ch¨²ng giết ch¨²ng ta, th¨¬ ch¨²ng ta sẽ chết.¡± 5 L¨²c chập tối, những người phung hủi l¨ºn đường đi đến trại quân A-ram. Nhưng khi tới đầu trại quân A-ram, th¨¬ họ chẳng thấy c¨® ai! 6 V¨¬ Ðức Ch¨²a đã cho tiếng xe, tiếng ngựa, tiếng một đạo binh lớn vang l¨ºn trong trại quân A-ram. Ch¨²ng bảo nhau: ¡°N¨¤y vua Ít-ra-en đã thu¨º c¨¢c vua Khết v¨¤ c¨¢c vua Ai-cập v¨¤o đ¨¢nh ch¨²ng ta.¡± 7 Vậy ch¨²ng đã l¨ºn đường, chạy trốn l¨²c chập tối, bỏ lại lều, ngựa, lừa; t¨®m lại, ch¨²ng để cả trại y nguy¨ºn m¨¤ chạy thục mạng. 8 Khi tới đầu trại, những người phung hủi kia v¨¤o một lều; họ ăn uống, rồi mang bạc, v¨¤ng v¨¤ quần ¨¢o đi giấu. Họ trở lại, v¨¤o một lều kh¨¢c, rồi mang đồ vật trong 𨮠đi giấu.

 

Hết cuộc bao vây v¨¤ hết nạn đ¨®i

 

9 Bấy giờ, họ n¨®i với nhau: ¡°Ch¨²ng ta l¨¤m thế th¨¬ không phải. Hôm nay l¨¤ ng¨¤y mang lại tin vui. Nếu ch¨²ng ta l¨¤m thinh v¨¤ chần chừ mãi cho tới khi trời s¨¢ng, th¨¬ ch¨²ng ta sẽ mắc tội. Bây giờ, đến đây, ch¨²ng ta c¨´ng đi b¨¢o tin cho đền vua.¡± 10 Họ v¨¤o gọi những người canh cửa th¨¤nh v¨¤ b¨¢o tin: ¡°Ch¨²ng tôi đã v¨¤o trại quân A-ram. Ch¨²ng tôi chẳng thấy c¨® ai, cũng không nghe tiếng người; chỉ c¨® ngựa c¨°n cột đ¨®, lừa c¨°n cột đ¨®; c¨¢c lều c¨°n y nguy¨ºn.¡± 11 Những người canh cửa th¨¤nh hô l¨ºn v¨¤ b¨¢o tin cho đền vua ở b¨ºn trong.

 

12 Ðang đ¨ºm, vua trỗi dậy, n¨®i với c¨¢c thuộc hạ: ¡°Ðể ta giải th¨ªch cho c¨¢c ngươi nghe những g¨¬ quân A-ram l¨¤m để hại ch¨²ng ta. Ch¨²ng biết ch¨²ng ta đang bị đ¨®i, n¨ºn đã ra khỏi trại để nấp ở ngo¨¤i đồng, nghĩ bụng rằng: ¡°Họ sẽ ra khỏi th¨¤nh; ch¨²ng ta sẽ bắt sống họ, rồi v¨¤o th¨¤nh¡±.¡± 13 Một người trong c¨¢c thuộc hạ vua trả lời: ¡°Xin để người ta lấy năm con ngựa trong số những con sống s¨®t c¨°n lại đây, ¨C nếu không, những con ấy cũng sẽ c¨´ng chung số phận với to¨¤n đ¨¢m dân Ít-ra-en sống s¨®t trong th¨¤nh đang chờ chết -; ch¨²ng ta cứ gửi đi xem sao.¡± 14 Người ta lấy hai cỗ xe, rồi vua sai người đuổi theo quân A-ram, v¨¤ n¨®i: ¡°Hãy đi, xem thế n¨¤o!¡± 15 Họ đã đuổi theo ch¨²ng cho đến sông Gio-đan. Tr¨ºn tất cả quãng đường ấy đều la liệt quần ¨¢o v¨¤ vật dụng quân A-ram đã liệng xuống trong l¨²c vội vã. C¨¢c sứ giả trở về tr¨¬nh lại c¨¢c sự việc cho vua.

 

16 Dân đi ra hôi của trong trại quân A-ram. Quả thật, theo như lời của Ðức Ch¨²a, cứ ba chỉ bạc sẽ mua được một th¨²ng tinh bột l¨²a miến; cứ ba chỉ bạc sẽ mua được hai th¨²ng l¨²a mạch. 17 Vua đã đặt một vi¨ºn gi¨¢m mã canh cửa th¨¤nh, người 𨮠l¨¤ người đã đỡ tay vua. Dân ch¨²ng giẫm l¨ºn người 𨮠ở cửa th¨¤nh, l¨¤m cho người 𨮠chết, đ¨²ng y như lời người của Thi¨ºn Ch¨²a đã n¨®i khi vua xuống gặp ông. 18 Quả thật, khi người của Thi¨ºn Ch¨²a n¨®i với vua: ¡°Ng¨¤y mai, cũng v¨¤o giờ n¨¤y, tại cửa th¨¤nh Sa-ma-ri, ba chỉ bạc sẽ mua được hai th¨²ng l¨²a mạch, ba chỉ bạc sẽ mua được một th¨²ng tinh bột l¨²a miến¡±, 19 th¨¬ vi¨ºn gi¨¢m mã trả lời cho người của Thi¨ºn Ch¨²a: ¡°Cho d¨´ Ðức Ch¨²a c¨® mở cống tr¨ºn trời, điều 𨮠liệu c¨® xảy ra không?¡± Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Ông sẽ thấy tận mắt, nhưng ông sẽ không được ăn!¡± 20 Ðiều 𨮠đã xảy ra cho vi¨ºn gi¨¢m mã: dân ch¨²ng giẫm l¨ºn ông ở cửa th¨¤nh, l¨¤m ông chết.

 

¨C Chương 08 ¨C

 

Kết th¨²c truyện người phụ nữ Su-n¨ºm

 

1 Ông Ê-li-sa n¨®i với người phụ nữ c¨® đứa con trai ông đã l¨¤m cho sống lại: ¡°B¨¤ hãy trỗi dậy, l¨ºn đường, đem theo gia đ¨¬nh của b¨¤. Hãy ra nước ngo¨¤i, ở tạm nơi n¨¤o ở được, v¨¬ Ðức Ch¨²a đã khiến nạn đ¨®i xảy ra, hơn nữa nạn đ¨®i c¨°n xảy ra trong xứ suốt bảy năm.¡± 2 Người phụ nữ trỗi dậy v¨¤ l¨¤m theo lời người của Thi¨ºn Ch¨²a dạy. B¨¤ v¨¤ gia đ¨¬nh b¨¤ đã đi v¨¤ ở tạm b¨ºn xứ người Phi-li-tinh bảy năm. 3 Sau bảy năm, người phụ nữ bỏ xứ người Phi-li-tinh trở về. B¨¤ đi cầu cứu với vua về chuyện nh¨¤ cửa ruộng đất của b¨¤.

 

4 Vua n¨®i với Gi¨º-kha-di, tiểu đồng của ông Ê-li-sa, người của Thi¨ºn Ch¨²a: ¡°Hãy kể cho ta nghe tất cả những chuyện lớn lao ông Ê-li-sa đã l¨¤m.¡± 5 Gi¨º-kha-di đang kể cho vua nghe chuyện ông Ê-li-sa đã l¨¤m cho người chết sống lại thế n¨¤o, th¨¬ người phụ nữ c¨® đứa con trai ông đã l¨¤m sống lại, đến cầu cứu với vua về chuyện nh¨¤ cửa ruộng đất của b¨¤. Gi¨º-kha-di liền tr¨¬nh vua: ¡°Thưa đức vua, ch¨²a thượng của con, đây l¨¤ người phụ nữ, v¨¤ đây l¨¤ người con trai m¨¤ ông Ê-li-sa đã l¨¤m cho sống lại.¡± 6 Vua hỏi người phụ nữ, v¨¤ b¨¤ kể hết cho vua nghe. Vua chỉ định một vi¨ºn th¨¢i gi¨¢m lo việc cho b¨¤ v¨¤ n¨®i: ¡°Ngươi gi¨²p b¨¤ n¨¤y lấy lại tất cả t¨¤i sản của b¨¤, cũng như mọi lợi tức ruộng đất, kể từ ng¨¤y b¨¤ rời xứ cho đến nay.¡±

 

Ông Ê-li-sa v¨¤ ông Kha-da-¨ºn th¨¤nh Ða-m¨¢t

 

7 Ông Ê-li-sa v¨¤o Ða-m¨¢t. Vua A-ram l¨¤ Ben Ha-đ¨¢t đang bị bệnh. Người ta b¨¢o tin cho vua: ¡°Người của Thi¨ºn Ch¨²a đã đến tận đây.¡± 8 Vua n¨®i với ông Kha-da-¨ºn: ¡°Ngươi hãy mang qu¨¤ v¨¤ đi gặp người của Thi¨ºn Ch¨²a. Ngươi sẽ nhờ ông thỉnh ý Ðức Ch¨²a v¨¤ thưa Người: ¡°Con c¨® được khỏi bệnh n¨¤y không?¡±

 

9 Ông Kha-da-¨ºn đi gặp ông Ê-li-sa, đem theo tất cả những g¨¬ tốt nhất ở Ða-m¨¢t l¨¤m qu¨¤, chất tr¨ºn lưng bốn mươi con lạc đ¨¤. Khi tới nơi, ông Kha-da-¨ºn đứng trước ông Ê-li-sa v¨¤ n¨®i: ¡°Con của ng¨¤i l¨¤ Ben Ha-đ¨¢t, vua A-ram, đã sai tôi đến thưa ng¨¤i: ¡°Tôi c¨® được khỏi bệnh n¨¤y không?¡± 10 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Ông đi n¨®i với vua: ¡°Chắc chắn ng¨¤i sẽ sống! Nhưng Ðức Ch¨²a đã cho tôi thấy chắc chắn vua sẽ chết.¡± 11 Người của Thi¨ºn Ch¨²a nghi¨ºm n¨¦t mặt, nh¨¬n chằm chằm khiến ông Kha-da-¨ºn ph¨¢t ngượng. Ông Ê-li-sa kh¨®c. 12 Ông Kha-da-¨ºn mới hỏi: ¡°Tại sao ng¨¤i lại kh¨®c?¡± Ông đ¨¢p: ¡°V¨¬ tôi biết tai hoạ ông sẽ gây cho con c¨¢i Ít-ra-en. Ông sẽ ph¨®ng hoả đốt c¨¢c th¨¤nh tr¨¬, sẽ d¨´ng gươm ch¨¦m giết c¨¢c trai tr¨¢ng, n¨¦m trẻ con xuống đất cho chết v¨¤ mổ bụng đ¨¤n b¨¤ c¨® thai.¡± 13 Ông Kha-da-¨ºn n¨®i: ¡°Tôi tớ ng¨¤i, con ch¨® n¨¤y, l¨¤ chi m¨¤ l¨¤m được điều qu¨¢ thể như vậy?¡± Ông Ê-li-sa đ¨¢p: ¡°Ðức Ch¨²a đã cho tôi thấy ông l¨¤m vua A-ram.¡± 14 Ông Kha-da-¨ºn từ giã ông Ê-li-sa v¨¤ lại về với chủ m¨¬nh, vua hỏi: ¡°Ông Ê-li-sa đã n¨®i g¨¬ với ngươi?¡± Ông Kha-da-¨ºn đ¨¢p: ¡°Ông ấy n¨®i với tôi l¨¤ chắc chắn ng¨¤i sẽ sống.¡± 15 Hôm sau, ông Kha-da-¨ºn đã lấy chăn, nh¨²ng nước, rồi phủ l¨ºn mặt vua. Vua đã chết, v¨¤ ông Kha-da-¨ºn l¨ºn ngôi kế vị.

 

Vua Giô-ram cai trị Giu-đa (848-841) (2 Sb 21: 1-20)

 

16 Năm thứ năm triều Giô-ram, con vua A-kh¨¢p l¨¤m vua Ít-ra-en, ông Giơ-hô-ram, con vua Giơ-hô-sa-ph¨¢t l¨ºn l¨¤m vua Giu-đa. 17 Ông l¨ºn ngôi vua khi được ba mươi hai tuổi, v¨¤ trị v¨¬ ở Gi¨º-ru-sa-lem t¨¢m năm. 18 Vua đi theo đường lối c¨¢c vua Ít-ra-en, h¨¤nh động như nh¨¤ A-kh¨¢p, v¨¬ vua đã lấy một người con g¨¢i của vua A-kh¨¢p l¨¤m vợ. Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a. 19 Nhưng v¨¬ vua Ða-v¨ªt, tôi trung của người, Ðức Ch¨²a không muốn huỷ diệt Giu-đa, theo lời Người đã ph¨¢n với vua, l¨¤ sẽ ban cho vua v¨¤ con ch¨¢u vua một ngọn đ¨¨n luôn ch¨¢y s¨¢ng mọi ng¨¤y.

 

20 Dưới thời của vua, Ê-đôm tho¨¢t ¨¢ch thống trị của Giu-đa v¨¤ đặt một vua l¨ºn cai trị m¨¬nh. 21 Vua Giô-ram sang Xa-ia c¨´ng với to¨¤n bộ chiến xa. Ban đ¨ºm, vua trỗi dậy, đ¨¢nh quân Ê-đôm đang bao vây vua v¨¤ những người chỉ huy chiến xa. Dân chạy trốn về lều của họ. 22 Như thế, Ê-đôm đã tho¨¢t ¨¢ch thống trị của Giu-đa cho đến ng¨¤y nay. Rồi L¨ªp-na cũng đã tho¨¢t ¨¢ch thống trị v¨¤o l¨²c ấy.

 

23 Những truyện c¨°n lại của vua Giô-ram v¨¤ mọi việc vua l¨¤m đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Giu-đa 𨮠sao? 24 Vua Giô-ram đã an nghỉ với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất với c¨¢c ng¨¤i trong Th¨¤nh Ða-v¨ªt. Ông A-kh¨¢t-gia-hu, con của vua, l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

Vua A-kh¨¢t-gia-hu cai trị Giu-đa (841) (2 Sb 22: 1-6)

 

25 Năm thứ mười hai triều Giô-ram, con vua A-kh¨¢p, l¨¤m vua Ít-ra-en, ông A-kh¨¢t-gia-hu, con vua Giơ-hô-ram, l¨ºn l¨¤m vua Giu-đa. 26 A-kh¨¢t-gia-hu l¨ºn ngôi vua khi được hai mươi hai tuổi, v¨¤ trị v¨¬ ở Gi¨º-ru-sa-lem được một năm. Thân mẫu vua l¨¤ b¨¤ A-than-gia-hu, ¨¢i nữ của Om-ri, vua Ít-ra-en. 27 Vua đi theo đường lối nh¨¤ A-kh¨¢p, đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a như nh¨¤ A-kh¨¢p, v¨¬ c¨® họ h¨¤ng với nh¨¤ A-kh¨¢p.

 

28 C¨´ng với vua Giô-ram, con vua A-kh¨¢p, vua đi đ¨¢nh vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn, ở Ra-mốt Ga-la-¨¢t. Nhưng quân A-ram đã đ¨¢nh vua Giô-ram bị thương. 29 Vua Giô-ram đã quay về G¨ªt-rơ-en để chữa trị, v¨¬ c¨¢c thương t¨ªch quân A-ram đã gây cho vua ở Ra-ma, trong l¨²c giao chiến với vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn. Vua Giu-đa l¨¤ A-kh¨¢t-gia-hu, con vua Giơ-hô-ram, đã xuống G¨ªt-rơ-en thăm vua Giô-ram, con vua A-kh¨¢p, v¨¬ vua n¨¤y đang bị bệnh.

 

¨C Chương 09 ¨C

 

5. Truyện Vua Gi¨º-Hu

 

Xức dầu phong vương cho ông Gi¨º-hu

 

1 Ngôn sứ Ê-li-sa gọi một người trong nh¨®m anh em ngôn sứ v¨¤ bảo: ¡°Hãy thắt lưng v¨¤ cầm theo lọ dầu n¨¤y, m¨¤ đi tới Ra-mốt Ga-la-¨¢t. 2 Khi đến nơi, anh hãy t¨¬m c¨¢ch nhận mặt ông Gi¨º-hu, con ông Giơ-hô-sa-ph¨¢t, ch¨¢u ông Nim-si. Anh đến v¨¤ mời ông ấy đứng l¨ºn, ra khỏi chỗ c¨¢c anh em đồng đội, rồi dẫn v¨¤o một ph¨°ng k¨ªn đ¨¢o. 3 Sau đ¨®, anh lấy lọ dầu m¨¤ đổ tr¨ºn đầu ông v¨¤ n¨®i: ¡°Ðức Ch¨²a ph¨¢n thế n¨¤y: Ta xức dầu phong ngươi l¨¤m vua Ít-ra-en. Rồi anh mở cửa, trốn ngay đi, đừng chậm trễ.¡±

 

4 Người thanh ni¨ºn, một ngôn sứ trẻ, trẩy đi Ra-mốt Ga-la-¨¢t. 5 Khi anh đến nơi, th¨¬ c¨¢c tướng lãnh quân đội đang ngồi với nhau. Người thanh ni¨ºn n¨®i: ¡°Thưa tướng quân, tôi c¨® điều phải n¨®i với ng¨¤i.¡± Ông Gi¨º-hu hỏi: ¡°Với ai trong ch¨²ng tôi?¡± Anh trả lời: ¡°Thưa, với tướng quân.¡± 6 Khi đ¨®, ông Gi¨º-hu đứng l¨ºn, đi v¨¤o trong nh¨¤. Người thanh ni¨ºn đổ dầu l¨ºn đầu ông v¨¤ n¨®i: ¡°Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của Ít-ra-en, ph¨¢n thế n¨¤y: ¡°Ta xức dầu phong ngươi l¨¤m vua cai trị Ít-ra-en l¨¤ dân của Ðức Ch¨²a. 7 Ngươi sẽ đ¨¢nh phạt nh¨¤ A-kh¨¢p, chủ ngươi, để ta đ¨°i I-de-ven đền nợ m¨¢u c¨¢c tôi tớ Ta l¨¤ c¨¢c ngôn sứ v¨¤ mọi tôi tớ của Ðức Ch¨²a. 8 To¨¤n thể nh¨¤ A-kh¨¢p sẽ bị diệt vong. Ta sẽ diệt trừ mọi đ¨¤n ông con trai của nh¨¤ A-kh¨¢p, nô lệ cũng như tự do ở Ít-ra-en. 9 Ta sẽ xử với nh¨¤ A-kh¨¢p như với nh¨¤ Gia-r¨®p-am, con Nơ-v¨¢t, như với nh¨¤ Ba-sa, con A-khi-gia. 10 C¨°n I-de-ven, th¨¬ ch¨® sẽ ăn thịt n¨® ngo¨¤i đồng G¨ªt-rơ-en, m¨¤ không c¨® người chôn cất.¡± Sau đ¨®, người thanh ni¨ºn mở cửa, chạy trốn.

 

Ông Gi¨º-hu được tôn l¨¤m vua

 

11 Ông Gi¨º-hu ra gặp c¨¢c thuộc hạ của chủ m¨¬nh. Họ hỏi ông: ¡°B¨¬nh an chứ? Tại sao t¨ºn kh¨´ng ấy lại đến gặp ông?¡± Ông Gi¨º-hu đ¨¢p: ¡°C¨¢c ông biết con người ấy v¨¤ b¨¤i ca lải nhải của y m¨¤!¡± 12 Nhưng họ bảo: ¡°Ông n¨®i dối! Kể lại cho ch¨²ng tôi đi!¡± Ông n¨®i: ¡°Y n¨®i với tôi thế n¨¤y thế n¨¤y; y bảo Ðức Ch¨²a ph¨¢n rằng: Ta đã xức dầu phong ngươi l¨¤m vua Ít-ra-en.¡± 13 Họ vội v¨¤ng lấy ¨¢o cho¨¤ng trải l¨ºn đầu thềm cấp, dưới chân ông. Họ thổi t¨´ v¨¤, rồi hô l¨ºn: ¡°Gi¨º-hu l¨¤m vua!¡±

 

Ông Gi¨º-hu chuẩn bị tiếm quyền

 

14 Ông Gi¨º-hu, con ông Giơ-hô-sa-ph¨¢t, ch¨¢u ông Nim-si, âm mưu chống lại vua Giô-ram. L¨²c đ¨®, vua Giô-ram v¨¤ to¨¤n thể Ít-ra-en đang bảo vệ Ra-mốt Ga-la-¨¢t chống lại vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn. 15 Nhưng vua Giơ-hô-ram đã về điều trị ở G¨ªt-rơ-en, v¨¬ c¨¢c thương t¨ªch quân A-ram đã gây cho vua, trong l¨²c vua giao chiến với vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn. Ông Gi¨º-hu n¨®i: ¡°Nếu thực sự c¨¢c ông đồng l¨°ng với tôi, th¨¬ đừng ai tho¨¢t khỏi th¨¤nh m¨¤ đi b¨¢o tin cho G¨ªt-rơ-en.¡± 16 Ông Gi¨º-hu l¨ºn xe đi G¨ªt-rơ-en, v¨¬ vua Giô-ram đang liệt giường ở đ¨®; vua Giu-đa l¨¤ A-kh¨¢t-gia đã xuống thăm vua Giô-ram.

 

17 Người l¨ªnh canh đứng tr¨ºn th¨¢p G¨ªt-rơ-en nh¨¬n thấy đo¨¤n quân của ông Gi¨º-hu đang đến, th¨¬ n¨®i: ¡°Tôi nh¨¬n thấy một đo¨¤n quân.¡± Vua Giơ-hô-ram bảo: ¡°Hãy chọn một kỵ binh, sai đi gặp họ v¨¤ hỏi: B¨¬nh an chứ?¡± 18 Người kỵ binh đi gặp ông Gi¨º-hu v¨¤ n¨®i: ¡°Vua ph¨¢n thế n¨¤y: B¨¬nh an chứ?¡± Ông Gi¨º-hu trả lời: ¡°B¨¬nh an hay không, việc g¨¬ đến ngươi! Lui ra đằng sau ta!¡± Người l¨ªnh canh lại b¨¢o tin: ¡°Sứ giả đã tới chỗ họ, nhưng không trở về.¡± 19 Vua lại sai người kỵ binh thứ hai, người ấy đến với họ v¨¤ n¨®i: ¡°Vua ph¨¢n thế n¨¤y: B¨¬nh an chứ?¡± Ông Gi¨º-hu đ¨¢p: ¡°B¨¬nh an hay không, việc g¨¬ đến ngươi! Lui ra đằng sau ta!¡± 20 Người l¨ªnh canh lại b¨¢o tin: ¡°Sứ giả đã tới chỗ họ, nhưng không trở về. Kiểu đ¨¢nh xe th¨¬ giống như kiểu của ông Gi¨º-hu, con ông Nim-si: Ông ấy đ¨¢nh xe như đi¨ºn!¡± 21 Vua Giơ-hô-ram bảo: ¡°Thắng xe đi!¡± V¨¤ người ta thắng xe. Vua Ít-ra-en l¨¤ Giơ-hô-ram v¨¤ vua Giu-đa l¨¤ A-kh¨¢t-gia-hu đi ra, mỗi người ngồi tr¨ºn xe m¨¬nh. Hai vua đi ra gặp ông Gi¨º-hu v¨¤ thấy ông ở thửa đất ông Na-vốt, người G¨ªt-rơ-en.

 

Vua Giơ-hô-ram bị s¨¢t hại

 

22 Vậy vua Giơ-hô-ram vừa thấy ông Gi¨º-hu, th¨¬ n¨®i: ¡°Ông Gi¨º-hu, b¨¬nh an chứ?¡± Ông Gi¨º-hu trả lời: ¡°B¨¬nh an thế n¨¤o được, bao lâu I-de-ven, mẹ ông, c¨°n dở những tr¨° dâm đãng v¨¤ l¨¤m bao nhi¨ºu chuyện ph¨´ ph¨¦p như thế!¡± 23 Vua Giơ-hô-ram liền cho quay xe lại v¨¤ chạy trốn. Vua n¨®i với vua A-kh¨¢t-gia-hu: ¡°Phản loạn, ông A-kh¨¢t-gia ơi!¡± 24 Nhưng ông Gi¨º-hu, đang cầm sẵn cung trong tay, bắn tr¨²ng khoảng giữa hai vai vua Giơ-hô-ram; mũi t¨ºn xuy¨ºn qua tim vua Giơ-hô-ram m¨¤ đi ra, khiến vua gục ngã trong xe. 25 Ông Gi¨º-hu bảo vi¨ºn sĩ quan B¨ªt-ca: ¡°Lôi n¨® ra, n¨¦m v¨¤o thửa đất ông Na-vốt, người G¨ªt-rơ-en. Anh c¨°n nhớ chứ: Khi tôi v¨¤ anh cưỡi ngựa song song th¨¢p t¨´ng cha n¨® l¨¤ A-kh¨¢p, Ðức Ch¨²a đã tuy¨ºn sấm về n¨® như thế n¨¤y: 26 Hôm qua, Ta đã chẳng thấy m¨¢u của Na-vốt, v¨¤ của con c¨¢i Na-vốt sao? ¨C Sấm ngôn của Ðức Ch¨²a. Ta sẽ bắt ngươi phải trả nợ m¨¢u như thế, ngay tại thửa đất ấy- Sấm ngôn của Ðức Ch¨²a! Vậy bây giờ, lôi n¨® ra, n¨¦m v¨¤o thửa đất ấy, theo lời Ðức Ch¨²a!¡±

 

Vua A-kh¨¢t-gia bị s¨¢t hại

 

27 Thấy thế, vua Giu-đa l¨¤ A-kh¨¢t-gia chạy trốn theo đường Bết Ha Gan. Ông Gi¨º-hu đuổi theo v¨¤ n¨®i: ¡°Giết cả n¨® nữa!¡± V¨¤ người ta đã đ¨¢nh vua bị thương ngay tr¨ºn xe, ở dốc Gua gần G¨ªp-lơ-am. Vua chạy trốn v¨¤o Mơ-gh¨ªt-đô v¨¤ chết ở đ¨®. 28 C¨¢c thuộc hạ của vua đưa vua l¨ºn xe chở về Gi¨º-ru-sa-lem, v¨¤ chôn cất vua trong mồ b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn vua trong Th¨¤nh vua Ða-v¨ªt. 29 Vua A-kh¨¢t-gia đã l¨ºn ngôi cai trị Giu-đa v¨¤o năm thứ mười một triều vua Giô-ram, con vua A-kh¨¢p.

 

B¨¤ I-de-ven bị s¨¢t hại

 

30 Ông Gi¨º-hu v¨¤o G¨ªt-rơ-en. Nghe tin đ¨®, b¨¤ I-de-ven đ¨¢nh phấn tô mắt v¨¤ trang điểm m¨¢i t¨®c, rồi từ cửa sổ nh¨¬n xuống. 31 Khi ông Gi¨º-hu đi v¨¤o cửa th¨¤nh, b¨¤ n¨®i: ¡°B¨¬nh an chứ, Dim-ri, t¨ºn giết chủ?¡± 32 Ông Gi¨º-hu ngẩng mặt l¨ºn ph¨ªa cửa sổ v¨¤ n¨®i: ¡°C¨® ai theo ta không, c¨® ai không?¡± C¨® hai hoặc ba vi¨ºn th¨¢i gi¨¢m nh¨¬n xuống ph¨ªa ông. 33 Ông n¨®i: ¡°Quẳng n¨® xuống!¡± Họ quẳng b¨¤ xuống; m¨¢u của b¨¤ bắn v¨¤o tường v¨¤ v¨¤o c¨¢c con ngựa. Ông đạp chân l¨ºn b¨¤,34 rồi đi v¨¤o m¨¤ ăn uống. Sau đ¨®, ông n¨®i: ¡°C¨¢c anh lo vụ con khốn kiếp ấy đi v¨¤ chôn cất n¨®, v¨¬ n¨® l¨¤ công ch¨²a.¡± 35 Họ đi chôn b¨¤, nhưng chỉ t¨¬m thấy c¨¢i sọ, hai chân v¨¤ hai b¨¤n tay của b¨¤. 36 Họ về b¨¢o tin cho ông Gi¨º-hu. Ông n¨®i: ¡°Ðây l¨¤ lời Ðức Ch¨²a đã d¨´ng tôi trung Người l¨¤ ông Ê-li-a, người T¨ªt-be, m¨¤ ph¨¢n: ¡°Trong thửa đất G¨ªt-rơ-en, ch¨® sẽ ăn thịt I-de-ven. 37 X¨¢c I-de-ven sẽ ra như phân tr¨ºn mặt đồng ruộng, trong thửa đất G¨ªt-rơ-en, khiến người ta không thể n¨®i được: Ш® l¨¤ I-de-ven!¡±

 

¨C Chương 10 ¨C

 

Ho¨¤ng tộc Ít-ra en bị s¨¢t hại

 

1 Vua A-kh¨¢p c¨® bảy mươi người con ở Sa-ma-ri. Ông Gi¨º-hu viết thư gửi đến Sa-ma-ri cho c¨¢c thủ lãnh của G¨ªt-rơ-en, c¨¢c kỳ mục v¨¤ c¨¢c tổng trấn của vua A-kh¨¢p. Thư viết: 2 ¡°V¨¬ c¨¢c ông c¨® c¨¢c ho¨¤ng tử của chủ c¨¢c ông ủng hộ, v¨¬ c¨¢c ông c¨® n¨¤o xe, n¨¤o ngựa, n¨¤o th¨¤nh tr¨¬ ki¨ºn cố, n¨¤o kh¨ª giới, cho n¨ºn khi thư n¨¤y đến tay c¨¢c ông, 3 c¨¢c ông hãy xem ai l¨¤ người ưu t¨² v¨¤ xứng đ¨¢ng nhất trong số c¨¢c ho¨¤ng tử của chủ c¨¢c ông, th¨¬ đặt người 𨮠l¨ºn ngôi kế vị vua cha. C¨¢c ông hãy đến chiến đấu cho nh¨¤ của chủ c¨¢c ông.¡± 4 Họ hết sức kinh hãi, họ n¨®i với nhau: ¡°Hai vua c¨°n không đứng vững trước mặt ông ấy, th¨¬ l¨¤m sao ch¨²ng ta đứng vững được?¡± 5 Quan đại nội thị thần, ông thị trưởng, c¨¢c kỳ mục v¨¤ tổng trấn liền sai người đến n¨®i với ông Gi¨º-hu: ¡°Ch¨²ng tôi l¨¤ thuộc hạ của ông. Tất cả những g¨¬ ông n¨®i với ch¨²ng tôi, ch¨²ng tôi sẽ l¨¤m. Ch¨²ng tôi sẽ không tôn ai l¨ºn l¨¤m vua cả. Ông cứ l¨¤m những g¨¬ ông thấy n¨ºn l¨¤m.¡±

 

6 Ông Gi¨º-hu viết cho họ bức thư thứ hai, trong 𨮠ông n¨®i: ¡°Nếu c¨¢c ông ủng hộ tôi v¨¤ nghe lời tôi k¨ºu gọi, th¨¬ hãy lấy đầu c¨¢c người con của chủ c¨¢c ông, rồi đến gặp tôi ng¨¤y mai v¨¤o giờ n¨¤y, ở G¨ªt-rơ-en.¡± Bảy mươi người con của vua đang ở tại nh¨¤ c¨¢c quan lớn trong th¨¤nh. C¨¢c quan lớn n¨¤y c¨® nhiệm vụ dưỡng dục họ. 7 Vậy, thư ấy vừa đến nơi, c¨¢c quan lớn liền bắt bảy mươi người con của vua, cắt cổ, rồi bỏ đầu v¨¤o giỏ m¨¤ gửi cho ông Gi¨º-hu ở G¨ªt-rơ-en.

 

8 Sứ giả đến b¨¢o tin cho ông: ¡°Họ đã mang đầu c¨¢c con vua tới rồi.¡± Ông bảo: ¡°Hãy chất l¨¤m hai đống nơi cửa th¨¤nh cho đến s¨¢ng.¡± 9 S¨¢ng hôm sau, ông ra ngo¨¤i, đứng n¨®i với to¨¤n dân: ¡°C¨¢c ngươi đều vô can! Ch¨ªnh tôi đã âm mưu hại chủ của tôi v¨¤ đã giết ông ấy! Nhưng ai đã hạ s¨¢t tất cả những người n¨¤y? 10 Vậy c¨¢c người hãy biết rằng không c¨® lời n¨¤o của Ðức Ch¨²a, không c¨® lời n¨¤o của Ðức Ch¨²a chống lại nh¨¤ A-kh¨¢p m¨¤ lại ra vô hiệu: Ðức Ch¨²a thực hiện những g¨¬ Người đã d¨´ng ông Ê-li-a, tôi trung của Người, m¨¤ ph¨¢n.¡± 11 Ông Gi¨º-hu hạ s¨¢t tất cả những người c¨°n s¨®t lại của nh¨¤ A-kh¨¢p ở G¨ªt-rơ-en, mọi quan lớn, những người quen biết v¨¤ tư tế của vua; không để một mạng n¨¤o sống s¨®t.

 

C¨¢c ông ho¨¤ng Giu-đa bị hạ s¨¢t

 

12 Rồi ông Gi¨º-hu l¨ºn đường đi Sa-ma-ri. Tr¨ºn đường đi, l¨²c ở Bết E-k¨¦t Ha-rô-im, 13 ông gặp c¨¢c anh em của ông A-kh¨¢t-gia-hu, vua Giu-đa, th¨¬ hỏi: ¡°C¨¢c ông l¨¤ ai?¡± Họ đ¨¢p: ¡°Ch¨²ng tôi l¨¤ anh em của vua A-kh¨¢t-gia-hu. Ch¨²ng tôi xuống hỏi thăm c¨¢c ho¨¤ng tử v¨¤ c¨¢c con b¨¤ ho¨¤ng th¨¢i hậu.¡± 14 Ông n¨®i: ¡°Bắt sống lấy ch¨²ng!¡± Người ta bắt sống họ v¨¤ cắt cổ ở bể nước Bết E-k¨¦t, tất cả l¨¤ bốn mươi hai người, không s¨®t một ai.

 

Ông Gi¨º-hu v¨¤ ông Giơ-hô-na-đ¨¢p

 

15 Ông rời 𨮠m¨¤ đi v¨¤ gặp ông Giơ-hô-na-đ¨¢p, con ông R¨º-kh¨¢p, ra đ¨®n ông. Ông ch¨¤o v¨¤ n¨®i: ¡°Ông c¨® thực l¨°ng với tôi như tôi thực l¨°ng với ông không?¡± Ông Giơ-hô-na-đ¨¢p n¨®i: ¡°C¨®¡± Ông Gi¨º-hu n¨®i: ¡°Nếu c¨®, th¨¬ hãy bắt tay tôi.¡± Ông Giơ-hô-na-đ¨¢p liền bắt tay ông Gi¨º-hu. Ông n¨¤y đưa ông l¨ºn xe, cho ngồi b¨ºn cạnh. 16 Ông Gi¨º-hu n¨®i: ¡°Hãy đi với tôi v¨¤ chứng kiến l¨°ng nhiệt th¨¤nh của tôi đối với Ðức Ch¨²a!¡± Rồi ông đưa ông ấy l¨ºn xe. 17 V¨¤o Sa-ma-ri, ông hạ s¨¢t tất cả những người c¨°n lại của nh¨¤ A-kh¨¢p ở Sa-ma-ri, ông ti¨ºu diệt hết, như lời Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với ông Ê-li-a.

 

S¨¢t hại c¨¢c t¨ªn đồ thần Ba-an v¨¤ ph¨¢ huỷ đền thờ

 

18 Ông Gi¨º-hu tập họp to¨¤n dân lại v¨¤ n¨®i với họ: ¡°A-kh¨¢p phụng sự thần Ba-an c¨°n ¨ªt, chứ Gi¨º-hu đây sẽ phụng sự người nhiều. 19 Vậy bây giờ, hãy triệu tập lại đây cho tôi tất cả c¨¢c ngôn sứ của thần Ba-an, mọi t¨ªn đồ v¨¤ tư tế của thần, đừng c¨® ai vắng mặt, v¨¬ tôi sẽ dâng một hy lễ lớn k¨ªnh thần Ba-an. Ai vắng mặt, sẽ không được sống.¡± Ông Gi¨º-hu lập mưu diệt trừ những kẻ phụng sự thần Ba-an. 20 Ông Gi¨º-hu n¨®i: ¡°Hãy triệu tập một buổi họp long trọng k¨ªnh thần Ba-an.¡± V¨¤ người ta đã triệu tập buổi họp đ¨®. 21 Ông Gi¨º-hu sai người đi khắp Ít-ra-en. Mọi t¨ªn đồ thần Ba-an đều đến, chẳng c¨°n ai m¨¤ lại không đến. Họ v¨¤o đền Ba-an. Ðền n¨¤y chỗ n¨¤o cũng chật n¨ªch người. 22 Ông Gi¨º-hu bảo người phụ tr¨¢ch ph¨°ng lễ phục: ¡°Ðem lễ phục ra, ph¨¢t cho mọi người phụng sự thần Ba-an.¡± Người ấy đem lễ phục ra cho họ. 23 Ông Gi¨º-hu c¨´ng với ông Giơ-hô-na-đ¨¢p, con ông R¨º-kh¨¢p, v¨¤o đền Ba-an, ông n¨®i với những người phụng sự thần Ba-an: ¡°Hãy lục so¨¢t xem: đừng để những người phụng sự Ðức Ch¨²a c¨® mặt ở đây với c¨¢c người; chỉ để những người phụng sự Ba-an m¨¤ thôi.¡± 24 Rồi người ta v¨¤o dâng hy lễ v¨¤ lễ to¨¤n thi¨ºu.

 

Nhưng ông Gi¨º-hu đã đặt t¨¢m mươi người b¨ºn ngo¨¤i v¨¤ n¨®i: ¡°Ai để cho một người n¨¤o trong c¨¢c kẻ ta sắp nộp v¨¤o tay c¨¢c người tho¨¢t được, th¨¬ phải lấy mạng thế mạng.¡± 25 Vậy, khi lễ to¨¤n thi¨ºu đã ho¨¤n tất, ông Gi¨º-hu bảo c¨¢c thị vệ v¨¤ sĩ quan: ¡°V¨¤o giết ch¨²ng đi! Ðừng để cho ai ra ngo¨¤i!¡± C¨¢c thị vệ v¨¤ sĩ quan d¨´ng lưỡi gươm m¨¤ giết ch¨²ng, quăng x¨¢c đi. Rồi họ v¨¤o tận cung th¨¢nh của đền Ba-an; 26 họ lôi trụ thờ của đền Ba-an ra m¨¤ đốt đi. 27 Họ ph¨¢ huỷ trụ đ¨¢ k¨ªnh thần Ba-an, ph¨¢ huỷ đền Ba-an, biến th¨¤nh nh¨¤ ti¨ºu cho đến ng¨¤y nay.

 

Ông Gi¨º-hu l¨¤m vua Ít-ra-en (841-814)

 

28 Như thế, vua Gi¨º-hu l¨¤m cho thần Ba-an biến khỏi Ít-ra-en. 29 Tuy nhi¨ºn, vua Gi¨º-hu không dứt bỏ c¨¢c tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo: 𨮠l¨¤ thờ những con b¨º bằng v¨¤ng ở Bết Ên v¨¤ ở Ðan. 30 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với vua Gi¨º-hu: ¡°V¨¬ ngươi đã l¨¤m đ¨²ng những điều Ta coi l¨¤ ngay thẳng, v¨¤ ngươi đã xử với nh¨¤ A-kh¨¢p y như l¨°ng Ta muốn, th¨¬ con ch¨¢u ngươi sẽ ngự tr¨ºn ngai cai trị Ít-ra-en cho đến đời thứ bốn.¡± 31 Nhưng vua Gi¨º-hu đã không hết l¨°ng hết dạ ch¨² tâm đi theo lề luật Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của Ít-ra-en: vua đã không dứt bỏ c¨¢c tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo.

 

32 Trong những ng¨¤y ấy, Ðức Ch¨²a bắt đầu cắt x¨¦n lãnh thổ Ít-ra-en. Ông Kha-da-¨ºn đ¨¢nh bại họ tr¨ºn to¨¤n lãnh thổ Ít-ra-en, 33 từ sông Gio-đan đến ph¨ªa mặt trời mọc, to¨¤n miền Ga-la-¨¢t, những v¨´ng thuộc c¨¢c chi tộc G¨¢t, Rưu-v¨ºn v¨¤ Mơ-na-se, từ A-rô-e tr¨ºn bờ suối Ác-nôn, miền Ga-la-¨¢t v¨¤ Ba-san.

 

34 Những truyện c¨°n lại của vua Gi¨º-hu, mọi việc vua l¨¤m, cũng như mọi chiến công của vua, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 35 Vua Gi¨º-hu nằm xuống với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất ở Sa-ma-ri. Con vua l¨¤ Giơ-hô-a-kh¨¢t đã l¨ºn ngôi kế vị vua cha. 36 Thời gian vua Gi¨º-hu cai trị Ít-ra-en ở Sa-ma-ri l¨¤ hai mươi t¨¢m năm.

 

¨C Chương 11 ¨C

 

6. Từ Triều A-Than-Gia Ðến Khi Ông Ê-Li-Sa Qua Ðời

 

Truyện b¨¤ A-than-gia (841-835) (2 Sb 22:10-23:21)

 

1 B¨¤ A-than-gia, thân mẫu vua A-kh¨¢t-gia-hu, thấy con m¨¬nh đã chết, th¨¬ đứng l¨ºn ti¨ºu diệt tất cả ho¨¤ng tộc. 2 Nhưng b¨¤ Giơ-hô-se-va, ¨¢i nữ vua Giô-ram v¨¤ l¨¤ chị của vua A-kh¨¢t-gia-hu, đã ẵm Giô-¨¢t, con vua A-kh¨¢t-gia-hu, l¨¦n đưa cậu ra khỏi số c¨¢c ho¨¤ng tử sẽ bị s¨¢t hại, giấu trong ph¨°ng ngủ c¨´ng với người v¨² nuôi. Như thế, người ta đã giấu được cậu b¨¦ khuất mắt b¨¤ A-than-gia, v¨¤ cậu không bị giết. 3 Cậu Giô-¨¢t ở lại với b¨¤ Giơ-hô-se-va trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, lẩn trốn ở 𨮠s¨¢u năm, suốt thời b¨¤ A-than-gia cai trị xứ sở.

 

4 Năm thứ bảy, ông Giơ-hô-gia-đa sai người đi mời c¨¢c vị chỉ huy một trăm quân thuộc đạo binh Ca-ri v¨¤ thuộc đo¨¤n thị vệ. Ông cho họ v¨¤o trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a với ông. Ông kết ước với họ, bắt họ tuy¨ºn thệ trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, v¨¤ cho họ được thấy ho¨¤ng tử. 5 Ông truyền lệnh cho họ như sau: ¡°Ðây l¨¤ điều c¨¢c ông phải l¨¤m: Một phần ba c¨¢c ông, những người đang phi¨ºn trực ng¨¤y sa-b¨¢t, sẽ canh giữ đền vua, 6 một phần ba sẽ đứng ở cửa Xua, v¨¤ một phần ba ở cửa ph¨ªa sau đo¨¤n thị vệ. C¨¢c ông sẽ luân phi¨ºn nhau canh giữ đền vua. 7 Hai đội kh¨¢c của c¨¢c ông, những người hết phi¨ºn trực ng¨¤y sa-b¨¢t, sẽ canh giữ Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 8 C¨¢c ông sẽ đứng chung quanh vua, ai nấy đều cầm kh¨ª giới trong tay. Kẻ n¨¤o xâm phạm h¨¤ng ngũ c¨¢c ông, th¨¬ sẽ bị xử tử. Khi vua đi ra đi v¨¤o, c¨¢c ông luôn phải ở b¨ºn cạnh vua.¡±

 

9 C¨¢c vị chỉ huy một trăm quân l¨¤m đ¨²ng mọi điều tư tế Giơ-hô-gia-đa đã truyền. Mỗi vị chỉ huy đem theo người của họ, những người đang phi¨ºn trực ng¨¤y sa-b¨¢t, c¨´ng với những người hết phi¨ºn trực ng¨¤y sa-b¨¢t. Họ đến với tư tế Giơ-hô-gia-đa. 10 Tư tế trao cho c¨¢c vị chỉ huy trăm quân, gi¨¢o v¨¤ thuẫn của vua Ða-v¨ªt để trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 11 C¨¢c thị vệ ai nấy đều cầm kh¨ª giới trong tay, đứng d¨¤n từ ph¨ªa nam đến ph¨ªa bắc Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, trước b¨¤n thờ v¨¤ trước Nh¨¤ Ðức Ch¨²a cốt để bao quanh vua. 12 Ông Giơ-hô-gia-đa rước ho¨¤ng tử ra, đội vương miện v¨¤ trao cuộn Chứng Ước. Người ta phong vương v¨¤ xức dầu cho ho¨¤ng tử, rồi vỗ tay hô l¨ºn: ¡°Vạn tuế đức vua!¡±

 

13 Khi b¨¤ A-than-gia nghe tiếng dân ch¨²ng la, b¨¤ đi về ph¨ªa họ đang ở trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 14 B¨¤ nh¨¬n l¨ºn, th¨¬ k¨¬a vua đứng tr¨ºn bệ cao theo nghi lễ thường d¨´ng, c¨¢c vị chỉ huy v¨¤ c¨¢c người thổi k¨¨n ở b¨ºn cạnh vua. To¨¤n dân trong xứ hân hoan reo h¨° giữa tiếng k¨¨n trỗi vang. B¨¤ A-than-gia liền x¨¦ ¨¢o m¨¬nh ra v¨¤ k¨ºu l¨ºn: ¡°Phản bội! Phản bội!¡± 15 Tư tế Giơ-hô-gia-đa truyền lệnh cho c¨¢c vị chỉ huy một trăm quân đứng đầu to¨¢n binh, ông bảo họ: ¡°Lôi n¨® ra khỏi h¨¤ng quân! Ai theo n¨®, th¨¬ lấy gươm ch¨¦m chết!¡± Tư tế n¨®i: ¡°N¨® không được chết trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a!¡± 16 Họ liền t¨²m lấy b¨¤. V¨¤ khi b¨¤ đi qua lối Cửa Ngựa để tới đền vua; th¨¬ họ giết b¨¤ ở đ¨®.

 

17 Ông Giơ-hô-gia-đa lập giao ước giữa Ðức Ch¨²a, vua v¨¤ dân, nhờ 𨮠dân trở th¨¤nh dân của Ðức Ch¨²a. Ông cũng lập giao ước giữa vua v¨¤ dân. 18 Rồi to¨¤n dân trong xứ k¨¦o tới đền Ba-an m¨¤ ph¨¢ huỷ c¨¢c b¨¤n thờ v¨¤ tượng thần. C¨°n M¨¢t-tan, tư tế của thần Ba-an, th¨¬ họ giết ngay trước c¨¢c b¨¤n thờ.

 

Tư tế Giô-hô-gia-đa đặt những trạm canh để giữ Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 19 Rồi ông đem theo c¨¢c vị chỉ huy một trăm quân, quân Ca-ri, c¨¢c thị vệ v¨¤ to¨¤n dân trong xứ. Họ rước vua từ Nh¨¤ Ðức Ch¨²a xuống, sau 𨮠đi qua Cửa C¨¢c Thị Vệ m¨¤ tới đền vua. Vua Giô-¨¢t ngự l¨ºn ngai vua. 20 To¨¤n dân trong xứ th¨¬ vui mừng, c¨°n th¨¤nh vẫn không động tĩnh. Về phần b¨¤ A-than-gia, họ đã lấy gươm giết chết trong đền vua.

 

¨C Chương 12 ¨C

 

Vua Giô-¨¢t cai trị Giu-đa (835-796) (2 Sb 24:1-16)

 

1 Giô-¨¢t l¨ºn l¨¤m vua khi được bảy tuổi. 2 Năm thứ bảy triều vua Gi¨º-hu, vua Giô-¨¢t l¨ºn ngôi v¨¤ đã trị v¨¬ ở Gi¨º-ru-sa-lem bốn mươi năm. Thân mẫu vua l¨¤ b¨¤ X¨ªp-gia, người Bơ-e Se-va. 3 Suốt cả đời, vua Giô-¨¢t đã l¨¤m điều ngay ch¨ªnh trước mắt Ðức Ch¨²a, v¨¬ vua đã được tư tế Giơ-hô-gia-đa dạy dỗ. 4 Tuy nhi¨ºn, c¨¢c tế đ¨¤n ở nơi cao không bị ph¨¢ huỷ; dân ch¨²ng vẫn c¨°n tế lễ v¨¤ đốt hương tr¨ºn c¨¢c nơi cao đ¨®.

 

5 Vua Giô-¨¢t n¨®i với c¨¢c tư tế: ¡°Tất cả số bạc nộp thuế cho Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, số bạc mỗi người phải dâng, v¨¤ tất cả số bạc mỗi người tự ý dâng cho Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, 6 mỗi tư tế sẽ nhận từ những người m¨¬nh quen biết, v¨¤ c¨¢c tư tế sẽ sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a, ở bất cứ nơi n¨¤o thấy hư hại.¡± 7 Ðến năm thứ hai mươi ba đời vua Giô-¨¢t, c¨¢c tư tế vẫn không sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 8 Vua Giô-¨¢t mới triệu tập tư tế Giơ-hô-gia-đa v¨¤ c¨¢c tư tế kh¨¢c, rồi n¨®i với họ: ¡°Sao c¨¢c ông lại không sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a? Vậy từ nay, c¨¢c ông đừng nhận bạc từ những người quen biết nữa, nhưng hãy trao lại để sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a.¡± 9 C¨¢c tư tế bằng l¨°ng không nhận bạc của dân v¨¤ khỏi phải lo sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a.

 

10 Tư tế Giơ-hô-gia-đa lấy một c¨¢i h¨°m, kho¨¦t lỗ tr¨ºn nắp v¨¤ đặt h¨°m 𨮠b¨ºn cạnh trụ đ¨¢, ph¨ªa b¨ºn phải cửa v¨¤o Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. C¨¢c tư tế canh ngưỡng cửa bỏ v¨¤o h¨°m tất cả số bạc người ta dâng v¨¤o Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 11 Khi n¨¤o c¨¢c ông thấy c¨® nhiều bạc trong h¨°m, th¨¬ vi¨ºn thư ký của vua đi l¨ºn c¨´ng với vị thượng tế. Người ta đ¨²c th¨¤nh thoi, rồi đếm số thoi bạc c¨® trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 12 Sau khi kiểm lại số bạc, người ta trao cho những người lo công việc sửa chữa, những người phụ tr¨¢ch Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. Những người n¨¤y chi bạc cho c¨¢c thợ mộc, c¨¢c người thợ l¨¤m việc tại nh¨¤ Ðức Ch¨²a, 13 cho c¨¢c thợ nề v¨¤ thợ đ¨¢; họ cũng chi bạc để mua gỗ v¨¤ đ¨¢ đẽo, để sửa chữa những chỗ hư hại trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a; t¨®m lại, họ chi bạc cho mọi ph¨ª tổn li¨ºn quan đến việc sửa chữa Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 14 Nhưng người ta không lấy bạc dâng v¨¤o Nh¨¤ Ðức Ch¨²a để l¨¤m chậu bạc, dao, b¨¬nh rảy, k¨¨n, hay bất cứ đồ vật n¨¤o bằng v¨¤ng, bằng bạc d¨´ng trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 15 Người ta trao số bạc ấy cho những người lo công việc sửa chữa, v¨¤ họ d¨´ng để sửa chữa Nh¨¤ Ðức Ch¨²a. 16 Những người nhận bạc cứ trả cho c¨¢c người lo công việc sửa chữa, m¨¤ không ai đ¨°i họ phải t¨ªnh sổ, v¨¬ họ h¨¤nh động li¨ºm ch¨ªnh. 17 C¨°n số bạc người ta xin lễ đền tội v¨¤ lễ tạ tội, th¨¬ không nộp v¨¤o Nh¨¤ Ðức Ch¨²a: số bạc ấy thuộc về c¨¢c tư tế.

 

18 Bấy giờ, vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn tiến quân đ¨¢nh th¨¤nh G¨¢t v¨¤ chiếm được th¨¤nh n¨¤y. Sau đ¨®, vua Kha-da-¨ºn định tiến đ¨¢nh Gi¨º-ru-sa-lem. 19 Vua Giu-đa l¨¤ Giô-¨¢t lấy mọi đồ vật th¨¢nh m¨¤ c¨¢c vua Giu-đa tổ ti¨ºn m¨¬nh l¨¤ Giơ-hô-sa-ph¨¢t, Giơ-hô-ram v¨¤ A-kh¨¢t-gia-hu, đã dâng c¨²ng, cũng như c¨¢c đồ vật m¨¤ ch¨ªnh vua đã dâng c¨²ng, v¨¤ tất cả v¨¤ng c¨® trong kho Nh¨¤ Ðức Ch¨²a v¨¤ trong đền vua. Vua gửi tất cả những thứ 𨮠cho vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn, v¨¤ vua n¨¤y rời khỏi Gi¨º-ru-sa-lem.

 

20 Những truyện c¨°n lại của vua Giô-¨¢t v¨¤ tất cả những g¨¬ vua l¨¤m, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Giu-đa 𨮠sao? 21 C¨¢c thuộc hạ của vua Giô-¨¢t đứng l¨ºn, âm mưu chống lại vua v¨¤ hạ s¨¢t vua ở Bết Mi-lô, khi vua xuống Xi-la. 22 C¨¢c thuộc hạ của vua l¨¤ Giô-da-v¨¢t, con b¨¤ Sim-¨¢t, v¨¤ Giơ-hô-da-v¨¢t, con ông Sô-me, hạ s¨¢t vua, v¨¤ vua đã chết. Người ta chôn cất vua b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn vua trong Th¨¤nh Ða-v¨ªt. Con vua l¨¤ A-m¨¢t-gia l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

¨C Chương 13 ¨C

 

Vua Giơ-hô-a-kh¨¢t cai trị Ít-ra-en (814-798)

 

1 Năm thứ hai mươi ba triều vua Giô-¨¢t, con vua A-kh¨¢t-gia-hu, vua Giu-đa, ông Giơ-hô-a-kh¨¢t, con vua Gi¨º-hu, l¨ºn l¨¤m vua ở Sa-ma-ri, trị v¨¬ Ít-ra-en được mười bảy năm. 2 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, đã bắt chước vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, phạm thứ tội trước kia vua Gia-r¨®p-am, đã lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo; v¨¤ vua không dứt ra được.

 

3 Ðức Ch¨²a đã nổi cơn thịnh nộ với Ít-ra-en. Người nộp họ v¨¤o tay vua Kha-da-¨ºn, vua A-ram, v¨¤ vua Ben Ha-đ¨¢t, con vua Kha-da-¨ºn, trong suốt triều đại hai vua n¨¤y. 4 Vua Giơ-hô-a-kh¨¢t cố l¨¤m cho n¨¦t mặt Ðức Ch¨²a dịu lại. V¨¤ Ðức Ch¨²a nhận lời vua, v¨¬ Người đã thấy cảnh Ít-ra-en bị vua A-ram ¨¢p bức. 5 Ðức Ch¨²a ban cho Ít-ra-en một vị cứu tinh giải tho¨¢t họ khỏi ¨¢ch đô hộ của A-ram. Con c¨¢i Ít-ra-en lại được ở trong lều trại của họ như trước. 6 Nhưng họ không dứt bỏ c¨¢c tội nh¨¤ Gia-r¨®p-am đã lôi k¨¦o họ phạm theo. Họ cứ đi theo đường tội lỗi đ¨®. Ngay cả cột thờ vẫn c¨°n đứng sừng sững ở Sa-ma-ri. 7 Ðức Ch¨²a chỉ để lại cho vua Giơ-hô-a-kh¨¢t năm mươi kỵ binh, mười xe trận, v¨¤ mười ng¨¤n bộ binh, bởi v¨¬ vua A-ram đã ti¨ºu diệt quân Ít-ra-en v¨¤ nghiền n¨¢t họ ra như tro bụi người ta ch¨¤ đạp.

 

8 Những truyện c¨°n lại của vua Giơ-hô-a-kh¨¢t v¨¤ mọi việc vua l¨¤m, cũng như c¨¢c chiến công của vua, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 9 Vua Giơ-hô-a-kh¨¢t đã nằm xuống với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất ở Sa-ma-ri. Con vua l¨¤ Giô-¨¢t l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

Vua Giô-¨¢t cai trị Ít-ra-en (798-783)

 

10 Năm thứ ba mươi bảy triều vua Giô-¨¢t, vua Giu-đa, con vua Giơ-hô-a-kh¨¢t l¨¤ Giô-¨¢t l¨ºn l¨¤m vua ở Sa-ma-ri, trị v¨¬ Ít-ra-en được mười s¨¢u năm. 11 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a. Vua không dứt bỏ c¨¢c tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo. Vua cứ đi theo đường tội lỗi đ¨®.

 

12 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Giô-¨¢t v¨¤ tất cả mọi việc vua l¨¤m, cũng như chiến công của vua trong cuộc giao chiến với vua Giu-đa l¨¤ A-m¨¢t-gia, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 13 Vua Giô-¨¢t đã an nghỉ với tổ ti¨ºn, v¨¤ vua Gia-r¨®p-am l¨ºn ngôi. Vua Giô-¨¢t được chôn cất ở Sa-ma-ri b¨ºn cạnh c¨¢c vua Ít-ra-en.

 

Ngôn sứ Ê-li-sa qua đời

 

14 Ông Ê-li-sa lâm bệnh. Cơn bệnh sẽ l¨¤m cho ông chết. Vua Ít-ra-en l¨¤ Giô-¨¢t xuống gặp ông, ¨¢p s¨¢t mặt v¨¤o mặt ông m¨¤ kh¨®c. Vua n¨®i: ¡°Cha ơi! Cha ơi! Hỡi chiến xa v¨¤ chiến mã của Ít-ra-en!¡± 15 Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Vua cầm lấy cung t¨ºn!¡± Vua liền cầm lấy cung t¨ºn. 16 Ông Ê-li-sa n¨®i với vua Ít-ra-en: ¡°Vua giương cung l¨ºn!¡± Vua liền giương cung. Ông Ê-li-sa đặt tay l¨ºn tay vua 17 v¨¤ n¨®i: ¡°Vua mở cửa sổ về hướng đông¡±, v¨¤ vua mở cửa sổ. Ông Ê-li-sa bảo: ¡°Vua bắn đi!¡± v¨¤ vua bắn. Ông Ê-li-sa lại bảo: ¡°Mũi t¨ºn chiến thắng của Ðức Ch¨²a! Mũi t¨ºn chiến thắng A-ram! Vua sẽ đ¨¢nh A-ram ở A-phếch cho tới mức tận diệt ch¨²ng.¡±

 

18 Ông Ê-li-sa n¨®i: ¡°Vua cầm lấy t¨ºn¡±, V¨¤ vua đã cầm lấy t¨ºn. Ông Ê-li-sa lại bảo vua Ít-ra-en: ¡°Vua đập xuống đất!¡±, v¨¤ vua đã đập xuống ba lần, rồi ngưng. 19 Người của Thi¨ºn Ch¨²a nổi giận với vua, ông n¨®i: ¡°Ð¨¢ng lẽ phải đập năm s¨¢u lần, th¨¬ bấy giờ vua mới đ¨¢nh A-ram cho tới mức tận diệt ch¨²ng. Nhưng bây giờ, vua chỉ đ¨¢nh được A-ram ba lần thôi.¡±

 

20 Ông Ê-li-sa qua đời v¨¤ người ta đã chôn cất ông. H¨¤ng năm, c¨¢c to¨¢n quân Mô-¨¢p xâm nhập xứ sở. 21 Vậy, c¨® lần người ta đang đem một người chết đi chôn, th¨¬ thấy một to¨¢n quân của bọn đ¨®, họ liền vất người chết v¨¤o mộ ông Ê-li-sa, rồi bỏ đi. Người chết vừa đụng phải h¨¤i cốt của ông Ê-li-sa th¨¬ sống lại v¨¤ đứng thẳng dậy.

 

Vua Giô-¨¢t chiến thắng quân A-ram

 

22 Suốt triều vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn đã ¨¢p bức người Ít-ra-en. 23 Nhưng Ðức Ch¨²a tỏ l¨°ng nhân từ v¨¤ chạnh l¨°ng thương đo¨¢i nh¨¬n họ, v¨¬ Người đã lập giao ước với c¨¢c tổ phụ Áp-ra-ham, I-xa-¨¢c v¨¤ Gia-c¨®p. Người không muốn diệt trừ họ, v¨¤ cho đến nay vẫn không xua đuổi họ cho khuất nhan Người. 24 Vua A-ram l¨¤ Kha-da-¨ºn qua đời, v¨¤ con vua l¨¤ Ben Ha-đ¨¢t l¨ºn ngôi kế vị vua cha. 25 Vua Giô-¨¢t, con vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, lấy lại được những th¨¤nh m¨¤ vua Kha-da-¨ºn trong một cuộc chiến, đã chiếm được của vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, cha vua Giô-¨¢t. Những th¨¤nh n¨¤y khi 𨮠nằm trong tay vua Ben Ha-đ¨¢t, con vua kha-da-¨ºn. Vua Giô-¨¢t đã đ¨¢nh bại vua Ben Ha-đ¨¢t ba lần v¨¤ thu hồi được c¨¢c th¨¤nh của Ít-ra-en.

 

¨C Chương 14 ¨C

 

VII. Hai Vương Quốc

 

Cho Tới Ng¨¤y Sa-Ma-Ri Thất Thủ

 

Vua A-m¨¢t-gia-hu cai trị Giu-đa (796-781) (2 Sb 25:1-28)

 

1 Năm thứ hai triều vua Giô-¨¢t, con vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, vua Ít-ra-en, th¨¬ con vua Giô-¨¢t, vua Giu-đa, l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu, l¨ºn l¨¤m vua. 2 Khi l¨ºn ngôi, vua được hai mươi lăm tuổi v¨¤ trị v¨¬ tại Gi¨º-ru-sa-lem hai mươi ch¨ªn năm. Thân mẫu của vua l¨¤ b¨¤ Giơ-hô-¨¢t-đan người Gi¨º-ru-sa-lem. 3 Vua đã điều ngay ch¨ªnh trước mắt Ðức Ch¨²a, tuy không bằng vua Ða-v¨ªt, tổ ti¨ºn vua. Trong mọi sự, vua đã l¨¤m như vua cha l¨¤ Giô-¨¢t. 4 Tuy nhi¨ºn, c¨¢c tế đ¨¤n ở nơi cao không bị ph¨¢ huỷ; dân ch¨²ng vẫn c¨°n tế lễ v¨¤ đốt hương tr¨ºn c¨¢c nơi cao đ¨®.

 

5 Vậy khi đã nắm vững vương quyền trong tay, vua A-m¨¢t-gia-hu hạ s¨¢t những thuộc hạ đã hạ s¨¢t vua cha. 6 Nhưng vua không xử tử con c¨¢i những kẻ s¨¢t nhân ấy, như đã ch¨¦p trong s¨¢ch Luật Mô-s¨º, chiếu theo lệnh Ðức Ch¨²a truyền rằng: ¡°Cha sẽ không bị xử tử v¨¬ con, v¨¤ con sẽ không bị xử tử v¨¬ cha: mỗi người sẽ bị xử tử về tội của m¨¬nh.¡±

 

7 Ch¨ªnh vua đã hạ s¨¢t mười ng¨¤n quân Ê-đôm tại thung lũng Muối, v¨¤ trong cuộc chiến vua đã chiếm được th¨¤nh luỹ Tảng Ш¢, m¨¤ vua đặt t¨ºn cho l¨¤ Gi¨®c-thơ-¨ºn; t¨ºn n¨¤y vẫn tồn tại đến ng¨¤y nay.

 

8 Khi ấy, vua A-m¨¢t-gia sai sứ giả đến vua Giô-¨¢t con vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, ch¨¢u vua Ít-ra-en l¨¤ Gi¨º-hu, v¨¤ n¨®i: ¡°N¨¤o đến đây, ta đọ sức với nhau!¡± 9 Vua Ít-ra-en l¨¤ Giô-¨¢t mới sai người đến n¨®i với vua A-m¨¢t-gia-hu, vua Giu-đa: ¡°Cỏ gai tr¨ºn n¨²i Li-băng sai người đến n¨®i với cây b¨¢ hương Li-băng: ¡°Xin gả con g¨¢i của ng¨¤i cho con trai tôi. Nhưng một con dã th¨² Li-băng đi qua đã đạp l¨ºn cỏ gai. 10 V¨¬ đã đ¨¢nh bại Ê-đôm, n¨ºn ông l¨ºn mặt. Ông cứ v¨ºnh vang m¨¤ ở nh¨¤! Chứ sao ông lại muốn khi¨ºu chiến, để rồi bị ngã gục c¨´ng với Giu-đa?¡±

 

11 Nhưng vua A-m¨¢t-gia-hu không chịu nghe. Bấy giờ, vua Ít-ra-en l¨¤ Giô-¨¢t mới tiến l¨ºn; vua Giô-¨¢t v¨¤ vua Giu-đa l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu đọ sức với nhau ở Bết Se-m¨¦t thuộc Giu-đa. 12 Giu-đa bị Ít-ra-en đ¨¢nh bại; quân Giu-đa chạy trốn, ai về lều nấy. 13 C¨°n vua Giu-đa l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu, con vua Giô-¨¢t, ch¨¢u vua A-kh¨¢t-gia-hu, th¨¬ bị vua Ít-ra-en l¨¤ Giô-¨¢t bắt ở Bết Se-m¨¦t, v¨¤ điệu về Gi¨º-ru-sa-lem. Vua đập ph¨¢ tường th¨¤nh Gi¨º-ru-sa-lem, tạo ra một chỗ hổng d¨¤i hai trăm thước, từ Cửa Ép-ra-im đến Cửa G¨®c th¨¤nh. 14 Sau đ¨®, vua lấy tất cả v¨¤ng bạc c¨´ng mọi đồ vật c¨® trong Nh¨¤ Ðức Ch¨²a v¨¤ trong c¨¢c kho của đền vua, bắt c¨¢c con tin, rồi trở về Sa-ma-ri.

 

15 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Giô-¨¢t, những g¨¬ vua l¨¤m, cũng như chiến công của vua trong cuộc giao chiến với vua Giu-đa l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 16 Vua Giô-¨¢t đã an nghỉ với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất ở Sa-ma-ri b¨ºn cạnh c¨¢c vua Ít-ra-en. Con vua l¨¤ Gia-r¨®p-am l¨ºn ngôi kế vị.

 

17 Vua A-m¨¢t-gia-hu, con vua Giô-¨¢t, vua Giu-đa, c¨°n sống mười lăm năm nữa sau khi vua Giô-¨¢t, con vua Giơ-hô-a-kh¨¢t, vua Ít-ra-en, qua đời.

 

18 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua A-m¨¢t-gia-hu đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Giu-đa 𨮠sao? 19 Người ta âm mưu hại vua ở Gi¨º-ru-sa-lem, n¨ºn vua chạy trốn về hướng La-kh¨ªt, nhưng người ta sai người đuổi theo vua đến tận La-kh¨ªt v¨¤ giết vua ở đ¨®. 20 Người ta cho ngựa chở vua về Gi¨º-ru-sa-lem v¨¤ chôn cất vua ở đ¨®, b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn vua trong Th¨¤nh vua Ða-v¨ªt. 21 To¨¤n dân Giu-đa đặt A-d¨¢c-gia mới mười s¨¢u tuổi l¨ºn ngôi kế vị vua cha l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu. 22 Ch¨ªnh vua đã t¨¢i thiết Ê-l¨¢t v¨¤ trả lại cho Giu-đa, sau khi vua A-m¨¢t-gia-hu an nghỉ b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn.

 

Vua Gia-r¨®p-am II cai trị Ít-ra-en (783-743)

 

23 Năm thứ mười lăm triều vua A-m¨¢t-gia-hu, con vua Giô-¨¢t, vua Giu-đa, con vua Giô-¨¢t, vua Ít-ra-en, l¨¤ Gia-r¨®p-am l¨ºn l¨¤m vua, v¨¤ trị v¨¬ bốn mươi mốt năm ở Sa-ma-ri. 24 Vua đã l¨¤m sự dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, đã không dứt bỏ mọi tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo.

 

25 Ch¨ªnh vua đã t¨¢i lập bi¨ºn giới Ít-ra-en từ Cửa Ải Kha-m¨¢t cho đến biển A-ra-va, như lời Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của Ít-ra-en, đã d¨´ng tôi trung của Người l¨¤ ngôn sứ Giô-na, con ông A-m¨ªt-tai, qu¨º ở G¨¢t Kh¨º-phe, m¨¤ ph¨¢n. 26 V¨¬ Ðức Ch¨²a đã nh¨¬n thấy cảnh bần c¨´ng của Ít-ra-en phản nghịch; chẳng c¨® một ai, nô lệ hay tự do, đến cứu gi¨²p Ít-ra-en. 27 Ðức Ch¨²a đã không n¨®i l¨¤ sẽ xo¨¢ t¨ºn Ít-ra-en không c¨°n dấu vết trong thi¨ºn hạ, n¨ºn Người đã cứu họ nhờ tay vua Gia-r¨®p-am, con vua Giô-¨¢t.

 

28 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Gia-r¨®p-am v¨¤ mọi việc vua l¨¤m, cũng như chiến công nhờ 𨮠vua đ¨¢nh chiếm v¨¤ đem Ða-m¨¢t c¨´ng Kha-m¨¢t về lại cho Ít-ra-en, những truyện 𨮠đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 29 Vua Gia-r¨®p-am đã nằm xuống với tổ ti¨ºn l¨¤ c¨¢c vua Ít-ra-en. Con vua l¨¤ Dơ-kh¨¢c-gia l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

¨C Chương 15 ¨C

 

Vua A-d¨¢c-gia cai trị Giu-đa (781-740) (2 Sb 26:1-23)

 

1 Năm thứ hai mươi bảy triều Gia-r¨®p-am, vua Ít-ra-en, con vua A-m¨¢t-gia, vua Giu-đa, l¨¤ A-d¨¢c-gia l¨ºn l¨¤m vua. 2 Ông l¨ºn ngôi vua khi được mười s¨¢u tuổi, v¨¤ trị v¨¬ năm mươi hai năm ở Gi¨º-ru-sa-lem. Mẹ vua t¨ºn l¨¤ Giơ-khôn-gia-hu, người Gi¨º-ru-sa-lem. 3 Vua đã l¨¤m điều ngay ch¨ªnh trước mắt Ðức Ch¨²a, ho¨¤n to¨¤n đ¨²ng như vua cha l¨¤ A-m¨¢t-gia-hu đã l¨¤m. 4 Tuy nhi¨ºn, c¨¢c tế đ¨¤n ở nơi cao đã không bị ph¨¢ huỷ, dân ch¨²ng vẫn c¨°n tế lễ v¨¤ đốt hương tr¨ºn c¨¢c nơi cao đ¨®.

 

5 Ðức Ch¨²a đ¨¢nh phạt vua; vua mắc bệnh phung hủi cho đến ng¨¤y qua đời, v¨¤ sống cô lập trong một căn nh¨¤. Ch¨ªnh ông Giô-tham, con vua, l¨¤m đại nội thị thần v¨¤ cai trị dân trong xứ.

 

6 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua A-d¨¢c-gia-hu v¨¤ mọi việc vua l¨¤m đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Giu-đa 𨮠sao? 7 Vua A-d¨¢c-gia đã nằm xuống với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn trong Th¨¤nh vua Ða-v¨ªt. Con vua l¨¤ Giô-tham l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

8 Năm thứ ba mươi t¨¢m triều vua A-d¨¢c-gia-hu, vua Giu-đa, con vua Gia-r¨®p-am l¨¤ Dơ-kh¨¢c-gia l¨ºn l¨¤m vua Ít-ra-en v¨¤ trị v¨¬ s¨¢u th¨¢ng ở Sa-ma-ri. 9 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a như tổ ti¨ºn vua. Vua đã không dứt bỏ c¨¢c tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo. 10 Ông Sa-lum, con ông Gia-vết, âm mưu hại vua. Ông đã đ¨¢nh chết vua trước mặt dân, rồi l¨ºn ngôi thay vua. 11 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Dơ-kh¨¢c-gia đã được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en. 12 Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với vua Gi¨º-hu rằng: ¡°Con ch¨¢u ngươi sẽ ngự tr¨ºn ngai cai trị Ít-ra-en cho đến đời thứ bốn¡±; lời ấy đã ứng nghiệm.

 

Vua Sa-lum cai trị Ít-ra-en (743)

 

13 Con ông Gia-vết l¨¤ Sa-lum l¨ºn l¨¤m vua năm thứ ba mươi ch¨ªn triều vua Út-di-gia, vua Giu-đa. Vua trị v¨¬ được một th¨¢ng ở Sa-ma-ri.

 

14 Ông Mơ-na-kh¨ºm, con ông Ga-đi, đi l¨ºn từ Tia-xa v¨¤ tiến v¨¤o Sa-ma-ri. Tại Sa-ma-ri, ông đ¨¢nh chết vua Sa-lum, con ông Gia-vết, v¨¤ l¨ºn l¨¤m vua thay vua ấy.

 

15 Những truyện c¨°n lại của vua Sa-lum v¨¤ cuộc âm mưu vua đã chủ xướng, những sự việc ấy đã được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en. 16 Bấy giờ, vua Mơ-na-kh¨ºm đ¨¢nh phạt T¨¢p-pu-¨¢c, mọi người ở trong 𨮠cũng như lãnh thổ của th¨¤nh bắt đầu từ Tia-xa, v¨¬ người trong th¨¤nh đã không mở cửa cho vua; vua đã mổ bụng tất cả phụ nữ c¨® thai.

 

Vua Mơ-na-kh¨ºm cai trị Ít-ra-en (743-738)

 

17 Năm thứ ba mươi ch¨ªn triều vua A-d¨¢c-gia, vua Giu-đa, con ông Ga-đi l¨¤ Mơ-na-kh¨ºm l¨ºn l¨¤m vua cai trị Ít-ra-en mười năm, ở Sa-ma-ri. 18 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a; vua không dứt bỏ c¨¢c tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo.

 

19 vua Át-sua l¨¤ Pun xâm nhập xứ sở, v¨¤ vua Mơ-na-kh¨ºm nộp cho vua Pun ba mươi ng¨¤n ký bạc để vua n¨¤y nâng đỡ v¨¤ củng cố vương quyền vua đang nắm trong tay. 20 Vua Mơ-na-kh¨ºm thu bạc ấy của Ít-ra-en, của mọi ph¨² h¨¤o, để nộp cho vua Át-sua: mỗi người mười lăm lượng bạc. V¨¬ thế, vua Át-sua đã trở về nước, không ở lại trong xứ.

 

21 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Mơ-na-kh¨ºm, v¨¤ mọi việc vua l¨¤m, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en 𨮠sao? 22 Vua Mơ-na-kh¨ºm đã nằm xuống với tổ ti¨ºn. Con vua l¨¤ Pơ-c¨¢c-gia l¨ºn ngôi kế vị vua cha.

 

Vua Pơ-c¨¢c-gia cai trị Ít-ra-en (738-737)

 

23 Năm thứ năm mươi triều vua A-d¨¢c-gia, vua Giu-đa, con vua Mơ-na-kh¨ºm l¨¤ Pơ-c¨¢c-gia l¨ºn l¨¤m vua cai trị Ít-ra-en hai năm, ở Sa-ma-ri. 24 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, vua không dứt bỏ những tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo.

 

25 Gi¨¢m mã của vua l¨¤ ông Pe-c¨¢c, con ông Rơ-man-gia-hu, âm mưu chống lại vua v¨¤ hạ s¨¢t vua ở Sa-ma-ri, trong th¨¢p ch¨ªnh của đền vua¡­ C¨® năm mươi người dân Ga-la-¨¢t c¨´ng theo ông. Ông giết vua v¨¤ l¨ºn ngôi thay thế.

 

26 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Pơ-c¨¢c-gia, v¨¤ mọi việc vua l¨¤m, đã được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en.

 

Vua Pe-c¨¢c cai trị Ít-ra-en (737-732)

 

27 Năm thứ năm mươi hai triều vua A-d¨¢c-gia, vua Giu-đa, con ông Rơ-man-gia-hu l¨¤ Pe-c¨¢c l¨ºn l¨¤m vua cai trị Ít-ra-en hai mươi năm, ở Sa-ma-ri. 28 Vua đã l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, vua không dứt bỏ những tội m¨¤ vua Gia-r¨®p-am, con ông Nơ-v¨¢t, đã phạm v¨¤ lôi k¨¦o Ít-ra-en phạm theo.

 

29 Trong thời gian vua Pe-c¨¢c, vua Ít-ra-en, vua Át-sua l¨¤ T¨ªch-l¨¢t Pi-le-xe đến xâm chiếm I-giôn, A-v¨ºn Bết Ma-a-kha, Gia-nô-¨¢c, Ke-đ¨¦t, Kha-xo, miền Ga-la-¨¢t v¨¤ Ga-li-l¨º, to¨¤n xứ N¨¢p-ta-li, rồi đ¨¤y dân sang Át-sua. 30 Ông Hô-s¨º, con ông Ê-la, âm mưu chống lại vua Pe-c¨¢c, con ông Rơ-man-gia-hu, đ¨¢nh chết vua v¨¤ l¨ºn ngôi thay thế, v¨¤o năm thứ hai mươi triều vua Giô-tham, con vua Út-di-gia.

 

31 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Pe-c¨¢c, v¨¤ mọi việc vua l¨¤m, đã được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Ít-ra-en.

 

Vua Giô-tham cai trị Giu-đa (740-736) (2 Sb 27:1-9)

 

32 Năm thứ hai triều Pe-c¨¢c, vua Ít-ra-en, con ông Rơ-man-gia-hu, th¨¬ con vua Út-di-gia-hu, vua Giu-đa, l¨¤ Giô-tham l¨ºn l¨¤m vua. 33 Ông l¨ºn ngôi vua khi được hai mươi lăm tuổi, v¨¤ trị v¨¬ mười s¨¢u năm ở Gi¨º-ru-sa-lem. Mẹ vua t¨ºn l¨¤ Giơ-ru-sa, con g¨¢i ông Xa-đốc. 34 Vua đã l¨¤m điều ngay ch¨ªnh trước mắt Ðức Ch¨²a, đ¨²ng như vua cha l¨¤ Út-di-gia-hu đã l¨¤m. 35 Tuy nhi¨ºn, c¨¢c tế đ¨¤n ở nơi cao không bị ph¨¢ huỷ; dân ch¨²ng vẫn c¨°n tế lễ v¨¤ đốt hương tr¨ºn c¨¢c nơi cao đ¨®.

 

Ch¨ªnh vua đã xây Cửa Tr¨ºn của Nh¨¤ Ðức Ch¨²a.

 

36 C¨¢c truyện c¨°n lại của vua Giô-tham, những việc vua l¨¤m, đã chẳng được ghi ch¨¦p trong s¨¢ch Sử bi¨ºn ni¨ºn c¨¢c vua Giu-đa 𨮠sao? 37 V¨¤o thời ấy, Ðức Ch¨²a bắt đầu sai vua A-ram l¨¤ Rơ-xin v¨¤ vua Pe-c¨¢c, con ông Rơ-man-gia-hu, đến đ¨¢nh Giu-đa. 38 Vua Giô-tham đã an nghỉ với tổ ti¨ºn v¨¤ được chôn cất b¨ºn cạnh tổ ti¨ºn trong Th¨¤nh Ða-v¨ªt, tổ phụ vua. Con vua l¨¤ A-kh¨¢t l¨ºn ngôi kế vị.

¡¡

    

¡¡