![]() |
|
KINH THÁNH ¡¡ |
¡¡ SÁCH ĐỆ NHỊ LUẬT (Nguồn copy : https://giotregiaoxutando.wordpress.com/) ¨C Chương 01 ¨C
I. Những Diễn Từ Mở Ðầu
Diễn Từ Thứ Nhất Của Ông Mô-S¨º
Khung cảnh thời gian v¨¤ không gian
1 Ðây l¨¤ những lời ông Mô-s¨º n¨®i với to¨¤n thể Ít-ra-en, ở b¨ºn kia sông Gio-đan, trong sa mạc, trong thung lũng A-ra-va, đối diện với X¨²p, giữa Pa-ran, Tô-phen, La-van, Kha-x¨º-rốt v¨¤ Ði Da-h¨¢p. 2 Từ n¨²i Khô-rếp đến Ca-đ¨º B¨¢c-n¨º-a, qua đường n¨²i X¨º-ia, l¨¤ mười một ng¨¤y đường. 3 Năm thứ bốn mươi, th¨¢ng thứ mười một, ng¨¤y thứ nhất trong th¨¢ng, ông Mô-s¨º n¨®i với con c¨¢i Ít-ra-en, chiếu theo tất cả những g¨¬ Ðức Ch¨²a đã truyền cho ông n¨®i với họ. 4 Ông đã đ¨¢nh bại Xi-khôn, vua người E-mô-ri, đ¨®ng đô ở Kh¨¦t-bôn, v¨¤ tại Ét-re-i, đã đ¨¢nh bại Ốc, vua miền Ba-san, đ¨®ng đô ở Át-ta-rốt. 5 Sau đ¨®, ở b¨ºn kia sông Gio-đan, trong đất Mô-¨¢p, ông Mô-s¨º bắt đầu tr¨¬nh b¨¤y luật sau đây. Ông n¨®i:
Những chỉ thị cuối c¨´ng ở n¨²i Khô-rếp (Xh 18: 13 -27)
6 ¡°Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ch¨²ng ta, đã ph¨¢n với ch¨²ng ta tại n¨²i Khô-rếp như sau: ¡°C¨¢c ngươi ở n¨²i n¨¤y đã lâu rồi. 7 Hãy chuyển hướng v¨¤ l¨ºn đường, đi tới n¨²i người E-mô-ri, v¨¤ tới c¨¢c dân chung quanh, ở thung lũng A-ra-va, ở miền n¨²i, miền Sơ-ph¨º-la, miền Ne-gh¨¦p, miền duy¨ºn hải, tới đất người Ca-na-an, n¨²i Li-băng, cho đến Sông Cả, l¨¤ sông Êu-phơ-r¨¢t. 8 Ðây, Ta trao đất 𨮠cho c¨¢c ngươi, hãy v¨¤o v¨¤ chiếm hữu đất m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông c¨¢c ngươi, l¨¤ Áp-ra-ham, I-xa-¨¢c v¨¤ Gia-c¨®p, rằng Người sẽ ban cho họ v¨¤ d¨°ng dõi họ sau n¨¤y.¡±
9 Thời ấy, tôi đã n¨®i với anh em: ¡°Một m¨¬nh tôi không thể g¨¢nh v¨¢c anh em được. 10 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã l¨¤m cho anh em n¨ºn đông đ¨²c, v¨¤ hôm nay, coi đ¨®: anh em nhiều như sao tr¨ºn trời. 11 Nguyện Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông anh em, tăng số anh em l¨ºn gấp ng¨¤n lần v¨¤ ch¨²c ph¨²c cho anh em như Người đã ph¨¢n với anh em! 12 L¨¤m sao một m¨¬nh tôi g¨¢nh được những phiền h¨¤, y¨ºu s¨¢ch, tranh tụng của anh em? 13 Mỗi chi tộc của anh em hãy đề cử những người khôn ngoan, thông minh v¨¤ từng trải, v¨¤ tôi sẽ đặt họ l¨¤m đầu anh em.¡± 14 Anh em đã trả lời tôi rằng: ¡°Ðiều ông đề nghị l¨¤m, hay đ¨®!¡± 15 Tôi đã chọn những người đứng đầu c¨¢c chi tộc của anh em, l¨¤ những người khôn ngoan, từng trải, v¨¤ đặt họ l¨¤m đầu anh em, l¨¤m người chỉ huy một ng¨¤n, chỉ huy một trăm, chỉ huy năm mươi, chỉ huy mười người, v¨¤ l¨¤m ký lục cho mỗi chi tộc của anh em. 16 Thời ấy, tôi đã truyền cho c¨¢c thẩm ph¨¢n của anh em rằng: ¡°C¨¢c ông hãy nghe những điều anh em đồng b¨¤o c¨¢c ông kiện tụng, v¨¤ hãy xử công minh giữa một người đồng b¨¤o với một người đồng b¨¤o, hoặc với một ngoại kiều ở với người ấy. 17 C¨¢c ông đừng thi¨ºn vị ai trong khi x¨¦t xử: hãy nghe người nhỏ cũng như người lớn, đừng sợ ai, v¨¬ x¨¦t xử l¨¤ việc của Thi¨ºn Ch¨²a. C¨® vụ n¨¤o kh¨® qu¨¢ đối với c¨¢c ông, th¨¬ c¨¢c ông hãy tr¨¬nh b¨¤y với tôi, tôi sẽ nghe vụ đ¨®.¡± 18 Thời ấy, tôi đã truyền cho anh em mọi điều anh em phải l¨¤m.
Ở Ca-đ¨º, dân không chịu tin v¨¤o Ðức Ch¨²a (Ðn 13: 1-33)
19 Ch¨²ng ta đã l¨ºn đường từ Khô-rếp v¨¤ đã đi qua sa mạc m¨ºnh mông khủng khiếp ấy m¨¤ anh em đã thấy, tr¨ºn đường tới miền n¨²i của người E-mô-ri, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã truyền cho ch¨²ng ta, v¨¤ ch¨²ng ta đã đến Ca-đ¨º B¨¢c-n¨º-a. 20 Tôi đã n¨®i với anh em: ¡°Anh em đã tới miền n¨²i của người E-mô-ri, miền n¨²i m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, ban cho ch¨²ng ta. 21 Coi đ¨®: Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã trao đất n¨¤y cho anh (em); hãy l¨ºn v¨¤ chiếm hữu, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông anh (em), đã ph¨¢n với anh (em). Ðừng sợ, đừng hãi.¡± 22 Tất cả anh em đã đến gặp tôi v¨¤ n¨®i: ¡°Ch¨²ng ta hãy ph¨¢i người đi trước ch¨²ng ta để thăm d¨° đất cho ch¨²ng ta; họ sẽ b¨¢o c¨¢o cho ch¨²ng ta về con đường ch¨²ng ta phải đi qua v¨¤ về c¨¢c th¨¤nh ch¨²ng ta sẽ đến.¡± 23 Lời ấy vừa l¨°ng tôi, v¨¤ tôi đã chọn giữa anh em mười hai người, mỗi chi tộc một người. 24 Họ đã chuyển hướng v¨¤ l¨ºn n¨²i. Khi tới thung lũng Ét-côn, họ đã do th¨¢m thung lũng ấy. 25 Tay họ đã lấy hoa tr¨¢i miền ấy v¨¤ đưa xuống cho ch¨²ng ta. Họ đã b¨¢o c¨¢o cho ch¨²ng ta, v¨¤ n¨®i: ¡°Miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, ban cho ch¨²ng ta, tốt tươi thật!¡± 26 Nhưng anh em đã không muốn l¨ºn v¨¤ đã cưỡng lệnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em. 27 Anh em đã lẩm bẩm trong lều trại v¨¤ n¨®i: ¡°Ch¨ªnh v¨¬ Ðức Ch¨²a gh¨¦t ch¨²ng ta m¨¤ Người đã đưa ch¨²ng ta ra khỏi đất Ai-cập, để trao ch¨²ng ta v¨¤o tay người E-mô-ri v¨¤ ti¨ºu diệt ch¨²ng ta. 28 Ch¨²ng ta sắp l¨ºn chỗ n¨¤o đây? Anh em ch¨²ng ta đã l¨¤m cho ch¨²ng ta nản l¨°ng khi n¨®i rằng: ¡°Dân 𨮠lớn v¨¤ cao hơn ch¨²ng ta. C¨¢c th¨¤nh th¨¬ lớn, tường luỹ ngất trời. Ch¨²ng tôi cũng thấy ở 𨮠con c¨¢i A-n¨¢c nữa.¡±
29 Tôi đã bảo anh em: ¡°Ðừng run khiếp, đừng sợ ch¨²ng! 30 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, Ðấng đi ph¨ªa trước anh em, sẽ chiến đấu cho anh em, đ¨²ng như Người đã l¨¤m cho anh em tại Ai-cập trước mắt anh em, 31 v¨¤ trong sa mạc, nơi anh (em) thấy Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), mang anh (em) như một người mang con m¨¬nh, suốt con đường anh em đã đi cho tới khi anh em đến nơi n¨¤y.¡±32 Nhưng trong việc ấy anh em đã không tin v¨¤o Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, 33 Ðấng đi ph¨ªa trước anh em tr¨ºn đường để t¨¬m chỗ cho anh em cắm lều; ban đ¨ºm, Người ở trong lửa để cho anh em thấy đường anh em đi, v¨¤ ban ng¨¤y, Người ở trong đ¨¢m mây.
Huấn thị của Ðức Ch¨²a tại Ca-đ¨º (Ðn 14: 20-45)
34 Ðức Ch¨²a đã nghe thấy giọng n¨®i của anh em, Người nổi giận v¨¤ thề rằng: 35 ¡°Không một người n¨¤o thuộc thế hệ gian ¨¢c n¨¤y sẽ được thấy miền đất tốt tươi Ta đã thề sẽ ban cho cha ông c¨¢c ngươi, 36 ngoại trừ Ca-lếp, con của Giơ-phun-ne: n¨® sẽ được thấy đất ấy, v¨¤ đất n¨® đã giẫm l¨ºn, Ta sẽ ban cho n¨® v¨¤ c¨¢c con n¨®, bởi v¨¬ n¨® đã một l¨°ng theo Ðức Ch¨²a.¡± 37 V¨¬ anh em, Ðức Ch¨²a cũng nổi cơn thịnh nộ cả với tôi, Người ph¨¢n: ¡°Cả ngươi nữa, ngươi cũng sẽ không được v¨¤o đ¨®! 38 Giô-su¨º, con của Nun, kẻ chầu chực trước mặt ngươi, sẽ được v¨¤o đ¨®. Hãy l¨¤m cho n¨® n¨ºn mạnh mẽ, v¨¬ ch¨ªnh n¨® sẽ cho Ít-ra-en hưởng đất ấy l¨¤m gia nghiệp. 39 Về phần con c¨¢i c¨¢c ngươi m¨¤ c¨¢c ngươi n¨®i: ¡°Ch¨²ng sẽ bị giặc bắt¡±, v¨¤ con trai c¨¢c ngươi, những đứa hôm nay chưa biết phân biệt tốt xấu, ch¨²ng sẽ được v¨¤o đ¨®. Ta sẽ ban cho ch¨²ng đất ấy v¨¤ ch¨²ng sẽ chiếm hữu. 40 C¨°n c¨¢c ngươi hãy chuyển hướng v¨¤ l¨ºn đường đi sa mạc, theo hướng Biển Sậy.¡±
41 Anh em đã trả lời v¨¤ n¨®i với tôi: ¡°Ch¨²ng tôi đã phạm tội nghịch c¨´ng Ðức Ch¨²a, ch¨²ng tôi sẽ l¨ºn v¨¤ sẽ chiến đấu theo tất cả những g¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, đã truyền cho ch¨²ng tôi.¡± Mỗi người trong anh em đã đeo võ kh¨ª v¨¤ tưởng l¨ºn n¨²i l¨¤ việc dễ d¨¤ng. 42 Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với tôi: ¡°Hãy bảo ch¨²ng: c¨¢c ngươi đừng l¨ºn, đừng chiến đấu, v¨¬ Ta không ở giữa c¨¢c ngươi. Ðừng để quân địch đ¨¢nh bại c¨¢c ngươi!¡± 43 Tôi đã bảo anh em m¨¤ anh em không nghe, anh em đã cưỡng lệnh Ðức Ch¨²a, đã cả gan l¨ºn n¨²i. 44 Người E-mô-ri ở miền n¨²i ấy ra đ¨¢nh anh em, đuổi anh em như ong đuổi, v¨¤ đ¨¢nh tan anh em tại X¨º-ia đến tận Kho¨®c-ma. 45 Khi trở về, anh em đã kh¨®c l¨®c trước mặt Ðức Ch¨²a, nhưng Ðức Ch¨²a đã không nghe tiếng anh em v¨¤ không để tai nghe anh em. 46 Ch¨ªnh v¨¬ vậy m¨¤ anh em đã phải ở lại Ca-đ¨º như thế.
¨C Chương 02 ¨C
Từ Ca-đ¨º đến thung lũng Ác-nôn
1 Ch¨²ng ta đã chuyển hướng v¨¤ l¨ºn đường đi sa mạc, theo hướng Biển Sậy, như Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với tôi, v¨¤ ch¨²ng ta đã đi v¨°ng quanh miền n¨²i X¨º-ia lâu ng¨¤y. 2 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi rằng: 3 ¡°C¨¢c ngươi đi v¨°ng quanh n¨²i n¨¤y đã lâu rồi, hãy chuyển hướng về ph¨ªa bắc. 4 Ngươi hãy truyền cho dân rằng: C¨¢c ngươi sắp đi qua lãnh thổ của anh em c¨¢c ngươi l¨¤ con c¨¢i Ê-xau, những người ở X¨º-ia. Ch¨²ng sẽ sợ c¨¢c ngươi, nhưng c¨¢c ngươi phải rất ý tứ: 5 Ðừng khi¨ºu kh¨ªch ch¨²ng, v¨¬ Ta sẽ không cho c¨¢c ngươi một phần đất n¨¤o của ch¨²ng, d¨´ l¨¤ chỗ đặt b¨¤n chân: Ta đã ban n¨²i X¨º-ia cho Ê-xau l¨¤m sở hữu. 6 Lương thực c¨¢c ngươi ăn, c¨¢c ngươi sẽ d¨´ng bạc m¨¤ mua của ch¨²ng; cả nước c¨¢c ngươi uống, c¨¢c ngươi cũng sẽ d¨´ng bạc m¨¤ mua của ch¨²ng. 7 Thật vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của (c¨¢c) ngươi, đã ch¨²c ph¨²c cho (c¨¢c) ngươi trong mọi việc tay (c¨¢c) ngươi l¨¤m, Người đã biết cuộc h¨¤nh tr¨¬nh của (c¨¢c) ngươi trong sa mạc m¨ºnh mông ấy; đã bốn mươi năm Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của (c¨¢c) ngươi, ở với (c¨¢c) ngươi, v¨¤ (c¨¢c) ngươi đã chẳng thiếu thốn điều g¨¬.¡±
8 Rời bỏ anh em ch¨²ng ta l¨¤ con c¨¢i Ê-xau, những người ở X¨º-ia, ch¨²ng ta đã đi qua con đường thung lũng A-ra-va, con đường bắt đầu từ Ê-l¨¢t v¨¤ E-xi-ôn Ghe-ve. Rồi ch¨²ng ta chuyển hướng v¨¤ đi qua con đường sa mạc Mô-¨¢p. 9 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ðừng gây hấn với Mô-¨¢p, đừng khi¨ºu chiến với ch¨²ng, v¨¬ Ta sẽ không cho ngươi một phần đất n¨¤o của ch¨²ng l¨¤m sở hữu: Ta đã ban A cho con c¨¢i L¨®t l¨¤m sở hữu. 10 ¨C Trước kia người Ê-mim ở đất ấy, họ l¨¤ một dân lớn, đông v¨¤ cao như người A-n¨¢c. 11 Như người A-n¨¢c, họ cũng được coi l¨¤ người Ra-pha, nhưng người Mô-¨¢p gọi họ l¨¤ người Ê-mim. 12 Tại X¨º-ia trước kia c¨® người Khô-ri ở, nhưng con c¨¢i Ê-xau đã trục xuất họ, đã ti¨ºu diệt họ khi tới 𨮠v¨¤ ở thế chỗ họ, như Ít-ra-en đã l¨¤m trong đất họ chiếm hữu, đất m¨¤ Ðức Ch¨²a đã ban cho họ. ¨C 13 Giờ đây c¨¢c ngươi hãy đứng l¨ºn v¨¤ qua thung lũng De-r¨¦t.¡±
Ch¨²ng ta đã qua thung lũng De-r¨¦t.
14 Thời gian ch¨²ng ta đi từ Ca-đ¨º B¨¢c-n¨º-a cho đến khi ch¨²ng ta qua thung lũng De-r¨¦t l¨¤ ba mươi t¨¢m năm, cho đến khi tất cả thế hệ c¨¢c chiến sĩ biến hết khỏi trại, như Ðức Ch¨²a đã thề với họ. 15 B¨¤n tay Ðức Ch¨²a cũng 𨨠tr¨ºn họ để loại họ ra khỏi trại, cho đến khi họ biến hết.
16 Khi c¨¢c chiến sĩ đã chết, đã biến hết không c¨°n trong dân nữa, 17 th¨¬ Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi rằng: 18 ¡°Hôm nay ngươi sắp đi qua lãnh thổ Mô-¨¢p, qua Ar. 19 Ngươi sẽ đến gần đất con c¨¢i Am-mon. Ðừng gây hấn, đừng khi¨ºu chiến với ch¨²ng, v¨¬ Ta sẽ không cho ngươi phần đất n¨¤o của ch¨²ng l¨¤m sở hữu: Ta đã ban đất ấy cho con c¨¢i Am-mon l¨¤m sở hữu. 20 ¨C Cả đất ấy cũng được coi l¨¤ đất của người Ra-pha; trước kia người Ra-pha đã ở đ¨®, người Am-mon gọi họ l¨¤ Dam-dum-mim. 21 Họ l¨¤ một dân lớn, đông v¨¤ cao như người A-n¨¢c, nhưng Ðức Ch¨²a đã ti¨ºu diệt họ, khi người Am-mon đến; những người n¨¤y đã trục xuất họ v¨¤ ở thế chỗ họ. 22 Người đã l¨¤m như thế cho con c¨¢i Ê-xau, những người ở X¨º-ia, khi Người ti¨ºu diệt người Khô-ri, l¨²c con c¨¢i Ê-xau đến: những người n¨¤y đã trục xuất họ v¨¤ ở thế chỗ họ cho đến ng¨¤y nay. 23 C¨°n người A-vim, những người ở trong c¨¢c thôn ấp về ph¨ªa Ga-da cũng thế: người C¨¢p-to ph¨¢t xuất từ C¨¢p-to đã ti¨ºu diệt họ v¨¤ ở thế chỗ họ. ¨C 24 C¨¢c ngươi hãy đứng dậy, l¨ºn đường v¨¤ qua thung lũng Ác-nôn. Hãy coi: Ta trao Xi-khôn, vua Kh¨¦t-bôn, người E-mô-ri, v¨¤ đất vua ấy v¨¤o tay (c¨¢c) ngươi. Hãy bắt đầu chiếm hữu đất ấy v¨¤ hãy khi¨ºu chiến với ch¨²ng. 25 Hôm nay, Ta sẽ l¨¤m cho c¨¢c dân khắp thi¨ºn hạ kinh khiếp sợ hãi (c¨¢c) ngươi ra mặt: khi nghe n¨®i đến (c¨¢c) ngươi, ch¨²ng sẽ run rẩy, rụng rời trước mặt (c¨¢c) ngươi.¡±
Ш¢nh chiếm vương quốc vua Xi-khôn (Ðn 21: 21-30)
26 Từ sa mạc Cơ-đ¨º-mốt, tôi đã sai sứ giả đến với Xi-khôn, vua Kh¨¦t-bôn, n¨®i những lời ho¨¤ b¨¬nh như sau: 27 ¡°Xin cho tôi mượn đường qua đất ông; tôi sẽ đi tr¨ºn đường, không quẹo phải quẹo tr¨¢i. 28 Lương thực tôi ăn, ông sẽ b¨¢n cho tôi đổi lấy bạc; nước tôi uống, ông sẽ cung cấp cho tôi đổi lấy bạc. Tôi chỉ xin đi bộ qua thôi ¨C 29 con c¨¢i Ê-xau l¨¤ những người ở X¨º-ia, v¨¤ người Mô-¨¢p l¨¤ những người ở A, đã cho ph¨¦p tôi đi qua đất họ ¨C cho đến khi tôi qua sông Gio-đan, v¨¤o đất Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, ban cho ch¨²ng tôi.¡±
30 Nhưng Xi-khôn, vua Kh¨¦t-bôn, đã không muốn cho ch¨²ng ta đi qua đất n¨®, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã l¨¤m cho thần tr¨ª n¨® ra cứng cỏi v¨¤ l¨°ng dạ n¨® ra chai đ¨¢, để trao n¨® v¨¤o tay anh (em), như anh (em) thấy hôm nay. 31 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Hãy coi: Ta bắt đầu trao Xi-khôn v¨¤ đất n¨® cho ngươi. Hãy bắt đầu đ¨¢nh chiếm v¨¤ chiếm cứ đất n¨®.¡± 32 Xi-khôn, n¨® v¨¤ to¨¤n dân n¨® đã ra ngh¨ºnh chiến với ch¨²ng ta tại Gia-h¨¢t. 33 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã trao n¨® cho ch¨²ng ta, v¨¤ ch¨²ng ta đã đ¨¢nh bại n¨®, con c¨¢i n¨® v¨¤ to¨¤n dân n¨®. 34 Thời ấy, ch¨²ng ta đã chiếm tất cả c¨¢c th¨¤nh của n¨® v¨¤ đã tru hiến mọi th¨¤nh: đ¨¤n ông, đ¨¤n b¨¤, con trẻ; ch¨²ng ta đã không để lại một ai sống s¨®t. 35 Ch¨²ng ta chỉ cướp lấy cho m¨¬nh gia s¨²c v¨¤ chiến lợi phẩm của c¨¢c th¨¤nh ch¨²ng ta đã chiếm được. 36 Từ A-rô-e tr¨ºn m¨¦ thung lũng Ác-nôn, v¨¤ từ th¨¤nh ở trong thung lũng, cho đến miền Ga-la-¨¢t, không c¨® th¨¤nh n¨¤o ch¨²ng ta không thể đ¨¢nh chiếm được: Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã trao tất cả cho ch¨²ng ta. 37 Chỉ c¨® đất của con c¨¢i Am-mon l¨¤ anh (em) đã không đến gần: tất cả triền thung lũng Gi¨¢p-bốc, c¨¢c th¨¤nh miền n¨²i v¨¤ tất cả những nơi m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã cấm.
¨C Chương 03 ¨C
Ш¢nh chiếm vương quốc vua Ốc (Ðn 21: 31-35)
1 Ch¨²ng ta đã chuyển hướng v¨¤ đi l¨ºn ph¨ªa miền Ba-san. Ốc, vua miền Ba-san, n¨® v¨¤ to¨¤n dân n¨® đã ra ngh¨ºnh chiến với ch¨²ng ta tại Ét-re-i. 2 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ðừng sợ n¨®, v¨¬ Ta đã trao n¨® c¨´ng với to¨¤n dân n¨® v¨¤ đất n¨® v¨¤o tay ngươi; ngươi sẽ xử với n¨® như đã xử với Xi-khôn, vua người E-mô-ri, đ¨®ng đô ở Kh¨¦t-bôn.¡± 3 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, cũng đã trao Ốc, vua miền Ba-san, v¨¤ to¨¤n dân n¨® v¨¤o tay ch¨²ng ta; ch¨²ng ta đã đ¨¢nh bại n¨®, không để lại cho n¨® một ai sống s¨®t. 4 Thời ấy, ch¨²ng ta đã chiếm mọi th¨¤nh của n¨®, không c¨® th¨¤nh n¨¤o m¨¤ ch¨²ng ta không lấy của ch¨²ng: s¨¢u mươi th¨¤nh, tức l¨¤ tất cả v¨´ng Ác-gốp ở miền Ba-san, vương quốc của Ốc. 5 Tất cả đều l¨¤ những th¨¤nh ki¨ºn cố, c¨® tường cao, c¨® cửa đ¨®ng then c¨¤i, không kể những th¨¤nh bỏ ngỏ, nhiều lắm. 6 Ch¨²ng ta đã tru hiến những th¨¤nh ấy, như ch¨²ng ta đã xử với Xi-khôn, vua Kh¨¦t-bôn; ch¨²ng ta đã tru hiến mọi th¨¤nh: đ¨¤n ông, đ¨¤n b¨¤, con trẻ. 7 Nhưng tất cả gia s¨²c v¨¤ chiến lợi phẩm của c¨¢c th¨¤nh, th¨¬ ch¨²ng ta đã lấy cho m¨¬nh.
8 Thời ấy, ch¨²ng ta đã lấy của hai vua người E-mô-ri v¨´ng đất ở b¨ºn kia sông Gio-đan, từ thung lũng Ác-nôn đến n¨²i Kh¨¦c-môn. ¨C 9 Người Xi-đôn gọi n¨²i Kh¨¦c-môn l¨¤ Xia-giôn, c¨°n người E-mô-ri gọi l¨¤ Xơ-nia. ¨C 10 Ch¨²ng ta đã lấy tất cả c¨¢c th¨¤nh v¨´ng Cao Nguy¨ºn, tất cả miền Ga-la-¨¢t, v¨¤ tất cả miền Ba-san đến tận Xan-kha v¨¤ Ét-re-i, tức l¨¤ c¨¢c th¨¤nh ở miền Ba-san, vương quốc của Ốc. ¨C 11 Thật vậy, Ốc, vua miền Ba-san, l¨¤ người cuối c¨´ng trong số người Ra-pha c¨°n sống s¨®t; giường của n¨®, giường bằng sắt, chẳng phải l¨¤ c¨¢i giường người ta c¨°n thấy ở th¨¤nh R¨¢p-ba của con c¨¢i Am-mon sao? Giường ấy d¨¤i bốn thước rưỡi, rộng hai thước, t¨ªnh bằng thước người ta quen d¨´ng.
Chia đất b¨ºn kia sông Gio-đan (Ðn 32: 33-42)
12 Thời ấy, ch¨²ng ta đã chiếm hữu đất n¨¤y. Tôi đã cho chi tộc Rưu-v¨ºn v¨¤ chi tộc G¨¢t v¨´ng đất từ A-rô-e b¨ºn thung lũng Ác-nôn, c¨´ng với một nửa miền n¨²i Ga-la-¨¢t v¨¤ c¨¢c th¨¤nh ở đ¨®. 13 Phần c¨°n lại của miền Ga-la-¨¢t v¨¤ tất cả miền Ba-san, vương quốc của Ốc, th¨¬ tôi đã cho một nửa chi tộc Mơ-na-se -tất cả v¨´ng Ác-gốp, tất cả miền Ba-san, người ta gọi l¨¤ đất của người Ra-pha. ¨C 14 Gia-ia, con của Mơ-na-se, đã lấy tất cả v¨´ng Ác-gốp cho đến lãnh thổ người Gơ-sua v¨¤ người Ma-a-kha, v¨¤ đã lấy t¨ºn m¨¬nh m¨¤ đặt cho những v¨´ng ấy của miền Ba-san, ng¨¤y nay vẫn c¨°n gọi l¨¤ ¡°c¨¢c trại của người Gia-ia¡±. 15 Tôi đã cho Ma-khia miền Ga-la-¨¢t.16 C¨°n chi tộc Rưu-v¨ºn v¨¤ chi tộc G¨¢t, th¨¬ tôi cho v¨´ng đất từ miền Ga-la-¨¢t cho đến thung lũng Ác-nôn, lấy l¨°ng thung lũng l¨¤m ranh giới, v¨¤ cho đến thung lũng Gi¨¢p-bốc, ranh giới con c¨¢i Am-mon, 17 c¨´ng với thung lũng A-ra-va, lấy sông Gio-đan l¨¤m ranh giới, từ Kin-ne-r¨¦t cho đến biển A-ra-va, tức l¨¤ Biển Muối, ph¨ªa dưới sườn n¨²i P¨ªt-ga, về ph¨ªa đông.
Chỉ thị cuối c¨´ng của ông Mô-s¨º (Ðn 32: 20-32)
18 Thời ấy, tôi đã truyền cho anh em rằng: ¡°Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã cho anh em đất n¨¤y để anh em chiếm hữu. Tất cả c¨¢c dũng sĩ, anh em hãy cầm võ kh¨ª đi qua trước anh em m¨¬nh l¨¤ con c¨¢i Ít-ra-en. 19 Chỉ c¨® đ¨¤n b¨¤ con trẻ v¨¤ c¨¢c đ¨¤n vật của anh em ¨C tôi biết l¨¤ anh em c¨® nhiều đ¨¤n vật ¨C sẽ ở trong c¨¢c th¨¤nh tôi đã cho anh em, 20 cho đến khi Ðức Ch¨²a ban cho anh em của anh em được an cư lạc nghiệp như anh em, v¨¤ ch¨ªnh họ cũng chiếm hữu đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, ban cho họ ở b¨ºn kia sông Gio-đan; bấy giờ anh em mỗi người sẽ trở về phần đất sở hữu của m¨¬nh, phần đất tôi đã cho anh em.¡± 21 Thời ấy, tôi đã truyền cho ông Giô-su¨º rằng: ¡°Ch¨ªnh mắt anh đã thấy tất cả c¨¢ch xử sự của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đối với hai vua ấy; Ðức Ch¨²a cũng sẽ xử sự như vậy với c¨¢c vương quốc anh sắp đi qua. 22 Anh em đừng sợ ch¨²ng, v¨¬ ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, chiến đấu cho anh em.¡±
23 Thời ấy, tôi đã năn nỉ Ðức Ch¨²a rằng: 24 ¡°Lạy Ch¨²a l¨¤ Ðức Ch¨²a, Ng¨¤i đã bắt đầu cho tôi tớ Ng¨¤i thấy Ng¨¤i thật vĩ đại v¨¤ tay Ng¨¤i mạnh mẽ. C¨® thần n¨¤o tr¨ºn trời dưới đất thực hiện được những công tr¨¬nh v¨¤ những chiến công như Ng¨¤i? 25 Xin cho con được sang qua sông Gio-đan v¨¤ nh¨¬n thấy miền đất tốt tươi ở b¨ºn kia sông, miền n¨²i tốt tươi ấy v¨¤ n¨²i Li-băng.¡± 26 V¨¬ anh em, Ðức Ch¨²a bất b¨¬nh với tôi, Người không nghe tôi; Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ðủ rồi! Ðừng bao giờ n¨®i với Ta về chuyện ấy nữa! 27 Hãy l¨ºn đỉnh P¨ªt-ga, ngước mắt nh¨¬n về ph¨ªa tây, ph¨ªa bắc, ph¨ªa nam, ph¨ªa đông, v¨¤ mở mắt ra m¨¤ xem, v¨¬ ngươi sẽ không được sang qua sông Gio-đan n¨¤y. 28 Hãy truyền lệnh cho Giô-su¨º, hãy l¨¤m cho n¨® n¨ºn mạnh mẽ v¨¤ can đảm, v¨¬ ch¨ªnh n¨® sẽ dẫn đầu dân n¨¤y qua sông, v¨¤ ch¨ªnh n¨® sẽ cho ch¨²ng hưởng đất m¨¤ ngươi sẽ thấy, l¨¤m gia nghiệp.¡±
29 Vậy ch¨²ng ta đã ở lại thung lũng, đối diện với Bết Pơ-o.
¨C Chương 04 ¨C
Giữ luật Ch¨²a l¨¤ khôn ngoan
1 Giờ đây, hỡi Ít-ra-en, hãy nghe những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định tôi dạy cho anh em, để anh em đem ra thực h¨¤nh. Như vậy anh em sẽ được sống v¨¤ sẽ được v¨¤o chiếm hữu miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông anh em, ban cho anh em. 2 Anh em đừng th¨ºm g¨¬ v¨¤o lời tôi truyền cho anh em, cũng đừng bớt g¨¬, nhưng phải giữ những mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, m¨¤ tôi truyền cho anh em. 3 Ch¨ªnh mắt anh em đã thấy điều Ðức Ch¨²a l¨¤m tại Ba-an Pơ-o: mọi kẻ theo Ba-an Pơ-o th¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã ti¨ºu diệt không cho sống giữa anh (em). 4 C¨°n anh em, những kẻ gắn b¨® với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, th¨¬ hôm nay đều c¨°n sống cả. 5 Hãy xem: tôi đã dạy cho anh em những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của tôi, đã truyền cho tôi, để anh em đem ra thực h¨¤nh trong miền đất m¨¤ anh em sắp v¨¤o chiếm hữu. 6 Anh em phải giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh, v¨¬ nhờ 𨮠anh em sẽ được c¨¢c dân coi l¨¤ khôn ngoan v¨¤ thông minh. Khi được nghe tất cả những th¨¢nh chỉ đ¨®, họ sẽ n¨®i: ¡°Chỉ c¨® dân tộc vĩ đại n¨¤y mới l¨¤ một dân khôn ngoan v¨¤ thông minh!¡± 7 Phải, c¨® dân tộc vĩ đại n¨¤o được thần minh ở gần, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, ở gần ch¨²ng ta, mỗi khi ch¨²ng ta k¨ºu cầu Người? 8 C¨® dân tộc vĩ đại n¨¤o được những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định công minh, như tất cả Lề Luật m¨¤ hôm nay tôi đưa ra trước mặt anh em?
Mặc khải tại n¨²i Khô-rếp
9 Nhưng anh (em) hãy ý tứ v¨¤ cẩn thận giữ m¨¬nh đừng qu¨ºn những điều mắt anh (em) đã thấy, v¨¤ suốt đời, đừng để cho những điều ấy ra khỏi l¨°ng anh (em); tr¨¢i lại, anh (em) hãy dạy cho con ch¨¢u anh (em) biết. 10 Ng¨¤y m¨¤ anh (em) đứng trước mặt Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), tại n¨²i Khô-rếp, Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n bảo tôi: ¡°Hãy tập hợp dân lại cho Ta; Ta sẽ cho ch¨²ng nghe những lời của Ta, để ch¨²ng học cho biết k¨ªnh sợ Ta mọi ng¨¤y ch¨²ng sống tr¨ºn mặt đất, v¨¤ để ch¨²ng dạy cho con c¨¢i ch¨²ng.¡± 11 Anh em đã lại gần v¨¤ đứng dưới chân n¨²i; n¨²i bốc lửa cao đến tận trời, trong b¨®ng tối mây đen m¨´ mịt. 12 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với anh em từ trong đ¨¢m lửa: anh em nghe thấy tiếng n¨®i nhưng không thấy h¨¬nh b¨®ng n¨¤o, chỉ c¨® tiếng thôi. 13 Người đã thông b¨¢o cho anh em giao ước của Người, giao ước m¨¤ Người truyền cho anh em đem ra thực h¨¤nh, 𨮠l¨¤ mười lời Người viết tr¨ºn hai bia đ¨¢. 14 Phần tôi, thời đ¨®, Ðức Ch¨²a truyền cho tôi dạy anh em c¨¢c th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định, để anh em đem ra thực h¨¤nh trong miền đất m¨¤ anh em sắp sang chiếm hữu.
15 Anh em hãy cẩn thận giữ m¨¬nh: anh em đã không thấy h¨¬nh b¨®ng n¨¤o, ng¨¤y Ðức Ch¨²a ph¨¢n với anh em tại n¨²i Khô-rếp, từ trong đ¨¢m lửa; 16 v¨¬ thế đừng c¨® ra hư hỏng m¨¤ l¨¤m cho m¨¬nh một tượng mang h¨¬nh ảnh bất cứ c¨¢i g¨¬: h¨¬nh người nam hay người nữ, 17 h¨¬nh bất cứ lo¨¤i vật n¨¤o tr¨ºn mặt đất, h¨¬nh bất cứ lo¨¤i chim ch¨®c n¨¤o bay tr¨ºn trời, 18 h¨¬nh bất cứ lo¨¤i n¨¤o b¨° dưới đất, h¨¬nh bất cứ lo¨¤i c¨¢ n¨¤o ở trong nước ph¨ªa dưới mặt đất. 19 Khi anh (em) ngước mắt l¨ºn trời v¨¤ thấy mặt trời, mặt trăng v¨¤ c¨¢c ngôi sao, to¨¤n thể thi¨ºn binh, th¨¬ đừng bị lôi cuốn m¨¤ sụp xuống lạy v¨¤ phụng thờ ch¨²ng. Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã phân chia ch¨²ng cho mọi dân thi¨ºn hạ. 20 C¨°n anh em, th¨¬ Ðức Ch¨²a đã chọn lấy anh em v¨¤ đưa ra khỏi c¨¢i l¨° nung sắt l¨¤ Ai-cập, để anh em trở n¨ºn dân Người, n¨ºn cơ nghiệp của Người, như ng¨¤y nay.
Dân sẽ bị phạt v¨¤ trở về với Ch¨²a
21 V¨¬ anh em, Ðức Ch¨²a đã nổi cơn thịnh nộ với tôi, v¨¤ Người đã thề l¨¤ tôi sẽ không được sang sông Gio-đan v¨¤ không được v¨¤o miền đất tốt tươi m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp. 22 Tôi sắp phải chết tại đất n¨¤y: tôi sẽ không được sang sông Gio-đan, c¨°n anh em th¨¬ sắp sang v¨¤ sẽ chiếm hữu miền đất tốt tươi ấy. 23 Anh em hãy ý tứ đừng qu¨ºn giao ước m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã lập với anh em, đừng l¨¤m tượng thờ mang h¨¬nh ảnh bất cứ c¨¢i g¨¬ m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã cấm anh (em). 24 Thật vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), l¨¤ một ngọn lửa thi¨ºu, một vị thần ghen tương.
25 Khi anh em sinh con ch¨¢u v¨¤ ở lâu trong xứ, nếu anh em ra hư hỏng, l¨¤m tượng thờ mang h¨¬nh ảnh bất cứ c¨¢i g¨¬ v¨¤ l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) m¨¤ tr¨ºu giận Người, 26 th¨¬ hôm nay tôi lấy trời đất l¨¤m chứng c¨¢o tội anh em: chắc chắn anh em sẽ mau ch¨®ng biến khỏi miền đất m¨¤ anh em sắp sang sông Gio-đan để chiếm hữu; anh em sẽ không sống lâu ở đ¨®, v¨¬ anh em sẽ bị ti¨ºu diệt ho¨¤n to¨¤n. 27 Ðức Ch¨²a sẽ phân t¨¢n anh em v¨¤o giữa c¨¢c dân, anh em sẽ chỉ c¨°n l¨¤ một d¨²m người giữa c¨¢c dân nước m¨¤ Ðức Ch¨²a sẽ dẫn anh em đến. 28 Tại 𨮠anh em sẽ phụng thờ c¨¢c thần do tay người ph¨¤m l¨¤m ra, l¨¤ gỗ v¨¤ đ¨¢, không nh¨¬n không nghe, không ăn không ngửi.
29 Từ chỗ 𨮠anh em sẽ t¨¬m Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ anh (em) sẽ thấy nếu anh (em) hết l¨°ng hết dạ kiếm t¨¬m Người. 30 Khi anh (em) gặp cảnh ngặt ngh¨¨o, khi tất cả những điều ấy xảy ra cho anh (em) sau n¨¤y, anh (em) sẽ trở lại với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) v¨¤ sẽ nghe tiếng Người. 31 Thật vậy Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a từ bi: Người sẽ không bỏ mặc anh (em), sẽ không ti¨ºu diệt anh (em), sẽ không qu¨ºn giao ước Người đã thề với cha ông anh (em).
Ðược Ch¨²a chọn l¨¤ một hồng ân
32 Anh (em) cứ hỏi những thời xa xưa, thời c¨® trước anh (em), từ ng¨¤y Thi¨ºn Ch¨²a dựng n¨ºn con người tr¨ºn mặt đất; cứ hỏi từ chân trời n¨¤y đến chân trời kia: c¨® bao giờ đã xảy ra chuyện vĩ đại như thế, hay c¨® ai đã nghe điều giống như vậy chăng? 33 C¨® dân n¨¤o đã được nghe tiếng Thi¨ºn Ch¨²a ph¨¢n từ trong đ¨¢m lửa như anh (em) đã nghe, m¨¤ vẫn c¨°n sống không? 34 Hoặc c¨® thần n¨¤o đã ra công đi chọn lấy cho m¨¬nh một dân tộc từ giữa một dân tộc kh¨¢c, đã d¨´ng bao thử th¨¢ch, dấu lạ, điềm thi¨ºng v¨¤ chinh chiến, đã dang c¨¢nh tay mạnh mẽ uy quyền, gây kinh hồn t¨¢ng đởm, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã l¨¤m cho anh em tại Ai-cập, trước mắt anh (em) không?
35 Ch¨ªnh anh (em) đã được cho thấy những điều đ¨®, để biết rằng Ðức Ch¨²a l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a v¨¤ ngo¨¤i Người ra không c¨® thần n¨¤o kh¨¢c nữa. 36 Từ trời, Người đã cho anh (em) nghe tiếng Người, để dạy dỗ anh (em); dưới đất, Người đã cho anh (em) thấy ngọn lửa lớn của Người, v¨¤ anh (em) đã nghe c¨¢c lời Người ph¨¢n ra từ trong đ¨¢m lửa. 37 Bởi v¨¬ Người đã y¨ºu thương cha ông anh (em), n¨ºn sau c¨¢c ng¨¤i, Người đã chọn d¨°ng dõi c¨¢c ng¨¤i, v¨¤ đã đ¨ªch thân d¨´ng sức mạnh lớn lao của Người đưa anh (em) ra khỏi Ai-cập. 38 Người đã đuổi những dân lớn v¨¤ mạnh hơn anh (em) cho khuất mắt anh (em), để đưa anh (em) v¨¤o đất của ch¨²ng v¨¤ ban cho anh (em) đất ấy l¨¤m gia nghiệp, như anh (em) thấy hôm nay.
39 Vậy hôm nay, anh (em) phải biết v¨¤ để tâm suy niệm điều n¨¤y: tr¨ºn trời cao cũng như dưới đất thấp, ch¨ªnh Ðức Ch¨²a l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a, chứ không c¨® thần n¨¤o kh¨¢c nữa. 40 Anh (em) phải giữ c¨¢c th¨¢nh chỉ v¨¤ mệnh lệnh của Người, m¨¤ hôm nay tôi truyền cho anh (em); như vậy anh (em) v¨¤ con ch¨¢u anh (em) sau n¨¤y sẽ được hạnh ph¨²c, v¨¤ anh (em) sẽ được sống lâu tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), vĩnh viễn ban cho anh (em).¡±
Ba th¨¤nh l¨¤m nơi ẩn n¨¢u
41 Bấy giờ ông Mô-s¨º t¨¢ch ra ba th¨¤nh ở b¨ºn kia sông Gio-đan, về ph¨ªa đông, 42 l¨¤m nơi ẩn n¨¢u cho kẻ s¨¢t nhân đã ngộ s¨¢t người đồng loại, m¨¤ trước 𨮠không th¨´ gh¨¦t người ấy; n¨® sẽ v¨¤o ẩn n¨¢u tại một trong c¨¢c th¨¤nh ấy v¨¤ sẽ được sống. 43 Ш® l¨¤: Be-xe, trong sa mạc, tr¨ºn đất Cao Nguy¨ºn, cho chi tộc Rưu-v¨ºn; Ra-mốt, trong miền Ga-la-¨¢t, cho chi tộc G¨¢t; v¨¤ Gô-lan, trong miền Ba-san, cho chi tộc Mơ-na-se.
Diễn Từ Thứ Hai Của Ông Mô-S¨º
44 Ðây l¨¤ luật m¨¤ ông Mô-s¨º đã tr¨¬nh b¨¤y cho con c¨¢i Ít-ra-en. 45 Ðây l¨¤ những th¨¢nh ý, th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ ông Mô-s¨º đã công bố cho con c¨¢i Ít-ra-en khi họ ra khỏi Ai-cập, 46 l¨²c họ đang ở b¨ºn kia sông Gio-đan, trong thung lũng, đối diện với Bết Pơ-o, trong đất của Xi-khôn, vua người E-mô-ri, đ¨®ng đô ở Kh¨¦t-bôn. Ông Mô-s¨º v¨¤ con c¨¢i Ít-ra-en đã đ¨¢nh bại vua ấy khi họ ra khỏi Ai-cập, 47 đã chiếm hữu đất vua ấy v¨¤ đất của Ốc, vua miền Ba-san, l¨¤ hai vua người E-mô-ri ở b¨ºn kia sông Gio-đan về ph¨ªa đông, 48 từ A-rô-e tr¨ºn m¨¦ thung lũng Ác-nôn đến n¨²i Xi-ôn, tức l¨¤ n¨²i Kh¨¦c-môn, 49 với tất cả thung lũng A-ra-va, b¨ºn kia sông Gio-đan về ph¨ªa đông, đến biển A-ra-va, ph¨ªa dưới sườn n¨²i P¨ªt-ga.
¨C Chương 05 ¨C
Mười điều răn (Xh 20: 1-17)
1 Ông Mô-s¨º triệu tập to¨¤n thể Ít-ra-en v¨¤ n¨®i với họ: ¡°Hỡi Ít-ra-en, hãy nghe những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ hôm nay tôi n¨®i cho anh em nghe; anh em phải học cho biết những điều ấy v¨¤ lo đem ra thực h¨¤nh. 2 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã lập một giao ước với ch¨²ng ta tại n¨²i Khô-rếp. 3 Ðức Ch¨²a đã lập giao ước n¨¤y không phải với cha ông ch¨²ng ta, m¨¤ l¨¤ với ch¨²ng ta, những người hôm nay đang ở đây, tất cả c¨°n đang sống. 4 Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với anh em mặt đối mặt, tr¨ºn n¨²i, từ trong đ¨¢m lửa. 5 C¨°n tôi, thời ấy, tôi đứng giữa Ðức Ch¨²a v¨¤ anh em để thông b¨¢o cho anh em lời của Ðức Ch¨²a, v¨¬ anh em thấy lửa th¨¬ sợ v¨¤ không l¨ºn n¨²i. Người ph¨¢n:
6 ¡°Ta l¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi, đã đưa ngươi ra khỏi Ai-cập, khỏi cảnh nô lệ.
7 Ngươi không được c¨® thần n¨¤o kh¨¢c đối nghịch với Ta.
8 Ngươi không được tạc tượng vẽ h¨¬nh bất cứ vật g¨¬ ở tr¨ºn trời cao cũng như dưới đất thấp, hoặc ở trong nước ph¨ªa dưới mặt đất, để m¨¤ thờ. 9 Ngươi không được phủ phục trước những thứ 𨮠m¨¤ phụng thờ: v¨¬ Ta, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi, l¨¤ một vị thần ghen tương. Ðối với những kẻ gh¨¦t Ta, Ta phạt con ch¨¢u đến ba bốn đời v¨¬ tội lỗi của cha ông. 10 C¨°n với những ai y¨ºu mến Ta v¨¤ giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ta, th¨¬ Ta trọn niềm nhân nghĩa đến ng¨¤n đời.
11 Ngươi không được d¨´ng danh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi một c¨¢ch bất xứng, v¨¬ Thi¨ºn Ch¨²a không dung tha kẻ d¨´ng danh Người một c¨¢ch bất xứng.
12 Ngươi hãy giữ ng¨¤y sa-b¨¢t, m¨¤ coi 𨮠l¨¤ ng¨¤y th¨¢nh, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi, đã truyền cho ngươi. 13 Trong s¨¢u ng¨¤y, ngươi sẽ lao động v¨¤ l¨¤m mọi công việc của ngươi. 14 C¨°n ng¨¤y thứ bảy l¨¤ ng¨¤y sa-b¨¢t k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi. Ng¨¤y đ¨®, ngươi không được l¨¤m công việc n¨¤o, cả ngươi, cũng như con trai con g¨¢i, tôi tớ nam nữ, b¨° lừa v¨¤ mọi gia s¨²c của ngươi, v¨¤ ngoại kiều ở trong th¨¤nh của ngươi, để tôi tớ nam nữ của ngươi được nghỉ như ngươi. 15 Ngươi hãy nhớ ngươi đã l¨¤m nô lệ tại đất Ai-cập, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi, đã dang c¨¢nh tay mạnh mẽ uy quyền đưa ngươi ra khỏi đ¨®. Bởi vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi đã truyền cho ngươi cử h¨¤nh ng¨¤y sa-b¨¢t.
16 Ngươi hãy thờ cha k¨ªnh mẹ, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ngươi, đã truyền cho ngươi, để được sống lâu, v¨¤ để được hạnh ph¨²c tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ngươi, ban cho ngươi.
17 Ngươi không được giết người.
18 Ngươi không được ngoại t¨¬nh.
19 Ngươi không được trộm cắp.
20 Ngươi không được l¨¤m chứng dối hại người.
21 Ngươi không được ham muốn vợ người ta, ngươi không được th¨¨m muốn nh¨¤ của người ta, đồng ruộng, tôi tớ nam nữ, con b¨° con lừa, hay bất cứ vật g¨¬ của người ta.¡± 22 Những lời ấy, Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với to¨¤n thể đại hội anh em, tr¨ºn n¨²i, từ trong đ¨¢m lửa, giữa mây đen m¨´ mịt, Người n¨®i lớn tiếng v¨¤ không th¨ºm g¨¬ cả. Người đã viết những lời ấy tr¨ºn hai bia đ¨¢ v¨¤ ban cho tôi.
Ông Mô-s¨º l¨¤m trung gian (Xh 20: 18-21)
23 Khi anh em nghe tiếng từ giữa b¨®ng tối, v¨¤ n¨²i đang bốc lửa, th¨¬ anh em, tất cả những người đứng đầu c¨¢c chi tộc v¨¤ những kỳ mục của anh em, đã đến gặp tôi 24 v¨¤ n¨®i: ¡°N¨¤y Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, đã cho ch¨²ng tôi thấy Người thật vinh quang v¨¤ vĩ đại, v¨¤ ch¨²ng tôi đã nghe tiếng của Người từ trong đ¨¢m lửa. Hôm nay ch¨²ng tôi đã thấy rằng Thi¨ºn Ch¨²a ph¨¢n với con người m¨¤ con người vẫn sống. 25 Bây giờ tại sao ch¨²ng tôi phải chết? V¨¬ ngọn lửa lớn n¨¤y c¨® thể thi¨ºu rụi ch¨²ng tôi. Ch¨²ng tôi m¨¤ cứ tiếp tục nghe tiếng của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, th¨¬ ch¨²ng tôi chết mất. 26 Thật vậy, c¨® người ph¨¤m n¨¤o đã được nghe tiếng của Thi¨ºn Ch¨²a hằng sống ph¨¢n từ trong đ¨¢m lửa, như ch¨²ng tôi đã được nghe, m¨¤ vẫn c¨°n sống? 27 Phần ông, ông hãy lại gần v¨¤ nghe tất cả những g¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, ph¨¢n, rồi ông sẽ n¨®i cho ch¨²ng tôi tất cả những g¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng tôi, ph¨¢n với ông; ch¨²ng tôi sẽ nghe v¨¤ đem ra thực h¨¤nh.¡±
28 Ðức Ch¨²a đã nghe thấy giọng n¨®i của anh em khi anh em n¨®i với tôi; Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ta đã nghe thấy giọng n¨®i của dân n¨¤y khi ch¨²ng n¨®i với ngươi: Tất cả những g¨¬ ch¨²ng n¨®i l¨¤ phải. 29 Phải chi ch¨²ng luôn luôn c¨® một tấm l¨°ng như thế để k¨ªnh sợ Ta v¨¤ giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ta mọi ng¨¤y, như vậy ch¨²ng v¨¤ con c¨¢i ch¨²ng sẽ được hạnh ph¨²c mãi mãi! 30 Ngươi hãy đi bảo ch¨²ng: ¡°Anh em hãy trở về lều! 31 C¨°n ngươi, đứng lại đây với Ta; Ta sẽ ph¨¢n với ngươi tất cả mệnh lệnh, c¨¢c th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ ngươi sẽ dạy cho ch¨²ng, ngõ hầu ch¨²ng đem ra thực h¨¤nh trong đất m¨¤ Ta ban cho ch¨²ng để ch¨²ng chiếm hữu.¡±
Y¨ºu mến Ch¨²a: điểm chủ yếu của lề luật
32 Anh em hãy lo thực h¨¤nh như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã truyền cho anh em, không đi trệch b¨ºn phải b¨ºn tr¨¢i. 33 Anh em hãy đi đ¨²ng con đường m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã truyền cho anh em, để anh em được sống, được hạnh ph¨²c v¨¤ được sống lâu tr¨ºn mặt đất m¨¤ anh em sẽ chiếm hữu.
¨C Chương 06 ¨C
1 Ðây l¨¤ mệnh lệnh, l¨¤ những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã truyền phải dạy cho anh em, để anh em đem ra thực h¨¤nh trong đất anh em sắp sang chiếm hữu. 2 Như vậy anh (em) cũng như con ch¨¢u anh (em) sẽ k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), mọi ng¨¤y trong suốt cuộc đời, tuân giữ tất cả những chỉ thị v¨¤ mệnh lệnh của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em), v¨¤ anh (em) sẽ được sống lâu. 3 Hỡi Ít-ra-en, hãy nghe v¨¤ lo đem những điều ấy ra thực h¨¤nh; như vậy anh (em) sẽ được hạnh ph¨²c v¨¤ trở n¨ºn thật đông đảo, trong miền đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông anh (em), đã ph¨¢n với anh (em).
4 Nghe đây, hỡi Ít-ra-en! Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, l¨¤ Ðức Ch¨²a duy nhất. 5 Hãy y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), hết l¨°ng hết dạ, hết sức anh (em). 6 Những lời n¨¤y tôi truyền cho anh (em) hôm nay, anh (em) phải ghi tạc v¨¤o l¨°ng. 7 Anh (em) phải lặp lại những lời ấy cho con c¨¢i, phải n¨®i lại cho ch¨²ng, l¨²c ngồi trong nh¨¤ cũng như l¨²c đi đường, khi đi ngủ cũng như khi thức dậy, 8 phải buộc những lời ấy v¨¤o tay l¨¤m dấu, mang tr¨ºn tr¨¢n l¨¤m ph¨´ hiệu, 9 phải viết l¨ºn khung cửa nh¨¤ anh (em), v¨¤ l¨ºn cửa th¨¤nh của anh (em).
10 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đưa anh (em) v¨¤o đất Người đã thề với cha ông anh (em), l¨¤ ông Áp-ra-ham, ông I-xa-¨¢c v¨¤ ông Gia-c¨®p, rằng Người sẽ ban cho anh (em); khi anh (em) được những th¨¤nh lớn v¨¤ đẹp m¨¤ anh (em) đã không xây, 11 những nh¨¤ đầy mọi thứ của cải m¨¤ anh (em) đã không để v¨¤o đ¨®, những bể nước đ¨¤o sẵn m¨¤ anh (em) đã không đ¨¤o, những vườn nho v¨¤ vườn ô-liu m¨¤ anh (em) đã không trồng; khi anh (em) được ăn uống no n¨º, 12 th¨¬ phải ý tứ đừng qu¨ºn Ðức Ch¨²a, Ðấng đã đưa anh (em) ra khỏi đất Ai-cập, khỏi cảnh nô lệ. 13 Ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), l¨¤ Ðấng anh (em) phải k¨ªnh sợ; ch¨ªnh Người l¨¤ Ðấng anh (em) phải phụng thờ; anh (em) sẽ nhân danh Người m¨¤ thề.
K¨ºu gọi trung th¨¤nh
14 Anh em không được theo những thần kh¨¢c trong số c¨¢c thần của c¨¢c dân chung quanh anh em, 15 v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), Ðấng ở giữa anh (em), l¨¤ một vị thần ghen tương; hãy coi chừng kẻo Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), nổi cơn thịnh nộ với anh (em) v¨¤ ti¨ºu diệt anh (em), không c¨°n cho sống tr¨ºn mặt đất. 16 Anh em đừng th¨¢ch thức Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, như anh em đã th¨¢ch thức ở Ma-xa. 17 Phải cẩn thận giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, cũng như c¨¢c th¨¢nh ý v¨¤ th¨¢nh chỉ Người đã truyền cho anh (em). 18 Anh (em) phải l¨¤m điều Ðức Ch¨²a coi l¨¤ ngay thẳng v¨¤ tốt l¨¤nh, để anh (em) được hạnh ph¨²c v¨¤ được v¨¤o chiếm hữu miền đất tốt tươi m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề hứa với cha ông anh (em): 19 Ðức Ch¨²a sẽ đẩy lui mọi kẻ th¨´ của anh (em) cho khuất mắt anh (em), như Người đã ph¨¢n.
20 Mai ng¨¤y khi con anh (em) hỏi anh (em) rằng: ¡°V¨¬ sao c¨® c¨¢c th¨¢nh ý, th¨¢nh chỉ, quyết định m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, đã truyền cho quý vị?¡± 21 Anh (em) sẽ trả lời cho con anh (em): ¡°Ch¨²ng ta xưa l¨¤m nô lệ cho Pha-ra-ô b¨ºn Ai-cập, nhưng Ðức Ch¨²a đã ra tay uy quyền đưa ch¨²ng ta ra khỏi Ai-cập. 22 Trước mắt ch¨²ng ta, Ðức Ch¨²a đã thực hiện những điềm thi¨ºng dấu lạ lớn lao v¨¤ khủng khiếp, phạt Ai-cập, phạt Pha-ra-ô v¨¤ tất cả triều đ¨¬nh vua ấy. 23 C¨°n ch¨²ng ta, Người đã đưa ra khỏi đ¨®, để dẫn ch¨²ng ta v¨¤o v¨¤ ban cho ch¨²ng ta đất Người đã thề hứa với cha ông ch¨²ng ta. 24 Ðức Ch¨²a đã truyền cho ch¨²ng ta đem ra thực h¨¤nh tất cả những th¨¢nh chỉ n¨¤y v¨¤ k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, để ch¨²ng ta được hạnh ph¨²c mọi ng¨¤y v¨¤ để Người cho ch¨²ng ta được sống, như ng¨¤y hôm nay. 25 Ch¨²ng ta sẽ l¨¤ người công ch¨ªnh, nếu ch¨²ng ta lo đem ra thực h¨¤nh tất cả mệnh lệnh n¨¤y trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, như Người đã truyền cho ch¨²ng ta.¡±
¨C Chương 07 ¨C
Ít-ra-en, một dân được t¨¢ch ri¨ºng ra (Xh 34: 11-16)
1 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đưa anh (em) v¨¤o đất anh (em) sắp đến chiếm hữu, khi Người đuổi cho khuất mắt anh (em) nhiều dân tộc: người Khết, Ghia-ga-si, E-mô-ri, Ca-na-an, Pơ-r¨ªt-di, Khi-vi, Giơ-v¨²t, bảy dân tộc đông v¨¤ mạnh hơn anh (em); 2 khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), trao ch¨²ng cho anh (em) v¨¤ anh (em) đ¨¢nh bại ch¨²ng, th¨¬ anh (em) phải tru hiến ch¨²ng, không được lập giao ước với ch¨²ng v¨¤ không được thương x¨®t ch¨²ng. 3 Anh (em) không được kết nghĩa thông gia với ch¨²ng: không được gả con g¨¢i anh (em) cho con trai ch¨²ng v¨¤ cưới con g¨¢i ch¨²ng cho con trai anh (em), 4 v¨¬ điều 𨮠sẽ khiến con trai anh (em) không c¨°n theo Ðức Ch¨²a nữa, n¨® sẽ thờ những thần kh¨¢c; bấy giờ Ðức Ch¨²a sẽ nổi cơn thịnh nộ với anh (em) v¨¤ sẽ mau ch¨®ng ti¨ºu diệt anh (em). 5 Nhưng anh (em) phải xử với ch¨²ng thế n¨¤y: b¨¤n thờ của ch¨²ng, phải ph¨¢ huỷ; trụ đ¨¢ của ch¨²ng, phải đập tan; cột thờ của ch¨²ng, phải chặt đi; tượng thần của ch¨²ng, phải bỏ v¨¤o lửa m¨¤ thi¨ºu. 6 Thật vậy, anh (em) l¨¤ một dân th¨¢nh hiến cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) đã chọn anh (em) từ giữa muôn dân tr¨ºn mặt đất, l¨¤m một dân thuộc quyền sở hữu của Người.
Ch¨²a chọn v¨¤ ưu đãi Ít-ra-en (Ðnl 28: 1-14)
7 Ðức Ch¨²a đã đem l¨°ng quyến luyến v¨¤ chọn anh em, không phải v¨¬ anh em đông hơn mọi dân, thật ra anh em l¨¤ dân nhỏ nhất trong c¨¢c dân. 8 Nhưng ch¨ªnh l¨¤ v¨¬ y¨ºu thương anh em, v¨¤ để giữ lời thề hứa với cha ông anh em, m¨¤ Ðức Ch¨²a đã ra tay uy quyền đưa anh em ra v¨¤ giải tho¨¢t anh em khỏi cảnh nô lệ, khỏi tay Pha-ra-ô, vua Ai-cập. 9 Anh (em) phải biết rằng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), thật l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a, l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a trung th¨¤nh: cho đến muôn ng¨¤n thế hệ, Người vẫn giữ giao ước v¨¤ t¨¬nh thương đối với những ai y¨ºu mến Người v¨¤ giữ c¨¢c mệnh lệnh của Người. 10 C¨°n ai th¨´ gh¨¦t Người, th¨¬ Người nhằm ch¨ªnh bản thân n¨® m¨¤ trả đũa, khiến n¨® phải chết; với kẻ th¨´ gh¨¦t Người, Người không tr¨¬ hoãn, Người nhằm ch¨ªnh bản thân n¨® m¨¤ trả đũa. 11 Vậy anh (em) phải tuân giữ c¨¢c mệnh lệnh, th¨¢nh chỉ, quyết định m¨¤ hôm nay tôi truyền cho anh (em) đem ra thực h¨¤nh.
12 Nếu anh em nghe, giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh c¨¢c quyết định n¨¤y, th¨¬ b¨´ lại, đối với anh (em), Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ giữ giao ước v¨¤ t¨¬nh thương m¨¤ Người đã thề hứa với cha ông anh (em). 13 Người sẽ y¨ºu thương anh (em), ch¨²c ph¨²c cho anh (em), sẽ l¨¤m cho anh (em) n¨ºn đông đ¨²c. Người sẽ ch¨²c ph¨²c l¨¤m cho l¨°ng dạ v¨¤ đất đai của anh (em) sinh hoa kết quả: l¨²a m¨¬, rượu mới, dầu tươi, lứa b¨°, lứa chi¨ºn, ở tr¨ºn đất m¨¤ Người đã thề với cha ông anh (em) l¨¤ sẽ ban cho anh (em). 14 Anh (em) sẽ được ph¨²c l¨¤nh hơn mọi dân, v¨¤ giữa anh (em) không đ¨¤n ông, đ¨¤n b¨¤ n¨¤o không c¨® khả năng sinh con, gia s¨²c của anh (em) cũng vậy. 15 Ðức Ch¨²a sẽ đẩy xa anh (em) mọi bệnh tật, mọi dịch tễ khốc hại của Ai-cập m¨¤ anh (em) từng biết; Người sẽ không gi¨¢ng những thứ 𨮠xuống anh (em), nhưng sẽ bắt những kẻ gh¨¦t anh (em) phải chịu.
16 Anh (em) sẽ thôn t¨ªnh mọi dân m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em); đừng nh¨¬n ch¨²ng m¨¤ thương hại v¨¤ đừng phụng thờ c¨¢c thần của ch¨²ng: điều 𨮠c¨® thể trở th¨¤nh cạm bẫy cho anh (em).
Quyền lực của Thi¨ºn Ch¨²a
17 C¨® khi anh (em) sẽ tự bảo: ¡°Những dân tộc ấy đông hơn ta, l¨¤m sao ta c¨® thể trục xuất ch¨²ng được?¡± 18 Nhưng anh (em) đừng sợ ch¨²ng. Anh (em) chỉ cần nhớ lại c¨¢ch Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã xử với Pha-ra-ô v¨¤ to¨¤n cõi Ai-cập: 19 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) đã d¨´ng c¨¢c thử th¨¢ch lớn lao mắt anh (em) từng thấy, đã d¨´ng c¨¢c dấu lạ điềm thi¨ºng, v¨¤ dang c¨¢nh tay mạnh mẽ uy quyền để đưa anh (em) ra. Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ xử như thế với mọi dân m¨¤ anh (em) sợ. 20 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ gởi cả ong bầu đến với ch¨²ng, cho đến khi những kẻ c¨°n lại, những kẻ trốn tr¨¢nh để khỏi gi¨¢p mặt anh (em), bị ti¨ºu diệt.
21 Ðừng run khiếp trước mặt ch¨²ng, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ở giữa anh (em), l¨¤ một Thi¨ºn Ch¨²a vĩ đại, khả uý. 22 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ dần dần đuổi c¨¢c dân tộc 𨮠cho khuất mắt anh (em); anh (em) sẽ không thể tận diệt ch¨²ng mau ch¨®ng, kẻo dã th¨² sinh sôi nảy nở l¨¤m hại anh (em). 23 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ trao ch¨²ng cho anh (em) v¨¤ sẽ l¨¤m cho ch¨²ng vô c¨´ng hoảng sợ, cho đến khi ch¨²ng bị ti¨ºu diệt. 24 Người sẽ trao c¨¢c vua của ch¨²ng v¨¤o tay anh (em), anh (em) sẽ l¨¤m cho t¨ºn ch¨²ng biến mất không c¨°n dấu vết trong thi¨ºn hạ, v¨¤ không ai sẽ đứng vững được trước mặt anh (em), cho đến khi anh (em) ti¨ºu diệt ch¨²ng.
25 Tượng c¨¢c thần của ch¨²ng, anh (em) phải bỏ v¨¤o lửa m¨¤ thi¨ºu. Anh (em) đừng ham muốn bạc v¨¤ng tr¨ºn c¨¢c tượng ấy m¨¤ lấy cho m¨¬nh, kẻo anh (em) bị mắc bẫy, v¨¬ 𨮠l¨¤ vật gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). 26 Anh (em) đừng đưa một vật gh¨º tởm v¨¤o nh¨¤ anh (em), v¨¬ anh (em) sẽ trở th¨¤nh của tru hiến như n¨®. Anh (em) phải kỵ n¨® v¨¤ gh¨º tởm n¨®, v¨¬ n¨® l¨¤ của tru hiến.
¨C Chương 08 ¨C
Thử th¨¢ch trong sa mạc
1 Tất cả mệnh lệnh m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay, anh em hãy lo đem ra thực h¨¤nh để anh em được sống, được trở n¨ºn đông đ¨²c v¨¤ được v¨¤o chiếm hữu đất m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề hứa với cha ông anh em. 2 Anh (em) phải nhớ lại tất cả con đường m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã dẫn anh (em) đi suốt bốn mươi năm nay trong sa mạc, để bắt anh (em) phải c¨´ng cực; như vậy Người thử th¨¢ch anh (em) cho biết l¨°ng dạ anh (em), xem anh (em) c¨® giữ c¨¢c mệnh lệnh của Người hay không. 3 Người đã bắt anh (em) phải c¨´ng cực, phải đ¨®i, rồi đã cho anh (em) ăn man-na l¨¤ của ăn anh (em) chưa từng biết v¨¤ cha ông anh (em) cũng chưa từng biết, ngõ hầu l¨¤m cho anh (em) nhận biết rằng người ta sống không chỉ nhờ cơm b¨¢nh, nhưng c¨°n sống nhờ mọi lời miệng Ðức Ch¨²a ph¨¢n ra. 4 Bốn mươi năm qua, ¨¢o anh (em) mặc đã không r¨¢ch, chân anh (em) đã không sưng l¨ºn.
5 Suy nghĩ lại, anh (em) phải nhận biết rằng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), gi¨¢o dục anh (em), như một người gi¨¢o dục con m¨¬nh. 6 Anh (em) phải giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ đi theo đường lối của Người v¨¤ k¨ªnh sợ Người.
Ðề ph¨°ng c¨¢c c¨¢m dỗ khi v¨¤o đất hứa
7 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sắp đưa anh (em) v¨¤o một miền đất tốt tươi, miền đất c¨® những d¨°ng nước, những suối, những mạch nước ngầm chảy ra trong đồng bằng v¨¤ tr¨ºn n¨²i, 8 miền đất c¨® l¨²a m¨¬, l¨²a mạch, cây nho, cây vả, cây lựu, miền đất c¨® cây ô-liu để ¨¦p dầu v¨¤ c¨® mật ong, 9 miền đất ở 𨮠anh (em) sẽ ăn b¨¢nh m¨¤ không bị hạn chế, ở 𨮠anh (em) sẽ không thiếu thốn g¨¬, miền đất m¨¤ đ¨¢ l¨¤ sắt, v¨¤ n¨²i c¨® đồng cho anh (em) khai th¨¢c. 10 Anh (em) sẽ được ăn, sẽ được no n¨º v¨¤ sẽ ch¨²c tụng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¬ miền đất tốt tươi m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em).
11 Anh (em) hãy ý tứ đừng qu¨ºn Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ không giữ c¨¢c mệnh lệnh, quyết định v¨¤ th¨¢nh chỉ của Người, m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay. 12 Khi anh (em) được ăn, được no n¨º, khi anh (em) xây nh¨¤ đẹp để ở, 13 khi anh (em) c¨® nhiều b¨° v¨¤ chi¨ºn d¨º, nhiều v¨¤ng bạc v¨¤ nhiều mọi thứ của cải, 14 th¨¬ l¨°ng anh (em) đừng ki¨ºu ngạo m¨¤ qu¨ºn Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), Ðấng đã đưa anh (em) ra khỏi đất Ai-cập, khỏi cảnh nô lệ. 15 Người đã dẫn anh (em) đi trong sa mạc m¨ºnh mông khủng khiếp, đầy rắn lửa v¨¤ bọ cạp, trong miền đất khô cằn không giọt nước. Người đã khiến nước từ tảng đ¨¢ hoa cương chảy ra cho anh (em) uống. 16 Trong sa mạc, Người đã cho anh (em) ăn man-na, thức ăn m¨¤ cha ông anh (em) chưa từng biết, để bắt anh (em) phải c¨´ng cực v¨¤ thử th¨¢ch anh (em), hầu l¨¤m cho anh (em) được hạnh ph¨²c trong tương lai.
17 Anh (em) đừng tự bảo: ¡°Ch¨ªnh năng lực của tôi v¨¤ sức mạnh b¨¤n tay tôi đã tạo ra cho tôi sự gi¨¤u c¨® n¨¤y.¡± 18 Anh (em) hãy nhớ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¬ Người ban cho anh (em) năng lực tạo ra sự gi¨¤u c¨®, để Người giữ vững giao ước đã thề với cha ông anh (em), như anh (em) thấy hôm nay. 19 Nhưng nếu chẳng may anh (em) qu¨ºn lãng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ theo c¨¢c thần kh¨¢c, phụng thờ v¨¤ sụp xuống lạy ch¨²ng, th¨¬ hôm nay tôi cảnh c¨¢o anh em: chắc chắn anh em sẽ bị diệt vong; 20 như c¨¢c dân m¨¤ Ðức Ch¨²a sắp ti¨ºu diệt cho khuất mắt anh em, anh em cũng sẽ bị diệt vong như vậy, v¨¬ đã không nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em.
¨C Chương 09 ¨C
Chiến thắng l¨¤ nhờ Ch¨²a, chứ không phải v¨¬ Ít-ra-en công ch¨ªnh
1 Nghe đây, hỡi Ít-ra-en! Hôm nay anh (em) sắp qua sông Gio-đan để v¨¤o trục xuất những dân tộc lớn v¨¤ mạnh hơn anh (em), c¨® những th¨¤nh lớn v¨¤ tường luỹ ngất trời, 2 một dân lớn v¨¤ cao, l¨¤ con c¨¢i A-n¨¢c, m¨¤ anh (em) biết v¨¤ anh (em) đã nghe n¨®i: ¡°Ai đứng vững được trước mặt con c¨¢i A-n¨¢c?¡± 3 Hôm nay, anh (em) phải biết rằng: ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ đi qua trước mặt anh (em) như ngọn lửa thi¨ºu; ch¨ªnh Người sẽ ti¨ºu diệt ch¨²ng, ch¨ªnh Người sẽ hạ ch¨²ng xuống trước mặt anh (em). Anh (em) sẽ trục xuất ch¨²ng, sẽ l¨¤m ch¨²ng bị diệt vong mau lẹ, như Người đã ph¨¢n với anh (em). 4 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đẩy lui ch¨²ng cho khuất mắt anh (em) th¨¬ anh (em) đừng tự bảo rằng: ¡°Ch¨ªnh v¨¬ tôi công ch¨ªnh m¨¤ Ðức Ch¨²a đã đưa tôi v¨¤o chiếm hữu đất n¨¤y¡±; thật ra ch¨ªnh v¨¬ c¨¢c dân tộc ấy c¨® tội m¨¤ Ðức Ch¨²a trục xuất ch¨²ng cho khuất mắt anh (em). 5 Không phải v¨¬ anh (em) công ch¨ªnh hay v¨¬ l¨°ng anh (em) ngay thẳng m¨¤ anh (em) sắp được v¨¤o chiếm hữu đất của ch¨²ng, nhưng ch¨ªnh v¨¬ c¨¢c dân tộc ấy c¨® tội m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), trục xuất ch¨²ng cho khuất mắt anh (em). Ðức Ch¨²a l¨¤m như vậy để giữ vững lời Người đã thề với cha ông anh (em), l¨¤ ông Áp-ra-ham, ông I-xa-¨¢c v¨¤ ông Gia-c¨®p. 6 Anh (em) phải biết rằng không phải v¨¬ anh (em) công ch¨ªnh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) miền đất tốt tươi ấy để anh (em) chiếm hữu; thật vậy, anh (em) l¨¤ một dân cứng cổ.
Dân phạm tội tại n¨²i Khô-rếp. Ông Mô-s¨º cầu thay cho dân.
7 Anh (em) phải nhớ, đừng qu¨ºn rằng anh (em) đã chọc giận Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), trong sa mạc. Từ ng¨¤y anh (em) ra khỏi đất Ai-cập cho đến khi tới đây, anh em đã phản nghịch chống lại Ðức Ch¨²a. 8 Tại n¨²i Khô-rếp, anh em đã chọc giận Ðức Ch¨²a, v¨¤ Người đã nổi cơn thịnh nộ với anh em đến nỗi muốn ti¨ºu diệt anh em. 9 Khi l¨ºn n¨²i để nhận c¨¢c bia đ¨¢, những tấm bia giao ước m¨¤ Ðức Ch¨²a đã lập với anh em, tôi đã ở tr¨ºn n¨²i bốn mươi ng¨¤y bốn mươi đ¨ºm, không ăn b¨¢nh, không uống nước. 10 Ðức Ch¨²a đã ban cho tôi hai bia đ¨¢ do ng¨®n tay Thi¨ºn Ch¨²a viết, tr¨ºn 𨮠c¨® mọi lời Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với anh em tr¨ºn n¨²i, từ trong đ¨¢m lửa, trong ng¨¤y đại hội. 11 Sau bốn mươi ng¨¤y bốn mươi đ¨ºm, Ðức Ch¨²a ban cho tôi hai bia đ¨¢, l¨¤ những tấm bia giao ước. 12 Bấy giờ, Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ðứng l¨ºn! Mau xuống khỏi đây, v¨¬ dân của ngươi đã hư hỏng rồi, dân m¨¤ ngươi đã đưa ra khỏi Ai-cập. Ch¨²ng đã vội đi ra ngo¨¤i con đường Ta đã truyền cho ch¨²ng đi. Ch¨²ng đã đ¨²c một tượng để thờ.¡± 13 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ta thấy rằng dân n¨¤y l¨¤ một dân cứng cổ. 14 Cứ để mặc Ta l¨¤m, Ta sẽ ti¨ºu diệt ch¨²ng, sẽ xo¨¢ t¨ºn ch¨²ng không c¨°n dấu vết trong thi¨ºn hạ. Nhưng Ta sẽ l¨¤m cho ngươi th¨¤nh một dân tộc mạnh v¨¤ đông hơn ch¨²ng.¡±
15 Tôi đã quay xuống n¨²i, bấy giờ n¨²i đang bốc lửa, hai tay tôi cầm hai tấm bia giao ước. 16 Tôi đã thấy anh em phạm tội nghịch c¨´ng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em: anh em đã đ¨²c tượng một con b¨º để thờ, anh em đã vội đi ra ngo¨¤i con đường Ðức Ch¨²a đã truyền cho anh em đi. 17 Tôi b¨¨n nắm lấy hai bia đ¨¢, d¨´ng hai tay m¨¤ n¨¦m, v¨¤ đập vỡ hai tấm bia 𨮠trước mắt anh em. 18 Tôi đã phục xuống trước mặt Ðức Ch¨²a; như lần trước, suốt bốn mươi ng¨¤y bốn mươi đ¨ºm, tôi không ăn b¨¢nh, không uống nước, v¨¬ mọi tội anh em đã phạm, khi l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a m¨¤ tr¨ºu giận Người. 19 Ấy v¨¬ tôi kinh hãi cơn thịnh nộ v¨¤ trận lôi đ¨¬nh của Ðức Ch¨²a đang b¨´ng l¨ºn chống lại anh em, đến nỗi Người muốn ti¨ºu diệt anh em; nhưng cả lần n¨¤y nữa Ðức Ch¨²a cũng nhận lời tôi. 20 Với ông A-ha-ron, Ðức Ch¨²a cũng nổi cơn thịnh nộ dữ dội, đến nỗi muốn ti¨ºu diệt ông ấy; l¨²c đ¨®, tôi cũng cầu xin cho ông A-ha-ron nữa. 21 C¨°n sản phẩm tội lỗi anh em đã l¨¤m ra, l¨¤ con b¨º, tôi đã lấy, bỏ v¨¤o lửa m¨¤ thi¨ºu, nghiền n¨¢t, t¨¢n kỹ, đến nhuyễn th¨¤nh bụi, rồi n¨¦m bụi 𨮠xuống khe nước từ n¨²i chảy ra.
Những tội kh¨¢c của dân. Ông Mô-s¨º cầu nguyện.
22 Tại T¨¢p-¨º-ra, Ma-xa v¨¤ K¨ªp-rốt Ha Ta-a-va, anh em đã chọc giận Ðức Ch¨²a. 23 Khi Ðức Ch¨²a sai anh em đi từ Ca-đ¨º B¨¢c-n¨º-a v¨¤ ph¨¢n: ¡°Hãy l¨ºn v¨¤ chiếm hữu đất Ta ban cho c¨¢c ngươi¡±, anh em đã cưỡng lệnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã không tin v¨¤o Người v¨¤ không nghe tiếng Người. 24 Anh em đã phản nghịch chống lại Ðức Ch¨²a từ ng¨¤y tôi biết anh em.
25 Tôi đã phục xuống trước mặt Ðức Ch¨²a, suốt bốn mươi ng¨¤y bốn mươi đ¨ºm tôi đã phục xuống, v¨¬ Ðức Ch¨²a đã n¨®i đến chuyện ti¨ºu diệt anh em. 26 Tôi cầu xin Ðức Ch¨²a v¨¤ thưa rằng: ¡°Lạy Ch¨²a l¨¤ Ðức Ch¨²a, xin đừng huỷ diệt dân ng¨¤i, cơ nghiệp Ng¨¤i đã d¨´ng sức mạnh lớn lao của Ng¨¤i để giải tho¨¢t, v¨¤ đã ra tay uy quyền đưa ra khỏi Ai-cập. 27 Xin nhớ đến c¨¢c tôi tớ Ng¨¤i l¨¤ ông Áp-ra-ham, ông I-xa-¨¢c v¨¤ ông Gia-c¨®p, xin đừng để ý đến sự ngoan cố, sự gian ¨¢c v¨¤ tội của dân n¨¤y, 28 kẻo tại miền đất từ 𨮠Ng¨¤i đã đưa ch¨²ng con ra, người ta lại n¨®i: ¡°Ch¨ªnh v¨¬ Ðức Ch¨²a đã không thể đưa ch¨²ng v¨¤o đất Người đã thề hứa với ch¨²ng, v¨¤ ch¨ªnh v¨¬ gh¨¦t ch¨²ng m¨¤ Người đã đưa ch¨²ng ra để giết ch¨²ng trong sa mạc! 29 Thế nhưng 𨮠l¨¤ dân Ng¨¤i, cơ nghiệp Ng¨¤i đã d¨´ng sức mạnh lớn lao v¨¤ c¨¢nh tay uy quyền đưa ra khỏi đất Ai-cập.¡±
¨C Chương 10 ¨C
Ch¨²a truyền l¨¤m H¨°m Bia. Chi tộc L¨º-vi được chọn. (Xh 34: 1-10)
1 Thời ấy, Ðức Ch¨²a ph¨¢n bảo tôi: ¡°Hãy đẽo hai bia đ¨¢ như những bia trước, v¨¤ l¨ºn n¨²i với Ta. Ngươi cũng hãy l¨¤m một h¨°m gỗ. 2 Ta sẽ viết tr¨ºn c¨¢c bia những lời đã c¨® tr¨ºn c¨¢c bia trước m¨¤ ngươi đã đập vỡ, v¨¤ ngươi hãy đặt c¨¢c bia ấy trong h¨°m.¡± 3 Tôi đã l¨¤m một h¨°m bằng gỗ keo, v¨¤ đẽo hai bia đ¨¢ như những bia trước, v¨¤ đã l¨ºn n¨²i, trong tay cầm hai bia đ¨¢. 4 Người đã viết tr¨ºn c¨¢c bia điều đã viết lần trước, l¨¤ mười lời Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với anh em tr¨ºn n¨²i, từ trong đ¨¢m lửa, trong ng¨¤y đại hội. Rồi Ðức Ch¨²a ban những bia 𨮠cho tôi. 5 Tôi quay xuống n¨²i, đặt c¨¢c bia v¨¤o h¨°m tôi đã l¨¤m, v¨¤ c¨¢c bia vẫn c¨°n đ¨®, như Ðức Ch¨²a đã truyền cho tôi.
6 Từ những giếng Bơ-n¨º Gia-a-can, con c¨¢i Ít-ra-en l¨ºn đường đi Mô-x¨º-ra. Ông A-ha-ron qua đời v¨¤ được chôn cất tại đ¨®. Ông E-la-da, con ông, thi h¨¤nh chức vụ tư tế thay ông. 7 Từ chỗ đ¨®, họ l¨ºn đường đi G¨²t-gô-đa, rồi từ G¨²t-gô-đa đi Gi¨®t-va-tha, một đất c¨® nhiều khe nước. 8 Thời ấy, Ðức Ch¨²a t¨¢ch chi tộc L¨º-vi ra, để họ mang H¨°m Bia Giao Ước của Ðức Ch¨²a, chầu chực trước nhan Ðức Ch¨²a, phụng sự Người v¨¤ ch¨²c ph¨²c nhân danh Người, cho đến ng¨¤y nay. 9 V¨¬ thế, chi tộc L¨º-vi không được chung phần v¨¤ hưởng gia nghiệp với anh em m¨¬nh; ch¨ªnh Ðức Ch¨²a l¨¤ gia nghiệp của họ, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã ph¨¢n với họ.
10 Phần tôi, tôi ở tr¨ºn n¨²i, như những ng¨¤y trước, suốt bốn mươi ng¨¤y bốn mươi đ¨ºm, v¨¤ cả lần n¨¤y nữa Ðức Ch¨²a cũng nhận lời tôi: Người đã không muốn huỷ diệt anh (em). 11 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ðứng dậy! hãy l¨ºn đường v¨¤ đi ph¨ªa trước dân, để ch¨²ng v¨¤o chiếm hữu đất m¨¤ Ta đã thề với cha ông ch¨²ng rằng Ta sẽ ban cho ch¨²ng.¡±
Cắt b¨¬ trong tâm hồn
12 Giờ đây, hỡi Ít-ra-en, n¨¤o Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), c¨® đ¨°i hỏi anh (em) điều g¨¬ kh¨¢c đâu, ngo¨¤i việc phải k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đi theo mọi đường lối của Người, y¨ºu mến phụng thờ Người hết l¨°ng, hết dạ, 13 giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a v¨¤ c¨¢c th¨¢nh chỉ của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay, để anh (em) được hạnh ph¨²c?
14 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), l¨¤m chủ cõi trời v¨¤ c¨¢c tầng trời cao nhất, cõi đất v¨¤ muôn lo¨¤i trong đ¨®. 15 Nhưng chỉ c¨® cha ông của anh (em) l¨¤ được Ðức Ch¨²a đem l¨°ng quyến luyến y¨ºu thương; sau c¨¢c ng¨¤i, giữa muôn dân, Người đã chọn d¨°ng dõi c¨¢c ng¨¤i tức l¨¤ anh em, như anh em thấy ng¨¤y hôm nay. 16 Vậy anh em hãy cắt b¨¬ tâm hồn anh em v¨¤ đừng cứng cổ nữa, 17 v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, l¨¤ Thần c¨¢c thần, l¨¤ Ch¨²a c¨¢c ch¨²a, l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a vĩ đại, dũng mãnh, khả uý, l¨¤ Ðấng không thi¨ºn vị ai v¨¤ không nhận qu¨¤ hối lộ, 18 l¨¤ Ðấng xử công minh cho cô nhi quả phụ, v¨¤ y¨ºu thương ngoại kiều, cho họ b¨¢nh ăn ¨¢o mặc. 19 Anh em phải y¨ºu thương ngoại kiều, v¨¬ anh em đã từng l¨¤ ngoại kiều ở đất Ai-cập. 20 Ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), l¨¤ Ðấng anh (em) phải k¨ªnh sợ; ch¨ªnh Người l¨¤ Ðấng anh (em) phải phụng thờ; anh (em) phải gắn b¨® với Người; anh (em) sẽ nhân danh Người m¨¤ thề; 21 ch¨ªnh Người l¨¤ Ðấng anh (em) phải ca tụng; ch¨ªnh Người l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), Ðấng đã l¨¤m cho anh (em) những điều lớn lao v¨¤ khủng khiếp m¨¤ ch¨ªnh mắt anh (em) đã thấy đ¨®. 22 Cha ông của anh (em) chỉ c¨® bảy mươi người khi xuống Ai-cập, m¨¤ bây giờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã l¨¤m cho anh (em) n¨ºn nhiều như sao tr¨ºn trời.
¨C Chương 11 ¨C
Kinh nghiệm của Ít-ra-en
1 Anh (em) phải y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ mọi ng¨¤y phải giữ điều Người truyền giữ, l¨¤ c¨¢c th¨¢nh chỉ, quyết định v¨¤ mệnh lệnh của Người. 2 Hôm nay, anh em ¨C chứ không phải con c¨¢i anh em, những kẻ không biết v¨¤ không thấy ¨C anh em biết b¨¤i học Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã dạy, biết sức mạnh lớn lao v¨¤ c¨¢nh tay mạnh mẽ uy quyền của Người; 3 anh em biết những dấu lạ v¨¤ h¨¤nh động Người đã l¨¤m ngay tại Ai-cập chống lại Pha-ra-ô, vua Ai-cập, v¨¤ cả nước vua ấy; 4 anh em biết việc Người đã l¨¤m chống quân đội Ai-cập c¨´ng với chiến mã v¨¤ chiến xa của ch¨²ng, khi Người cho nước Biển Sậy tr¨¤n ngập l¨ºn ch¨²ng, đang l¨²c ch¨²ng đuổi theo anh em, v¨¤ Ðức Ch¨²a đã huỷ diệt ch¨²ng cho đến ng¨¤y nay; 5 anh em biết việc Người đã l¨¤m cho anh em trong sa mạc cho đến khi anh em tới đất n¨¤y; 6 anh em biết việc Người đã l¨¤m để phạt Ða-than v¨¤ A-vi-ram, l¨¤ con của Ê-li-¨¢p thuộc chi tộc Rưu-v¨ºn, khi đất h¨¢ miệng nuốt ch¨²ng ngay giữa to¨¤n thể Ít-ra-en, c¨´ng với gia đ¨¬nh ch¨²ng, lều ch¨²ng v¨¤ mọi kẻ theo bước chân ch¨²ng. 7 Ch¨ªnh mắt anh em đã thấy tất cả h¨¤nh động lớn lao Ðức Ch¨²a đã l¨¤m.
Hứa hẹn v¨¤ cảnh c¨¢o
8 Vậy anh em phải giữ tất cả mệnh lệnh tôi truyền cho anh em hôm nay, để anh em được mạnh sức v¨¤ v¨¤o chiếm hữu đất anh em sắp sang chiếm hữu, 9 v¨¤ để anh em được sống lâu tr¨ºn đất, m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông anh em l¨¤ sẽ ban cho c¨¢c ng¨¤i v¨¤ d¨°ng dõi c¨¢c ng¨¤i, một đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật.
10 Thật vậy, đất anh (em) sắp v¨¤o chiếm hữu không như đất Ai-cập m¨¤ anh em đã bỏ ra đi: ở 𨮠anh em gieo giống rồi phải d¨´ng chân m¨¤ tưới như tưới vườn rau. 11 C¨°n đất m¨¤ anh em sắp sang chiếm hữu l¨¤ một miền đất c¨® n¨²i non v¨¤ thung lũng, thấm nước mưa trời, 12 miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chăm s¨®c: Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), luôn luôn để mắt tới đất ấy, từ đầu năm đến cuối năm.
13 Nếu c¨¢c ngươi thực sự vâng nghe những mệnh lệnh Ta truyền cho c¨¢c ngươi hôm nay, m¨¤ y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của c¨¢c ngươi, v¨¤ phụng thờ Người hết l¨°ng hết dạ, 14 th¨¬ Ta sẽ ban mưa cho đất c¨¢c ngươi đ¨²ng m¨´a, mưa đầu m¨´a v¨¤ mưa cuối m¨´a, v¨¤ (c¨¢c) ngươi sẽ thu hoạch l¨²a m¨¬, rượu mới v¨¤ dầu tươi của (c¨¢c) ngươi. 15 Ta sẽ cho cỏ mọc trong c¨¢nh đồng của (c¨¢c) ngươi, cho s¨²c vật của (c¨¢c) ngươi ăn. (C¨¢c) ngươi sẽ được ăn v¨¤ được no n¨º.
16 Anh em hãy ý tứ kẻo l¨°ng anh em bị quyến rũ m¨¤ bỏ đi phụng thờ những thần kh¨¢c v¨¤ sụp xuống lạy ch¨²ng, 17 v¨¬ Ðức Ch¨²a sẽ nổi cơn thịnh nộ với anh em, Người sẽ đ¨®ng cửa trời: sẽ chẳng c¨°n mưa, đất sẽ không c¨°n trổ sinh hoa tr¨¢i, v¨¤ anh em sẽ mau ch¨®ng biến khỏi miền đất tốt tươi m¨¤ Ðức Ch¨²a ban cho anh em.
Kết luận
18 Những lời tôi n¨®i đây, anh em phải ghi l¨°ng tạc dạ, phải buộc v¨¤o tay l¨¤m dấu, mang tr¨ºn tr¨¢n l¨¤m ph¨´ hiệu. 19 Anh em phải dạy những lời ấy cho con c¨¢i, m¨¤ n¨®i lại cho ch¨²ng, l¨²c ngồi trong nh¨¤ cũng như l¨²c đi đường, khi đi ngủ cũng như khi thức dậy. 20 Anh em phải viết l¨ºn khung cửa nh¨¤ anh (em) v¨¤ l¨ºn cửa th¨¤nh của anh (em). 21 Như vậy, bao lâu trời c¨°n che đất, anh em v¨¤ con c¨¢i anh em c¨°n được sống tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đã thề với cha ông anh em rằng Người sẽ ban cho c¨¢c ng¨¤i.
22 Nếu anh em cẩn thận giữ tất cả mệnh lệnh tôi truyền cho anh em đem ra thực h¨¤nh, m¨¤ y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, đi theo mọi đường lối của Người v¨¤ gắn b¨® với Người, 23 th¨¬ Ðức Ch¨²a sẽ trục xuất mọi dân tộc ấy cho khuất mắt anh em, v¨¤ anh em sẽ trục xuất những dân tộc lớn v¨¤ mạnh hơn anh em. 24 Mọi nơi b¨¤n chân anh em giẫm l¨ºn sẽ l¨¤ của anh em: từ sa mạc v¨¤ n¨²i Li-băng, từ Sông Cả, l¨¤ sông Êu-phơ-r¨¢t, cho đến Biển Tây, sẽ l¨¤ lãnh thổ của anh em. 25 Không ai sẽ đứng vững được trước mặt anh em; Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, sẽ l¨¤m cho tất cả miền đất anh em giẫm l¨ºn phải kinh khiếp sợ hãi anh em, như Người đã ph¨¢n với anh em.
26 Hãy xem, hôm nay tôi đưa ra cho anh em chọn: hoặc được ch¨²c ph¨²c hoặc bị nguyền rủa. 27 Anh em sẽ được ch¨²c ph¨²c nếu vâng nghe những mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, m¨¤ tôi truyền cho anh em hôm nay. 28 Anh em sẽ bị nguyền rủa, nếu không vâng nghe những mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, nếu anh em bỏ con đường hôm nay tôi truyền cho anh em phải đi, m¨¤ theo những thần kh¨¢c anh em không biết. 29 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã đưa anh (em) tới đất m¨¤ anh (em) đang v¨¤o chiếm hữu, anh (em) sẽ đặt lời ch¨²c ph¨²c tr¨ºn n¨²i Ga-ri-dim v¨¤ lời nguyền rủa tr¨ºn n¨²i Ê-van. ¨C 30 Những n¨²i ấy ở b¨ºn kia sông Gio-đan, tr¨ºn con đường ph¨ªa tây, trong đất người Ca-na-an l¨¤ người ở miền A-ra-va, đối diện với Ghin-gan, b¨ºn cạnh cụm sồi Mô-re. ¨C 31 Thật vậy, anh em sắp sang sông Gio-đan để v¨¤o chiếm hữu đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, ban cho anh em. Anh em sẽ chiếm hữu v¨¤ ở trong đất ấy. 32 Vậy anh em phải lo đem ra thực h¨¤nh mọi th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ hôm nay tôi tr¨¬nh b¨¤y cho anh em.
¨C Chương 12 ¨C
II. Bộ Ðệ Nhị Luật
1 Ðây l¨¤ những th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định m¨¤ anh em phải lo đem ra thực h¨¤nh, trong đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông anh (em), đã ban cho anh (em) để anh (em) chiếm hữu, mọi ng¨¤y anh em sống tr¨ºn mặt đất.
Nơi thờ phượng
2 Anh em phải dẹp bỏ hết mọi nơi m¨¤ c¨¢c dân tộc anh em sắp trục xuất đã phụng thờ c¨¢c thần của ch¨²ng, tr¨ºn c¨¢c n¨²i cao, c¨¢c ngọn đồi v¨¤ dưới mọi cây xanh. 3 Anh em phải ph¨¢ huỷ b¨¤n thờ của ch¨²ng, đập tan trụ đ¨¢ của ch¨²ng; cột thờ của ch¨²ng, anh em phải bỏ v¨¤o lửa m¨¤ thi¨ºu; tượng c¨¢c thần của ch¨²ng, anh em phải vằm n¨¢t; anh em phải xo¨¢ bỏ t¨ºn ch¨²ng khỏi nơi ấy.
4 Anh em không được l¨¤m như vậy đối với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em. 5 Anh em sẽ chỉ được t¨¬m Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, ở nơi Người chọn trong mọi chi tộc của anh em l¨¤m chỗ đặt Danh Người, l¨¤m nơi Người ngự; anh (em) sẽ đến đ¨®. 6 Anh em sẽ đưa tới 𨮠lễ to¨¤n thi¨ºu v¨¤ hy lễ của anh em, thuế thập phân v¨¤ phần dâng c¨²ng của anh em, lễ vật anh em đã khấn hứa, lễ vật tự nguyện, những con đầu l¨°ng trong đ¨¤n b¨° v¨¤ đ¨¤n chi¨ºn d¨º của anh em. 7 Ở đ¨®, anh em sẽ ăn uống trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, sẽ li¨ºn hoan với cả nh¨¤ anh em, để mừng mọi công việc tay anh em đã l¨¤m, nhờ được Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ch¨²c ph¨²c.
8 Anh em sẽ không l¨¤m như ch¨²ng ta đang l¨¤m ở đây hôm nay: mỗi người l¨¤m điều m¨¬nh cho l¨¤ phải. 9 Thật vậy, cho đến bây giờ anh em chưa đạt tới chốn nghỉ ngơi v¨¤ phần gia nghiệp m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). 10 Anh em sắp sang qua sông Gio-đan v¨¤ ở trong đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, cho anh em hưởng l¨¤m gia nghiệp. Người sẽ cho anh em được thảnh thơi mọi bề không c¨°n th¨´ địch n¨¤o nữa, v¨¤ anh em sẽ được sống y¨ºn h¨¤n. 11 Nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, chọn cho Danh Người ngự, anh em hãy đưa tới 𨮠mọi thứ tôi truyền cho anh em: lễ to¨¤n thi¨ºu v¨¤ hy lễ của anh em, thuế thập phân v¨¤ phần đ¨®ng g¨®p của anh em, v¨¤ tất cả những g¨¬ anh em chọn lựa để l¨¤m vật khấn dâng Ðức Ch¨²a. 12 Anh em sẽ li¨ºn hoan trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, c¨´ng với con trai con g¨¢i anh em, tôi tớ nam nữ của anh em, với thầy L¨º-vi ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh em, v¨¬ thầy ấy không được chung phần v¨¤ hưởng gia nghiệp với anh em.
Chỉ dẫn về việc dâng lễ tế
13 Hãy ý tứ đừng dâng lễ to¨¤n thi¨ºu của anh (em) tại bất cứ nơi n¨¤o anh (em) thấy; 14 nhưng anh (em) sẽ chỉ dâng lễ to¨¤n thi¨ºu của anh (em) ở nơi Ðức Ch¨²a chọn tại một trong c¨¢c chi tộc của anh (em), v¨¤ ở 𨮠anh (em) sẽ l¨¤m mọi điều tôi truyền cho anh (em).
15 Tuy nhi¨ºn, mỗi khi anh (em) th¨¨m, anh (em) c¨® thể giết s¨²c vật v¨¤ ăn thịt trong mọi th¨¤nh của anh (em), tuỳ theo ph¨²c l¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) ban cho anh em. Người ô uế v¨¤ người thanh sạch đều c¨® thể ăn thịt 𨮠như ăn thịt sơn dương hay thịt nai. 16 Nhưng tiết th¨¬ anh em không được ăn; anh (em) sẽ đổ xuống đất như đổ nước.
17 Thuế thập phân l¨²a m¨¬, rượu mới, dầu tươi của anh (em), những con đầu l¨°ng trong đ¨¤n b¨° v¨¤ đ¨¤n chi¨ºn d¨º của anh (em), mọi lễ vật anh (em) đã khấn hứa, lễ vật tự nguyện v¨¤ phần dâng c¨²ng của anh (em), anh (em) sẽ không được ăn những thứ 𨮠trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em); 18 nhưng chỉ được ăn trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ở nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) chọn, v¨¤ ăn c¨´ng với con trai con g¨¢i anh em, tôi tớ nam nữ của anh em, v¨¤ thầy L¨º-vi ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em); anh (em) sẽ li¨ºn hoan trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), để mừng mọi công việc tay anh (em) đã l¨¤m. 19 Ng¨¤y n¨¤o anh (em) c¨°n tr¨ºn đất của anh (em), hãy ý tứ đừng bỏ rơi thầy L¨º-vi.
20 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), mở rộng lãnh thổ của anh (em), như Người đã ph¨¢n với anh (em), v¨¤ anh (em) n¨®i: ¡°Tôi muốn ăn thịt¡±, v¨¬ anh (em) th¨¨m ăn thịt, th¨¬ anh (em) c¨® thể ăn thịt mỗi khi anh (em) th¨¨m. 21 Nếu nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chọn l¨¤m chỗ đặt Danh Người m¨¤ ở xa anh (em), th¨¬ anh (em) c¨® thể giết b¨° v¨¤ chi¨ºn d¨º Ðức Ch¨²a ban cho anh (em), như tôi đã truyền cho anh (em), v¨¤ ăn trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), mỗi khi anh (em) th¨¨m. 22 Anh (em) sẽ ăn y như người ta ăn thịt sơn dương v¨¤ thịt nai; người ô uế v¨¤ người thanh sạch sẽ c¨´ng ăn với nhau. 23 Tuy nhi¨ºn, anh (em) phải nhất quyết không ăn tiết, v¨¬ m¨¢u l¨¤ mạng sống, v¨¤ anh (em) không được ăn mạng sống c¨´ng với thịt. 24 Anh (em) không được ăn tiết, anh (em) sẽ đổ xuống đất như đổ nước. 25 Anh (em) không được ăn tiết; như vậy anh (em) v¨¤ con ch¨¢u anh (em) sau n¨¤y được hạnh ph¨²c, v¨¬ anh (em) l¨¤m điều Ðức Ch¨²a coi l¨¤ ngay thẳng. 26 Chỉ những g¨¬ anh (em) phải th¨¢nh hiến v¨¤ những lễ vật anh (em) khấn hứa, anh (em) mới mang đi v¨¤ đưa tới nơi Ðức Ch¨²a chọn. 27 Anh (em) hãy dâng lễ to¨¤n thi¨ºu của anh (em), cả thịt lẫn m¨¢u, tr¨ºn b¨¤n thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em); c¨°n hy lễ của anh (em), th¨¬ m¨¢u sẽ đổ tr¨ºn b¨¤n thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), thịt th¨¬ anh (em) sẽ ăn. 28 Anh (em) phải giữ v¨¤ nghe những điều tôi truyền cho anh (em) đây, để anh (em) v¨¤ con c¨¢i anh (em) sau n¨¤y được hạnh ph¨²c mãi mãi, bởi v¨¬ anh (em) đã l¨¤m điều Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), coi l¨¤ tốt l¨¤nh v¨¤ ngay thẳng.
Ðừng bắt chước c¨¢c việc tế tự của người Ca-na-an
29 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã qu¨¦t sạch c¨¢c dân tộc khỏi miền đất anh (em) sắp v¨¤o để trục xuất ch¨²ng cho khuất mắt anh (em), khi anh (em) đã định cư tr¨ºn đất của ch¨²ng rồi, 30 th¨¬ hãy ý tứ đừng mắc bẫy m¨¤ theo ch¨²ng, sau khi ch¨²ng đã bị ti¨ºu diệt cho khuất mắt anh (em); hãy ý tứ đừng t¨¬m c¨¢c thần của ch¨²ng v¨¤ n¨®i: ¡°C¨¢c dân tộc ấy phụng thờ c¨¢c thần của họ thế n¨¤o? Cả tôi nữa, tôi cũng muốn l¨¤m như thế.¡± 31 Anh (em) đừng thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), như thế, v¨¬ tất cả đều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a; điều Người gh¨¦t, th¨¬ ch¨²ng đã l¨¤m cho c¨¢c thần của ch¨²ng; ngay cả c¨¢c con trai con g¨¢i của ch¨²ng, ch¨²ng cũng đã bỏ v¨¤o lửa m¨¤ thi¨ºu để tế c¨¢c thần của ch¨²ng.
¨C Chương 13 ¨C
1 Tất cả điều tôi truyền cho anh em, anh em hãy lo đem ra thực h¨¤nh; anh (em) đừng th¨ºm g¨¬ v¨¤o 𨮠cũng đừng bớt g¨¬.
Ðề ph¨°ng kẻo bị lôi cuốn thờ thần ngoại
2 Nếu ở giữa anh (em) xuất hiện một ngôn sứ hay một kẻ chuy¨ºn nghề chi¨ºm bao v¨¤ n¨® b¨¢o trước cho anh (em) một dấu lạ hay một điềm thi¨ºng, 3 nếu dấu lạ hay điềm thi¨ºng n¨® đã n¨®i xảy ra, v¨¤ n¨® bảo: ¡°Ch¨²ng ta hãy theo v¨¤ phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c¡±, những thần m¨¤ anh (em) không biết, 4 th¨¬ anh (em) đừng nghe những lời của ngôn sứ hay kẻ chuy¨ºn nghề chi¨ºm bao ấy, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), thử th¨¢ch anh em cho biết anh em c¨® y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, hết l¨°ng hết dạ không. 5 Ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, l¨¤ Ðấng anh em phải theo; ch¨ªnh Người l¨¤ Ðấng anh em phải k¨ªnh sợ; anh em phải giữ c¨¢c mệnh lệnh của Người, phải nghe tiếng Người; ch¨ªnh Người l¨¤ Ðấng anh em phải phụng thờ; anh em phải gắn b¨® với Người. 6 Ngôn sứ hay kẻ chuy¨ºn nghề chi¨ºm bao ấy sẽ bị xử tử, v¨¬ n¨® đã hô h¨¤o nổi loạn chống Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, Ðấng đã đưa anh em ra khỏi đất Ai-cập v¨¤ đã chuộc anh (em) khỏi cảnh nô lệ, v¨¤ v¨¬ n¨® đã muốn lôi cuốn anh (em) ra khỏi con đường Ðức Ch¨²a đã truyền cho anh (em) phải đi. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c không cho tồn tại giữa anh (em).
7 Nếu người anh em của anh (em), con của mẹ anh (em), hoặc con trai con g¨¢i anh (em), hoặc người vợ anh (em) âu yếm, hoặc người bạn anh (em) coi như ch¨ªnh m¨¬nh, l¨¦n l¨²t rủ r¨º anh (em): ¡°Ch¨²ng ta hãy đi phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c¡± những thần m¨¤ anh (em) v¨¤ cha ông anh (em) không biết, 8 trong số c¨¢c thần của những dân ở chung quanh, gần hay xa anh (em), từ đầu đến cuối xứ, 9 th¨¬ anh (em) đừng ưng thuận, đừng nghe n¨®, đừng nh¨¬n n¨® m¨¤ thương hại, đừng x¨®t thương, đừng bao che n¨®; 10 tr¨¢i lại, nhất định anh (em) phải giết n¨®. Anh (em) phải l¨¤ người đầu ti¨ºn tra tay giết n¨®, rồi to¨¤n dân tiếp tay sau. 11 Anh (em) phải n¨¦m đ¨¢ cho n¨® chết, v¨¤ n¨® phải chết v¨¬ đã t¨¬m c¨¢ch lôi cuốn anh (em) xa Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), Ðấng đã đưa anh (em) ra khỏi đất Ai-cập, khỏi cảnh nô lệ. 12 Nghe n¨®i thế, to¨¤n thể Ít-ra-en sẽ sợ v¨¤ không c¨°n l¨¤m điều xấu như vậy giữa anh (em).
13 Nếu tại một trong những th¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) để ở, anh (em) nghe n¨®i rằng 14 c¨® những t¨ºn vô lại ph¨¢t xuất từ giữa anh (em) v¨¤ lôi cuốn dân th¨¤nh ch¨²ng m¨¤ rằng: ¡°Ch¨²ng ta hãy đi phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c¡±, những thần m¨¤ anh (em) không biết, 15 th¨¬ anh (em) sẽ điều tra, d¨° x¨¦t, sẽ hỏi han kỹ lưỡng, v¨¤ nếu thật sự v¨¤ chắc chắn l¨¤ người ta đã l¨¤m điều gh¨º tởm 𨮠giữa anh (em), 16 th¨¬ anh (em) phải d¨´ng lưỡi gươm giết dân th¨¤nh ấy, phải tru hiến th¨¤nh ấy với tất cả những g¨¬ trong đ¨®; cả s¨²c vật ở 𨮠cũng phải d¨´ng lưỡi gươm m¨¤ giết. 17 Tất cả những g¨¬ chiếm được trong th¨¤nh, anh (em) phải gom v¨¤o giữa quảng trường, rồi ph¨®ng hoả th¨¤nh ấy với mọi thứ chiếm được, tất cả để dâng k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). Th¨¤nh ấy sẽ mãi mãi l¨¤ một phế t¨ªch v¨¤ sẽ không được xây dựng lại nữa. 18 Ðừng để bất cứ vật tru hiến n¨¤o c¨°n d¨ªnh lại trong tay anh (em). Như vậy Ðức Ch¨²a sẽ nguôi cơn thịnh nộ, Người sẽ tỏ l¨°ng từ bi v¨¤ thương x¨®t anh (em), sẽ l¨¤m cho anh (em) n¨ºn đông đ¨²c, như đã thề với cha ông anh (em), 19 miễn l¨¤ anh (em) nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ giữ mọi mệnh lệnh tôi truyền cho anh (em) hôm nay, v¨¤ l¨¤m điều Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) coi l¨¤ ngay thẳng.
¨C Chương 14 ¨C
Cấm một v¨¤i tập tục tang chế
1 Anh em l¨¤ những người con của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em. Anh em không được rạch m¨¬nh v¨¤ không được cạo t¨®c ph¨ªa tr¨ºn tr¨¢n m¨¤ để tang một người chết, 2 v¨¬ anh (em) l¨¤ một dân th¨¢nh hiến cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). Ðức Ch¨²a đã chọn anh (em) từ giữa muôn dân tr¨ºn mặt đất, l¨¤m một dân thuộc quyền sở hữu của Người.
Lo¨¤i vật thanh sạch v¨¤ lo¨¤i vật ô uế (Lv 11: 2-47)
3 Anh (em) không được ăn c¨¢i g¨¬ gh¨º tởm. 4 Ðây l¨¤ những lo¨¤i vật anh (em) được ăn: b¨°, cừu, d¨º, 5 nai, sơn dương, hoẵng, d¨º rừng, linh dương, d¨º sừng d¨¤i, cừu rừng. 6 Mọi con vật c¨® chân chẻ l¨¤m hai m¨®ng v¨¤ thuộc lo¨¤i nhai lại, th¨¬ anh (em) được ăn. 7 Tuy nhi¨ºn, trong c¨¢c lo¨¤i nhai lại v¨¤ c¨¢c lo¨¤i c¨® m¨®ng chẻ hai, anh em không được ăn c¨¢c con n¨¤y: con lạc đ¨¤, con thỏ rừng, con ngân thử ¨C v¨¬ ch¨²ng nhai lại, nhưng không c¨® m¨®ng chẻ hai: anh em phải coi ch¨²ng l¨¤ lo¨¤i ô uế; ¨C 8 con heo, v¨¬ n¨® c¨® m¨®ng chẻ hai, nhưng không nhai lại: anh em phải coi n¨® l¨¤ lo¨¤i ô uế. Thịt của ch¨²ng, anh em không được ăn, x¨¢c chết của ch¨²ng, anh em không được đụng đến.
9 Trong tất cả c¨¢c lo¨¤i sống dưới nước, đây l¨¤ những lo¨¤i anh em được ăn: những lo¨¤i c¨® vây v¨¤ c¨® vảy, th¨¬ anh em được ăn. 10 C¨°n tất cả những lo¨¤i không c¨® vây không c¨® vảy, th¨¬ anh em không được ăn: anh em phải coi ch¨²ng l¨¤ lo¨¤i ô uế.
11 Mọi lo¨¤i chim thanh sạch, anh em được ăn. 12 Ðây l¨¤ những lo¨¤i chim anh em không được ăn: đại b¨¤ng, diều hâu, ¨® biển, 13 diều mướp, kền kền, mọi thứ diều hâu, 14 mọi thứ quạ, 15 𨤠điểu, c¨², m¨°ng biển, mọi thứ bồ cắt, 16 c¨² vọ, c¨² m¨¨o, chim lợn, 17 bồ nông, ¨®, cốc, 18 c¨°, mọi thứ diệc, chim đầu r¨¬u v¨¤ dơi. 19 Mọi côn tr¨´ng c¨® c¨¢nh, anh em phải coi l¨¤ lo¨¤i ô uế, anh em không được ăn. 20 Mọi lo¨¤i c¨® c¨¢nh m¨¤ thanh sạch, anh em được ăn.
21 Anh em không được ăn mọi con vật chết, m¨¤ hãy cho ngoại kiều ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em) để họ ăn, hoặc hãy b¨¢n cho người nước ngo¨¤i, v¨¬ anh (em) l¨¤ một dân th¨¢nh hiến cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
Anh (em) không được lấy sữa d¨º mẹ m¨¤ nấu thịt d¨º con.
Thuế thập phân h¨¤ng năm
22 Mỗi năm anh (em) phải tr¨ªch một phần mười tất cả hoa lợi lấy từ những g¨¬ anh (em) gieo, những g¨¬ mọc l¨ºn ngo¨¤i đồng. 23 Anh (em) sẽ d¨´ng trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ở nơi Người chọn cho Danh Người ngự, thuế thập phân l¨²a m¨¬, rượu mới, dầu tươi của anh (em), v¨¤ những con đầu l¨°ng trong đ¨¤n b¨° v¨¤ đ¨¤n chi¨ºn d¨º của anh (em), để mọi ng¨¤y anh (em) học cho biết k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
24 Nếu đường qu¨¢ d¨¤i khiến anh (em) không thể đem thuế thập phân đến được, v¨¬ nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chọn để đặt Danh Người, qu¨¢ xa chỗ anh (em) ở, th¨¬ khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã ch¨²c ph¨²c cho anh (em), 25 anh (em) hãy đổi lấy bạc, cầm trong tay v¨¤ đi tới nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chọn. 26 Anh (em) hãy đem bạc đổi lấy tất cả những g¨¬ anh (em) th¨¨m: b¨°, chi¨ºn d¨º, rượu, đồ uống c¨® men v¨¤ tất cả những g¨¬ anh (em) ao ước; ở 𨮠anh (em) sẽ ăn uống trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ sẽ li¨ºn hoan với cả nh¨¤. 27 C¨°n thầy L¨º-vi ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), anh (em) đừng bỏ rơi, v¨¬ thầy ấy không được chung phần v¨¤ hưởng gia nghiệp với anh (em).
Thuế thập phân ba năm một lần
28 Ba năm một lần, anh (em) hãy đưa ra tất cả thuế thập phân tr¨ªch từ hoa lợi năm thứ ba, v¨¤ đặt ở cửa th¨¤nh của anh (em). 29 Bấy giờ thầy L¨º-vi -l¨¤ người không được chung phần v¨¤ hưởng gia nghiệp với anh (em) ¨C người ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), sẽ đến, họ sẽ ăn v¨¤ được no n¨º, để Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ch¨²c ph¨²c cho mọi công việc tay anh (em) l¨¤m.
¨C Chương 15 ¨C
Năm sa-b¨¢t (Lv 25: 1-7)
1 Bảy năm một lần, anh (em) hãy tha nợ. 2 Ðây l¨¤ c¨¢ch thức tha nợ: mỗi chủ nợ sẽ tha m¨®n nợ đã cho người đồng loại vay mượn, không th¨²c người đồng loại v¨¤ người anh em trả nợ, v¨¬ người ta đã công bố việc tha nợ để k¨ªnh Ðức Ch¨²a. 3 Người nước ngo¨¤i, anh (em) c¨® thể th¨²c nợ; nhưng c¨¢i g¨¬ của anh (em) m¨¤ ở trong nh¨¤ người anh em của anh (em), th¨¬ phải tha không đ¨°i. 4 Tuyệt nhi¨ºn giữa anh (em) sẽ không c¨® người ngh¨¨o, v¨¬ Ðức Ch¨²a sẽ ch¨²c ph¨²c dồi d¨¤o cho anh (em) trong miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp để anh (em) chiếm hữu, 5 miễn l¨¤ anh (em) thực sự nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ lo đem ra thực h¨¤nh tất cả mệnh lệnh hôm nay tôi truyền cho anh (em) đây. 6 Thật vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em) như Người đã ph¨¢n với anh (em); anh (em) sẽ cho nhiều dân tộc vay mượn, c¨°n ch¨ªnh anh (em) sẽ không phải vay mượn; anh (em) sẽ thống trị nhiều dân tộc, nhưng ch¨²ng sẽ không thống trị anh (em).
7 Nếu giữa anh (em), trong một th¨¤nh n¨¤o của anh (em), tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), c¨® một người anh em ngh¨¨o, th¨¬ anh (em) đừng c¨® l¨°ng chai dạ đ¨¢, cũng đừng bo bo giữ của không gi¨²p người anh em ngh¨¨o t¨²ng; 8 nhưng phải mở rộng tay, v¨¤ cho họ vay mượn tất cả những g¨¬ họ thiếu. 9 Hãy ý tứ đừng c¨® trong l¨°ng tư tưởng xấu n¨¤y: ¡°Sắp đến năm thứ bảy, năm tha nợ¡±, m¨¤ nh¨¬n người anh em ngh¨¨o của anh (em) với cặp mắt dữ dằn v¨¤ không cho g¨¬. Họ sẽ k¨ºu l¨ºn Ðức Ch¨²a tố c¨¢o anh (em) v¨¤ anh (em) sẽ mang tội. 10 Anh (em) phải cho họ c¨¢ch rộng rãi, v¨¤ khi cho th¨¬ đừng miễn cưỡng; thật vậy, v¨¬ việc đ¨®, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em) trong mọi việc anh (em) l¨¤m v¨¤ mọi công tr¨¬nh tay anh (em) thực hiện. 11 V¨¬ trong đất của anh (em) sẽ không thiếu người ngh¨¨o, n¨ºn tôi truyền cho anh (em): hãy mở rộng tay gi¨²p người anh em khốn khổ, ngh¨¨o kh¨® của anh (em), trong miền đất của anh (em).
Người nô lệ (Xh 21: 1-11)
12 Nếu người anh em hay chị em H¨ªp-ri của anh (em), b¨¢n m¨¬nh cho anh (em), th¨¬ họ sẽ hầu hạ anh (em) s¨¢u năm; đến năm thứ bảy, anh (em) phải ph¨®ng th¨ªch họ về. 13 Khi anh (em) ph¨®ng th¨ªch họ về, th¨¬ đừng để họ về tay không; 14 anh (em) phải tặng họ n¨¤o l¨¤ chi¨ºn d¨º, n¨¤o l¨¤ l¨²a m¨¬, rượu nho của anh (em): anh (em) hãy cho họ tuỳ theo ph¨²c l¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) đã ban cho anh (em). 15 Anh (em) hãy nhớ rằng m¨¬nh đã l¨¤m nô lệ tại đất Ai-cập, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã giải tho¨¢t anh (em). V¨¬ vậy, hôm nay tôi truyền cho anh (em) điều đ¨®.
16 Nhưng nếu người nô lệ n¨®i: ¡°Tôi không muốn ra khỏi nh¨¤ ông¡±, v¨¬ họ mến anh (em) v¨¤ gia đ¨¬nh anh (em), v¨¤ v¨¬ họ được hạnh ph¨²c khi ở với anh (em), 17 th¨¬ anh (em) sẽ k¨º tai người ấy v¨¤o c¨¢nh cửa, v¨¤ lấy d¨´i m¨¤ xỏ, v¨¤ họ sẽ l¨¤m nô lệ anh (em) suốt đời. Ðối với nữ tỳ của anh (em), anh (em) cũng sẽ l¨¤m như vậy.
18 Anh (em) đừng cho l¨¤ qu¨¢ nặng khi phải ph¨®ng th¨ªch họ về, v¨¬ họ phục vụ anh (em) s¨¢u năm th¨¬ cũng bằng anh (em) thu¨º hai người l¨¤m mướn. Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em) trong mọi việc anh (em) l¨¤m.
C¨¢c con đầu l¨°ng
19 Mọi con đầu l¨°ng giống đực sinh ra trong đ¨¤n b¨° v¨¤ đ¨¤n chi¨ºn d¨º của anh (em), anh (em) phải th¨¢nh hiến cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). Anh (em) không được bắt con b¨° đầu l¨°ng của anh (em) l¨¤m việc, không được x¨¦n lông chi¨ºn d¨º đầu l¨°ng của anh (em). 20 Hằng năm, trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), anh (em) v¨¤ cả nh¨¤ anh (em) sẽ ăn những con đầu l¨°ng 𨮠ở nơi Ðức Ch¨²a chọn. 21 Nhưng nếu con vật c¨® tật, qu¨¨, m¨´ hay bất cứ tật n¨¤o kh¨¢c, th¨¬ anh (em) không được tế n¨® cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em); 22 anh (em) sẽ ăn thịt n¨® trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em). Người ô uế v¨¤ người thanh sạch đều c¨® thể ăn, như ăn thịt sơn dương hay thịt nai. 23 Nhưng tiết của n¨® th¨¬ anh (em) không được ăn, anh (em) sẽ đổ xuống đất như đổ nước.
¨C Chương 16 ¨C
C¨¢c đại lễ: lễ Vượt Qua, lễ B¨¢nh Không Men (Xh 12: 1-20)
1 Anh (em) hãy giữ th¨¢ng A-v¨ªp v¨¤ mừng lễ Vượt Qua k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¬ trong th¨¢ng A-v¨ªp, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã đưa anh (em) ra khỏi Ai-cập ban đ¨ºm. 2 Anh (em) hãy giết chi¨ºn d¨º v¨¤ b¨° l¨¤m lễ vật Vượt Qua dâng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ở nơi Ðức Ch¨²a chọn cho Danh Người ngự. 3 Anh (em) không được ăn b¨¢nh c¨® men với lễ vật đ¨®; trong v¨°ng bảy ng¨¤y, anh (em) sẽ ăn b¨¢nh không men -thứ b¨¢nh khổ cực, v¨¬ anh (em) đã phải vội vã ra khỏi đất Ai-cập, ¨C để mọi ng¨¤y trong đời anh (em), anh (em) nhớ ng¨¤y ra khỏi đất Ai-cập. 4 Trong v¨°ng bảy ng¨¤y, không ai được thấy anh (em) c¨® men tr¨ºn to¨¤n lãnh thổ anh (em); v¨¤ thịt con vật anh (em) đã tế chiều ng¨¤y thứ nhất, th¨¬ không được giữ lại g¨¬ qua đ¨ºm cho đến s¨¢ng. 5 Anh (em) không được giết lễ vật Vượt Qua ở bất cứ th¨¤nh n¨¤o kh¨¢c trong những th¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em); 6 nhưng chỉ ở nơi Ðức Ch¨²a chọn cho danh Người ngự, anh (em) mới được giết lễ vật Vượt Qua, v¨¤o buổi chiều, khi mặt trời lặn, l¨¤ thời điểm anh (em) ra khỏi Ai-cập. 7 Anh (em) sẽ nấu m¨¤ ăn, ở nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chọn, rồi s¨¢ng ng¨¤y anh (em) sẽ quay về lều trại m¨¬nh. 8 Trong v¨°ng s¨¢u ng¨¤y, anh (em) sẽ ăn b¨¢nh không men, đến ng¨¤y thứ bảy, sẽ c¨® buổi họp long trọng k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), anh (em) không được l¨¤m công việc g¨¬.
C¨¢c đại lễ kh¨¢c (Xh 34: 22; Lv 23: 15-21, 33-43)
9 Anh (em) sẽ t¨ªnh bảy tuần: từ khi bắt đầu mang liềm đi gặt l¨²a, anh (em) bắt đầu t¨ªnh bảy tuần. 10 Rồi anh (em) sẽ mừng lễ Ngũ Tuần k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), dâng lễ vật tự nguyện, tuỳ theo ph¨²c l¨¤nh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). 11 Ở nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã chọn cho Danh Người ngự, anh (em) sẽ li¨ºn hoan trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), c¨´ng với con trai con g¨¢i, tôi tớ nam nữ, với thầy L¨º-vi ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), với ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ sống giữa anh (em). 12 Anh (em) hãy nhớ m¨¬nh đã l¨¤m nô lệ b¨ºn Ai-cập, anh (em) phải giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh c¨¢c th¨¢nh chỉ n¨¤y.
13 C¨°n lễ Lều, anh (em) sẽ mừng trong v¨°ng bảy ng¨¤y, khi đã thu hoạch l¨²a trong sân v¨¤ rượu trong bồn đạp nho. 14 Anh (em) sẽ li¨ºn hoan mừng lễ, c¨´ng với con trai con g¨¢i, tôi tớ nam nữ, với thầy L¨º-vi, ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em). 15 Trong v¨°ng bảy ng¨¤y, anh (em) sẽ mở lễ k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), tại nơi Ðức Ch¨²a chọn, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) ch¨²c ph¨²c cho anh (em) l¨¤ ban cho anh (em) mọi hoa lợi v¨¤ cho mọi công việc tay anh (em) l¨¤m được kết quả; anh (em) chỉ c¨® việc hân hoan.
16 Mỗi năm ba lần, tất cả đ¨¤n ông con trai của anh (em) phải đến tr¨¬nh diện Ðức Ch¨²a, ở nơi Người chọn: v¨¤o dịp lễ B¨¢nh Không Men, lễ Ngũ Tuần v¨¤ lễ Lều. Người ta sẽ không đến tr¨¬nh diện Ðức Ch¨²a tay không. 17 Nhưng mỗi người sẽ đem lễ vật theo khả năng, tuỳ theo ph¨²c l¨¤nh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em).
C¨¢c thẩm ph¨¢n
18 Anh (em) phải đặt cho c¨¢c chi tộc của anh (em) những thẩm ph¨¢n v¨¤ ký lục trong mọi th¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em); họ sẽ x¨¦t xử dân c¨¢ch công minh. 19 Anh (em) không được l¨¤m sai lệch công lý, không được thi¨ºn vị ai v¨¤ không được nhận qu¨¤ hối lộ, v¨¬ qu¨¤ hối lộ l¨¤m cho những kẻ khôn ngoan ho¨¢ ra đui m¨´ v¨¤ l¨¤m hỏng việc của những người công ch¨ªnh. 20 Anh (em) hãy theo đuổi sự công ch¨ªnh, chỉ sự công ch¨ªnh m¨¤ thôi, để anh (em) được sống v¨¤ được chiếm hữu đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em).
Những c¨¢ch thờ phượng sai lạc
21 Anh (em) không được cắm cột thờ để m¨¤ thờ, d¨´ bằng thứ gỗ n¨¤o, b¨ºn cạnh b¨¤n thờ anh (em) sẽ l¨¤m để k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). 22 Anh (em) không được dựng trụ đ¨¢ để m¨¤ thờ: 𨮠l¨¤ c¨¢i m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) gh¨¦t.
¨C Chương 17 ¨C
1 Anh (em) không được tế Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), b¨° hay chi¨ºn d¨º c¨® tật hoặc tỳ vết n¨¤o, v¨¬ 𨮠l¨¤ điều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
2 Nếu ở giữa anh (em), tại một trong c¨¢c th¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), thấy c¨® một người đ¨¤n ông hay đ¨¤n b¨¤ l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), vi phạm giao ước của Người, 3 đi phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c, sụp xuống lạy ch¨²ng, lạy mặt trời, mặt trăng v¨¤ to¨¤n thể thi¨ºn binh, điều m¨¤ tôi đã không truyền, 4 nếu anh (em) được thông b¨¢o v¨¤ được nghe điều ấy, th¨¬ anh (em) phải điều tra kỹ lưỡng; nếu thật sự v¨¤ chắc chắn l¨¤ người ta đã l¨¤m điều gh¨º tởm 𨮠tại Ít-ra-en, 5 th¨¬ anh (em) phải lôi người đ¨¤n ông hay đ¨¤n b¨¤ đã l¨¤m điều xấu 𨮠ra cửa th¨¤nh của anh (em); người đ¨¤n ông hay đ¨¤n b¨¤ đ¨®, anh (em) sẽ n¨¦m đ¨¢ ch¨²ng cho chết v¨¤ ch¨²ng phải chết. 6 Căn cứ v¨¤o lời của hai nhân chứng hay ba nhân chứng, m¨¤ người đ¨¢ng chết sẽ bị xử tử; người ấy sẽ không bị xử tử nếu chỉ căn cứ v¨¤o lời của một nhân chứng. 7 C¨¢c nhân chứng phải l¨¤ người đầu ti¨ºn tra tay giết n¨®, rồi to¨¤n dân tiếp tay sau. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em).
C¨¢c thẩm ph¨¢n L¨º-vi
8 Nếu c¨® vụ n¨¤o kh¨® qu¨¢, anh (em) không xử được: ¨¢n mạng, tranh chấp hay đả thương, l¨¤ những vụ kiện tụng tại to¨¤ ¨¢n th¨¤nh của anh (em), th¨¬ anh (em) hãy đứng dậy v¨¤ l¨ºn nơi m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ chọn. 9 Anh (em) sẽ đến với c¨¢c tư tế L¨º-vi v¨¤ vị thẩm ph¨¢n tại chức trong những ng¨¤y đ¨®; anh (em) sẽ thỉnh ý v¨¤ họ sẽ thông b¨¢o bản ¨¢n cho anh (em). 10 Anh (em) sẽ h¨¤nh động căn cứ v¨¤o lời họ thông b¨¢o cho anh (em), từ nơi Ðức Ch¨²a chọn, v¨¤ anh (em) sẽ lo đem ra thực h¨¤nh đ¨²ng như họ chỉ gi¨¢o cho anh (em). 11 Căn cứ v¨¤o lời họ chỉ gi¨¢o cho anh (em), v¨¤ v¨¤o bản ¨¢n họ công bố cho anh (em), anh (em) sẽ h¨¤nh động, đ¨²ng như lời họ thông b¨¢o cho anh (em), không đi trệch b¨ºn phải b¨ºn tr¨¢i. 12 Người n¨¤o cả gan không nghe vị tư tế chầu chực ở 𨮠để phụng sự Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), hay không nghe vị thẩm ph¨¢n, th¨¬ sẽ phải chết. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại trong Ít-ra-en. 13 Nghe thấy thế, to¨¤n dân sẽ sợ v¨¤ không d¨¢m cả gan nữa.
¨C Chương 18 ¨C
H¨¤ng tư tế L¨º-vi
1 C¨¢c tư tế L¨º-vi, to¨¤n thể chi tộc L¨º-vi, sẽ không được chung phần v¨¤ hưởng gia nghiệp với Ít-ra-en: họ sẽ sống nhờ c¨¢c lễ hoả tế dâng Ðức Ch¨²a v¨¤ nhờ gia nghiệp của Người. 2 Họ không c¨® gia nghiệp giữa c¨¢c chi tộc anh em: ch¨ªnh Ðức Ch¨²a l¨¤ gia nghiệp của họ, như Người đã ph¨¢n với họ.
3 Ðây l¨¤ quyền lợi c¨¢c tư tế được hưởng tr¨ºn dân, tr¨ºn những người dâng b¨° hay chi¨ºn d¨º l¨¤m lễ hy sinh: người ta sẽ biếu tư tế một c¨¢i vai, hai c¨¢i h¨¤m v¨¤ c¨¢i dạ d¨¤y. 4 Anh (em) phải biếu tư tế sản phẩm đầu m¨´a lấy từ l¨²a m¨¬, rượu mới, dầu tươi của anh (em), v¨¤ từ lông chi¨ºn d¨º mới x¨¦n. 5 Thật vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã chọn họ trong mọi chi tộc, để họ v¨¤ con c¨¢i họ ứng trực v¨¤ phụng sự mọi ng¨¤y nhân danh Ðức Ch¨²a.
6 Nếu một thầy L¨º-vi từ bất cứ một th¨¤nh n¨¤o của anh (em) trong to¨¤n cõi Ít-ra-en, nơi họ đang cư ngụ, đến nơi Ðức Ch¨²a chọn, mỗi khi họ muốn, 7 th¨¬ họ sẽ được phụng sự nhân danh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của họ, như mọi anh em của họ l¨¤ c¨¢c thầy L¨º-vi kh¨¢c đang ứng trực tại 𨮠trước nhan Ðức Ch¨²a; 8 họ sẽ được ăn một phần bằng phần của những người kia, không kể tiền b¨¢n của cải cha ông để lại.
C¨¢c ngôn sứ
9 Khi v¨¤o đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), th¨¬ anh (em) đừng học đ¨°i những th¨®i gh¨º tởm của c¨¢c dân tộc ấy: 10 giữa anh (em), không được thấy ai l¨¤m lễ thi¨ºu con trai hoặc con g¨¢i m¨¬nh, không được thấy ai l¨¤m nghề b¨®i to¨¢n, chi¨ºm tinh, tướng số, ph¨´ thuỷ, 11 bỏ b¨´a, ngồi đồng ngồi cốt, chi¨ºu hồn. 12 Thật vậy, hễ ai l¨¤m điều ấy th¨¬ l¨¤ điều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, v¨¤ ch¨ªnh v¨¬ những điều gh¨º tởm ấy m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã trục xuất c¨¢c dân tộc ấy cho khuất mắt anh (em). 13 Anh (em) phải sống trọn hảo với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). 14 C¨¢c dân tộc anh (em) sắp trục xuất ấy th¨¬ nghe những thầy chi¨ºm tinh, thầy b¨®i, c¨°n anh (em) th¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), không cho l¨¤m như vậy. 15 Từ giữa anh (em), trong số c¨¢c anh em của anh (em), Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ cho xuất hiện một ngôn sứ như tôi để gi¨²p anh (em); anh (em) hãy nghe vị ấy. 16 Ш® ch¨ªnh l¨¤ điều m¨¤ anh (em) đã xin với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), tại n¨²i Khô-rếp, trong ng¨¤y đại hội; anh (em) đã n¨®i: ¡°Ch¨²ng tôi không d¨¢m nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ch¨²ng tôi nữa, ch¨²ng tôi không d¨¢m nh¨¬n ngọn lửa lớn n¨¤y nữa, kẻo phải chết.¡± 17 Bấy giờ Ðức Ch¨²a ph¨¢n với tôi: ¡°Ch¨²ng n¨®i phải. 18 Từ giữa anh em của ch¨²ng, Ta sẽ cho xuất hiện một ngôn sứ như ngươi để gi¨²p ch¨²ng, Ta sẽ đặt những lời của Ta trong miệng người ấy, v¨¤ người ấy sẽ n¨®i với ch¨²ng tất cả những g¨¬ Ta truyền cho người ấy. 19 Kẻ n¨¤o không nghe những lời của Ta, những lời người ấy n¨®i nhân danh Ta, th¨¬ ch¨ªnh Ta sẽ hạch tội n¨®. 20 Nhưng ngôn sứ n¨¤o cả gan nhân danh Ta m¨¤ n¨®i lời Ta đã không truyền cho n¨®i, hoặc nhân danh những thần kh¨¢c m¨¤ n¨®i, th¨¬ ngôn sứ 𨮠phải chết.¡±
21 C¨® khi anh (em) sẽ tự hỏi: ¡°L¨¤m sao ch¨²ng tôi biết được lời n¨¤o l¨¤ lời Ðức Ch¨²a đã không ph¨¢n?¡± 22 Nếu điều ngôn sứ n¨®i nhân danh Ðức Ch¨²a không ứng nghiệm, không xảy ra, th¨¬ không phải l¨¤ lời Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n; ngôn sứ đã n¨®i c¨¤n, anh (em) không phải sợ ngôn sứ ấy.
C¨¢c vua
14 Khi anh (em) v¨¤o đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), khi anh (em) chiếm hữu v¨¤ ở đất đ¨®, nếu anh (em) n¨®i: ¡°(Ch¨²ng) tôi muốn tôn một vua l¨ºn cai trị (ch¨²ng) tôi, như c¨¢c dân tộc chung quanh¡±, 15 th¨¬ anh (em) c¨® thể tôn một vua m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ chọn, l¨ºn cai trị anh (em); anh (em) phải tôn một người trong anh (em) l¨ºn l¨¤m vua cai trị anh (em); anh (em) không được đặt một người ngoại quốc, không phải l¨¤ anh em của anh (em), l¨ºn cai trị anh (em).
16 Chỉ c¨® điều l¨¤ vua ấy không được c¨® nhiều ngựa, v¨¤ không được đưa dân trở về Ai-cập để c¨® nhiều ngựa, v¨¬ Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n với anh em: ¡°C¨¢c ngươi không được trở lại con đường ấy nữa!¡± 17 Vua ấy cũng không được c¨® nhiều vợ, kẻo tâm hồn bị lầm lạc. Vua cũng không được c¨® qu¨¢ nhiều v¨¤ng bạc. 18 Khi l¨ºn ngôi trị v¨¬, vua phải sao lại cho m¨¬nh một bản thứ hai của luật n¨¤y v¨¤o một cuốn s¨¢ch, sao y bản c¨¢c tư tế L¨º-vi truyền lại. 19 Luật n¨¤y sẽ ở b¨ºn vua, vua phải đọc mọi ng¨¤y trong đời m¨¬nh, để học cho biết k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của vua, biết giữ mọi lời trong Luật n¨¤y v¨¤ mọi th¨¢nh chỉ ấy, v¨¤ đem ra thực h¨¤nh. 20 Như vậy l¨°ng vua không ki¨ºu ngạo với anh em m¨¬nh, v¨¤ vua không trệch khỏi mệnh lệnh m¨¤ qua b¨ºn phải b¨ºn tr¨¢i, để vua v¨¤ con ch¨¢u được trị v¨¬ lâu ng¨¤y ở giữa Ít-ra-en.
¨C Chương 19 ¨C
Kẻ s¨¢t nhân v¨¤ c¨¢c th¨¤nh l¨¤m nơi ẩn n¨¢u (Ðn 35: 9-28; Gs 20: 1-9)
1 Khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã qu¨¦t sạch c¨¢c dân tộc ở trong đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), khi anh (em) đã trục xuất ch¨²ng v¨¤ ở trong c¨¢c th¨¤nh, c¨¢c nh¨¤ của ch¨²ng, 2 th¨¬ anh (em) hãy t¨¢ch ra ba th¨¤nh ở giữa đất của anh (em), m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) để anh (em) chiếm hữu. 3 Anh (em) hãy sửa sang đường s¨¢; v¨¤ lãnh thổ m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), cho anh (em) hưởng l¨¤m gia nghiệp, anh (em) hãy chia l¨¤m ba, để mọi kẻ s¨¢t nhân c¨® thể ẩn n¨¢u ở đ¨®.
4 Ðây l¨¤ những trường hợp m¨¤ kẻ s¨¢t nhân c¨® thể đến 𨮠ẩn n¨¢u v¨¤ được sống: nếu n¨® vô ý giết người đồng loại m¨¤ trước 𨮠n¨® không th¨´ gh¨¦t. 5 Như một người v¨¤o rừng đốn cây với đồng loại, tay người ấy vung r¨¬u l¨ºn để chặt cây v¨¤ lưỡi r¨¬u tuột khỏi c¨¢n, tr¨²ng người đồng loại v¨¤ người n¨¤y chết; người kia c¨® thể v¨¤o ẩn n¨¢u tại một trong c¨¢c th¨¤nh ấy v¨¤ sẽ được sống. 6 Nếu không, người đ¨°i nợ m¨¢u, trong l¨²c tâm can sôi sục, sẽ rượt theo kẻ s¨¢t nhân, v¨¤ v¨¬ đường d¨¤i n¨ºn đuổi kịp m¨¤ giết chết người ấy, trong khi người ấy không đ¨¢ng phải ¨¢n chết, v¨¬ trước 𨮠không th¨´ gh¨¦t nạn nhân. 7 V¨¬ vậy tôi truyền cho anh (em): ¡°Anh (em) hãy t¨¢ch ra ba th¨¤nh.¡±
8 Nếu Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), mở rộng lãnh thổ của anh (em), như đã thề với cha ông anh (em), v¨¤ nếu Người ban cho anh (em) tất cả miền đất m¨¤ Người đã ph¨¢n hứa sẽ ban cho cha ông anh (em) ¨C 9 với điều kiện l¨¤ anh (em) giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh tất cả mệnh lệnh m¨¤ hôm nay tôi truyền cho anh (em) đây, m¨¤ y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ đi theo đường lối của Người mọi ng¨¤y, ¨C th¨¬ anh (em) sẽ th¨ºm ba th¨¤nh nữa v¨¤o ba th¨¤nh n¨®i tr¨ºn. 10 Như thế, m¨¢u vô tội sẽ không đổ ra giữa đất của anh (em), đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp, v¨¤ m¨¢u sẽ không đổ xuống đầu anh (em).
11 Nhưng nếu c¨® ai giết người đồng loại của m¨¬nh, r¨¬nh rập, xông v¨¤o giết chết người ấy, v¨¤ người ấy chết, rồi n¨® v¨¤o ẩn n¨¢u tại một trong c¨¢c th¨¤nh ấy, 12 th¨¬ c¨¢c kỳ mục của th¨¤nh n¨® sẽ sai người đến bắt n¨® đưa về, sẽ trao n¨® v¨¤o tay người đ¨°i nợ m¨¢u, v¨¤ n¨® phải chết. 13 Mắt anh (em) đừng nh¨¬n n¨® m¨¤ thương hại. Anh (em) phải khử trừ m¨¢u người vô tội, không cho tồn tại ở Ít-ra-en, v¨¤ anh (em) sẽ được hạnh ph¨²c.
C¨¢c ranh giới
14 Anh (em) không được x¨º dịch ranh giới của người đồng loại anh (em), ranh giới c¨¢c tiền nhân đã ấn định, trong gia nghiệp anh (em) được thừa hưởng trong miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) để anh (em) chiếm hữu.
C¨¢c nhân chứng
15 Một nhân chứng duy nhất không thể đứng l¨ºn buộc tội một người về bất cứ một tội một lỗi n¨¤o; về bất cứ lỗi n¨¤o người ấy phạm, phải căn cứ v¨¤o lời của hai nhân chứng hay căn cứ v¨¤o lời của ba nhân chứng, sự việc mới được cứu x¨¦t.
16 Nếu một người chứng gian đứng l¨ºn buộc tội một người để tố c¨¢o người ấy về tội vi phạm luật, 17 th¨¬ hai người đang c¨® việc tranh tụng sẽ đứng trước nhan Ðức Ch¨²a, trước mặt c¨¢c tư tế v¨¤ c¨¢c thẩm ph¨¢n tại chức trong những ng¨¤y đ¨®. 18 C¨¢c thẩm ph¨¢n sẽ điều tra kỹ lưỡng, v¨¤ nếu thấy rằng nhân chứng ấy l¨¤ một người chứng gian: n¨® đã c¨¢o gian người anh em m¨¬nh, 19 th¨¬ anh em sẽ xử với n¨®, như n¨® đã định xử với anh em m¨¬nh. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em). 20 Nghe n¨®i thế, những người kh¨¢c sẽ sợ v¨¤ không c¨°n l¨¤m điều xấu như thế nữa giữa anh (em). 21 Mắt anh (em) đừng nh¨¬n m¨¤ thương hại.
Luật b¨¢o phục tương xứng
Mạng đền mạng, mắt đền mắt, răng đền răng, tay đền tay, chân đền chân.
¨C Chương 20 ¨C
Chiến tranh v¨¤ c¨¢c chiến binh
1 Khi ra giao chiến với quân th¨´, nếu anh (em) thấy chiến mã chiến xa, v¨¤ quân binh đông hơn anh (em), th¨¬ anh (em) đừng sợ ch¨²ng, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), Ðấng đã đưa anh (em) l¨ºn từ đất Ai-cập, ở với anh (em). 2 Khi anh em sắp sửa giao chiến th¨¬ vị tư tế sẽ tiến ra v¨¤ n¨®i với dân. 3 Ông sẽ n¨®i với họ: ¡°Nghe đây, hỡi Ít-ra-en! Hôm nay anh em sắp sửa giao chiến với quân th¨´; đừng sờn l¨°ng, đừng sợ hãi, đừng hoảng hốt, đừng run khiếp trước mặt ch¨²ng, 4 v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, l¨¤ Ðấng đi với anh em, để chiến đấu gi¨²p anh em chống lại quân th¨´ của anh em, để cứu tho¨¢t anh em.¡±
5 C¨¢c ký lục sẽ n¨®i với dân rằng:
¡°Ai l¨¤ người đã xây nh¨¤ mới m¨¤ chưa kh¨¢nh th¨¤nh? Người ấy hãy đi về nh¨¤, kẻo bị chết trận v¨¤ người kh¨¢c sẽ kh¨¢nh th¨¤nh.
6 Ai l¨¤ người đã trồng vườn nho m¨¤ chưa được hưởng những tr¨¢i đầu ti¨ºn? Người ấy hãy đi về nh¨¤, kẻo bị chết trận v¨¤ người kh¨¢c sẽ hưởng những tr¨¢i đầu ti¨ºn.
7 Ai l¨¤ người đã đ¨ªnh hôn với một phụ nữ m¨¤ chưa cưới? Người ấy hãy đi về nh¨¤, kẻo bị chết trận v¨¤ người kh¨¢c sẽ cưới n¨¤ng.¡±
8 C¨¢c ký lục sẽ c¨°n n¨®i th¨ºm với dân rằng: ¡°Ai l¨¤ người sợ hãi v¨¤ sờn l¨°ng? Người ấy hãy đi về nh¨¤, v¨¤ đừng l¨¤m cho c¨¢c anh em m¨¬nh nản l¨°ng như m¨¬nh.¡±
9 Khi c¨¢c ký lục n¨®i với dân xong, th¨¬ người ta sẽ đặt những người chỉ huy quân đội đứng đầu dân.
Ш¢nh chiếm c¨¢c th¨¤nh
10 Khi tiến đ¨¢nh một th¨¤nh, anh (em) phải k¨ºu gọi họ giảng ho¨¤. 11 Nếu th¨¤nh ấy đồng ý giảng ho¨¤ với anh (em) v¨¤ mở cửa cho anh (em), th¨¬ to¨¤n dân ở 𨮠sẽ phải l¨¤m việc lao dịch cho anh (em) v¨¤ l¨¤m tôi anh (em). 12 Nhưng nếu th¨¤nh ấy không chịu cầu ho¨¤ với anh (em) v¨¤ khai chiến với anh (em), th¨¬ anh (em) sẽ vây hãm th¨¤nh đ¨®. 13 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ trao th¨¤nh ấy v¨¤o tay anh (em), v¨¤ anh (em) sẽ d¨´ng lưỡi gươm giết tất cả đ¨¤n ông con trai trong th¨¤nh. 14 Chỉ c¨® đ¨¤n b¨¤ con trẻ, gia s¨²c v¨¤ tất cả những g¨¬ ở trong th¨¤nh, tất cả những g¨¬ chiếm được trong th¨¤nh, th¨¬ anh (em) mới được giữ lấy l¨¤m chiến lợi phẩm; anh (em) sẽ được ăn những g¨¬ đã chiếm của quân th¨´, những thứ m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em).
15 Anh (em) hãy xử như thế với tất cả những th¨¤nh ở rất xa anh (em), những th¨¤nh không thuộc số những th¨¤nh của c¨¢c dân tộc ở đây. 16 Chỉ c¨® những th¨¤nh của c¨¢c dân tộc n¨¤y, m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp, th¨¬ anh (em) sẽ không để cho một sinh vật n¨¤o được sống. 17 Thật vậy, anh (em) sẽ phải loại trừ ch¨²ng ho¨¤n to¨¤n: người Khết v¨¤ người E-mô-ri, người Ca-na-an v¨¤ người Pơ-r¨ªt-di, người Khi-vi v¨¤ người Giơ-v¨²t, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã truyền cho anh (em); 18 như thế, ch¨²ng sẽ không dạy anh em học đ¨°i mọi điều gh¨º tởm ch¨²ng l¨¤m để k¨ªnh c¨¢c thần của ch¨²ng, khiến anh em phạm tội nghịch c¨´ng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em.
19 Khi vây hãm một th¨¤nh lâu ng¨¤y để đ¨¢nh, để chiếm th¨¤nh, anh (em) không được vung r¨¬u ph¨¢ cây cối của th¨¤nh, v¨¬ anh (em) sẽ được ăn hoa tr¨¢i những cây ấy; anh (em) không được chặt những cây ấy. Cây ngo¨¤i đồng đâu phải l¨¤ con người để anh (em) vây hãm? 20 Chỉ c¨® cây m¨¤ anh (em) biết không phải l¨¤ cây ăn tr¨¢i, th¨¬ anh (em) mới được ph¨¢, được chặt để dựng những công sự vây hãm th¨¤nh đang đ¨¢nh nhau với anh (em), cho đến khi th¨¤nh thất thủ.
¨C Chương 21 ¨C
Trường hợp không t¨¬m ra kẻ s¨¢t nhân
1 Nếu tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) để anh (em) chiếm hữu, ph¨¢t hiện một x¨¢c chết nằm ngo¨¤i đồng, m¨¤ không biết ai đã giết, 2 th¨¬ c¨¢c kỳ mục v¨¤ thẩm ph¨¢n của anh (em) sẽ đi ra v¨¤ đo khoảng c¨¢ch của c¨¢c th¨¤nh ở chung quanh x¨¢c chết, 3 xem th¨¤nh n¨¤o gần x¨¢c chết nhất. C¨¢c kỳ mục th¨¤nh ấy sẽ lấy một b¨° tơ c¨¢i chưa bị bắt l¨¤m việc v¨¤ chưa phải mang ¨¢ch. 4 C¨¢c kỳ mục th¨¤nh ấy sẽ đưa con b¨° c¨¢i tơ xuống một khe suối luôn c¨® nước chảy, một nơi không c¨¤y cấy gieo trồng, v¨¤ họ sẽ đ¨¢nh gãy ¨®t con b¨° c¨¢i tơ tại đ¨®, trong khe suối. 5 Bấy giờ c¨¢c tư tế, con c¨¢i L¨º-vi, sẽ tiến lại, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã chọn họ để họ phụng sự Người v¨¤ ch¨²c ph¨²c nhân danh Ðức Ch¨²a, v¨¤ căn cứ v¨¤o lời họ m¨¤ mọi vụ tranh tụng v¨¤ đả thương được giải quyết. 6 Tất cả c¨¢c kỳ mục th¨¤nh ấy, l¨¤ những người ở gần x¨¢c chết nhất, sẽ rửa tay tr¨ºn con b¨° c¨¢i tơ đã bị đ¨¢nh gãy ¨®t trong khe suối. 7 Họ sẽ l¨ºn tiếng n¨®i: ¡°Tay ch¨²ng tôi đã không đổ m¨¢u n¨¤y, v¨¤ mắt ch¨²ng tôi đã không nh¨¬n thấy. 8 Lạy Ðức Ch¨²a, xin x¨¢ tội cho dân Ng¨¤i l¨¤ Ít-ra-en, m¨¤ Ng¨¤i đã giải tho¨¢t, v¨¤ đừng để m¨¢u vô tội ở lại giữa dân Ng¨¤i l¨¤ Ít-ra-en.¡± V¨¤ họ sẽ được x¨¢ tội về vụ đổ m¨¢u đ¨®. 9 C¨°n anh (em), anh (em) sẽ khử trừ m¨¢u vô tội, không cho tồn tại giữa anh (em), v¨¬ anh (em) l¨¤m điều Ðức Ch¨²a coi l¨¤ ngay thẳng.
Cưới phụ nữ bị bắt trong chiến tranh
10 Khi anh (em) ra giao chiến với quân th¨´, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), trao ch¨²ng v¨¤o tay anh (em), nếu anh (em) bắt được t¨´, 11 v¨¤ thấy trong đ¨¢m t¨´ một người đ¨¤n b¨¤ duy¨ºn d¨¢ng m¨¤ đem l¨°ng quyến luyến người ấy v¨¤ lấy l¨¤m vợ, 12 th¨¬ anh (em) sẽ đưa n¨¤ng v¨¤o trong nh¨¤ m¨¬nh. N¨¤ng sẽ cạo đầu, cắt m¨®ng tay, 13 cởi ¨¢o mặc khi bị bắt; n¨¤ng sẽ ở trong nh¨¤ anh (em) v¨¤ kh¨®c cha mẹ n¨¤ng một th¨¢ng tr¨°n. Sau 𨮠anh (em) sẽ ăn nằm với n¨¤ng, cưới n¨¤ng v¨¤ n¨¤ng sẽ l¨¤ vợ anh (em). 14 Trong trường hợp anh (em) không th¨ªch n¨¤ng nữa, th¨¬ anh (em) sẽ để cho n¨¤ng đi đâu tuỳ ý n¨¤ng; anh (em) không được ph¨¦p b¨¢n n¨¤ng đổi lấy bạc, cũng không được h¨¤nh hạ n¨¤ng, v¨¬ anh (em) đã cưỡng bức n¨¤ng.
Quyền trưởng nam
15 Khi một người đ¨¤n ông c¨® hai vợ, một vợ được y¨ºu, một vợ không được y¨ºu, v¨¤ cả người được y¨ºu lẫn người không được y¨ºu đều sinh con cho người ấy, m¨¤ con trai trưởng lại l¨¤ con của người không được y¨ºu, 16 th¨¬ khi chia gia t¨¤i cho c¨¢c con, người đ¨¤n ông ấy không được d¨¤nh quyền trưởng nam cho đứa con của người vợ m¨¬nh y¨ºu, khiến đứa con của người vợ không được y¨ºu, l¨¤ con trai trưởng, bị thiệt. 17 Tr¨¢i lại người đ¨¤n ông ấy phải nh¨¬n nhận đứa con của người vợ không được y¨ºu l¨¤ trưởng nam, m¨¤ chia cho n¨® hai phần sản nghiệp: n¨® l¨¤ hoa quả đầu đời trai tr¨¢ng của người ấy, n¨ºn n¨® được quyền trưởng nam.
Ðứa con bất trị
18 Khi c¨® đứa con ngỗ nghịch v¨¤ bất trị, không nghe lời cha mẹ, cha mẹ c¨® sửa dạy, n¨® cũng chẳng chịu nghe, 19 th¨¬ cha mẹ n¨® sẽ bắt lấy n¨®, đưa ra cửa th¨¤nh cho c¨¢c kỳ mục địa phương 20 v¨¤ sẽ n¨®i với c¨¢c kỳ mục trong th¨¤nh: ¡°Con ch¨²ng tôi đây ngỗ nghịch v¨¤ bất trị, không nghe lời ch¨²ng tôi, n¨® rượu ch¨¨ ph¨®ng đãng.¡± 21 Mọi người trong th¨¤nh sẽ n¨¦m đ¨¢ cho n¨® chết v¨¤ n¨® phải chết. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em). Nghe chuyện ấy, to¨¤n thể Ít-ra-en sẽ sợ.
Những chỉ thị kh¨¢c
22 Khi một người c¨® tội đ¨¢ng phải ¨¢n chết đã bị xử tử, v¨¤ anh (em) đã treo n¨® l¨ºn cây, 23 th¨¬ x¨¢c n¨® không được để qua đ¨ºm tr¨ºn cây, nhưng anh (em) phải chôn ngay hôm ấy, v¨¬ người bị treo l¨¤ đồ bị Thi¨ºn Ch¨²a nguyền rủa. Anh (em) không được l¨¤m cho đất của anh (em) ra ô uế, đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp.
¨C Chương 22 ¨C
1 Khi anh (em) thấy b¨° hay chi¨ºn d¨º của người anh em m¨¬nh đi lạc, th¨¬ đừng bỏ mặc l¨¤m ngơ, nhưng phải dẫn ch¨²ng về cho người anh em. 2 Nếu người anh em của anh (em) không ở gần anh (em), hoặc anh (em) không quen biết người ấy, th¨¬ anh (em) hãy đem con vật v¨¤o trong nh¨¤, n¨® sẽ ở với anh (em) cho đến khi người anh em của anh (em) đến xin n¨®; bấy giờ anh (em) sẽ ho¨¤n n¨® lại cho người ấy.
3 Anh (em) phải l¨¤m như thế đối với con lừa của họ, phải l¨¤m như thế đối với ¨¢o cho¨¤ng của họ, phải l¨¤m như thế đối với tất cả những g¨¬ người anh em của anh (em) đ¨¢nh mất m¨¤ anh (em) bắt được; anh (em) không được bỏ mặc l¨¤m ngơ.
4 Khi anh (em) thấy lừa hay b¨° của người anh em m¨¬nh ngã tr¨ºn đường, th¨¬ đừng bỏ mặc l¨¤m ngơ, nhưng phải gi¨²p người anh em đỡ ch¨²ng dậy.
5 Ш¤n b¨¤ không được mặc quần ¨¢o đ¨¤n ông; đ¨¤n ông không được mang y phục đ¨¤n b¨¤, v¨¬ hễ ai l¨¤m những việc ấy th¨¬ l¨¤ điều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a.
6 Nếu tr¨ºn đường đi, anh (em) gặp một tổ chim, ở tr¨ºn bất cứ cây n¨¤o hay ở dưới đất, trong 𨮠c¨® chim con hoặc trứng, v¨¤ chim mẹ đang ủ chim con hay ấp trứng, th¨¬ anh (em) không được bắt cả mẹ lẫn con. 7 Anh (em) phải thả chim mẹ, c¨°n chim con th¨¬ được bắt. Như vậy anh (em) sẽ được hạnh ph¨²c v¨¤ được sống lâu.
8 Khi xây nh¨¤ mới, anh (em) phải l¨¤m lan can chung quanh m¨¢i. Như vậy anh (em) không để cho m¨¢u đổ ra trong nh¨¤ anh (em), trong trường hợp c¨® ai ngã từ m¨¢i xuống.
9 Anh (em) không được gieo trong vườn nho của anh (em) một loại cây thứ hai n¨¤o, kẻo tất cả trở th¨¤nh của th¨¢nh: cả c¨¢i anh (em) gieo lẫn hoa lợi vườn nho.
10 Anh (em) không được bắt b¨° v¨¤ lừa c¨¤y chung với nhau.
11 Anh (em) không được mặc thứ vải bằng sợi len v¨¤ sợi gai dệt chung với nhau.
12 Anh (em) hãy l¨¤m những tua ở bốn m¨¦p ¨¢o anh (em) d¨´ng để đắp.
X¨²c phạm đến danh dự một thiếu nữ
13 Khi một người đ¨¤n ông lấy vợ v¨¤ ăn nằm với n¨¤ng, rồi gh¨¦t bỏ n¨¤ng, 14 vu khống v¨¤ bôi xấu danh dự n¨¤ng m¨¤ n¨®i: ¡°Tôi đã lấy người đ¨¤n b¨¤ n¨¤y, đã gần gũi với cô ấy v¨¤ không thấy dấu n¨¤o chứng tỏ cô ấy c¨°n trinh¡±, 15 th¨¬ cha mẹ cô g¨¢i sẽ lấy những dấu chứng tỏ cô g¨¢i c¨°n trinh v¨¤ đưa ra cửa th¨¤nh cho c¨¢c kỳ mục th¨¤nh ấy. 16 Người cha cô g¨¢i sẽ n¨®i với c¨¢c kỳ mục: ¡°Tôi đã gả con g¨¢i cho người đ¨¤n ông n¨¤y, nhưng anh ta gh¨¦t bỏ n¨®; 17 bây giờ anh ta vu khống n¨® v¨¤ n¨®i: ¡°Tôi không thấy những dấu chứng tỏ con g¨¢i ông c¨°n trinh. Vậy đây l¨¤ những dấu chứng tỏ con g¨¢i tôi c¨°n trinh.¡± Họ sẽ mở chiếc ¨¢o cho¨¤ng ra trước mặt c¨¢c kỳ mục trong th¨¤nh. 18 C¨¢c kỳ mục trong th¨¤nh sẽ bắt người chồng v¨¤ sửa phạt: 19 họ sẽ bắt người ấy nộp phạt một trăm thỏi bạc, v¨¤ sẽ trao số bạc 𨮠cho người cha cô g¨¢i, v¨¬ người ấy đã bôi xấu danh dự của một trinh nữ Ít-ra-en. N¨¤ng sẽ l¨¤ vợ người ấy v¨¤ suốt đời người ấy không thể rẫy n¨¤ng. 20 Nhưng nếu điều 𨮠c¨® thật, nếu người ta không t¨¬m thấy nơi cô g¨¢i những dấu chứng tỏ cô c¨°n trinh, 21 th¨¬ họ sẽ lôi cô g¨¢i ra cửa nh¨¤ cha n¨¤ng; người trong th¨¤nh của n¨¤ng sẽ n¨¦m đ¨¢ n¨¤ng cho chết v¨¤ n¨¤ng sẽ phải chết, v¨¬ n¨¤ng đã l¨¤m điều đồi bại trong Ít-ra-en, khi l¨¤m điếm trong nh¨¤ cha m¨¬nh. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em).
Ngoại t¨¬nh v¨¤ thông dâm
22 Nếu một người đ¨¤n ông bị bắt gặp đang nằm với một người đ¨¤n b¨¤ c¨® chồng, th¨¬ cả; hai sẽ phải chết: người đ¨¤n ông đã nằm với người đ¨¤n b¨¤, v¨¤ cả người đ¨¤n b¨¤. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại ở Ít-ra-en.
23 Khi một cô g¨¢i c¨°n trinh đã đ¨ªnh hôn với một người đ¨¤n ông, m¨¤ một người đ¨¤n ông kh¨¢c gặp cô trong th¨¤nh v¨¤ nằm với cô, 24 th¨¬ anh (em) sẽ lôi cả hai ra cửa th¨¤nh ấy v¨¤ n¨¦m đ¨¢, v¨¤ ch¨²ng sẽ phải chết: cô g¨¢i, v¨¬ lý do ở trong th¨¤nh m¨¤ đã không k¨ºu cứu, v¨¤ người đ¨¤n ông, v¨¬ lý do đã cưỡng bức vợ người đồng loại. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em). 25 Nhưng nếu người đ¨¤n ông gặp ở ngo¨¤i đồng cô g¨¢i đã đ¨ªnh hôn, bắt lấy n¨¤ng v¨¤ nằm với n¨¤ng, th¨¬ chỉ một m¨¬nh người đ¨¤n ông đã nằm với n¨¤ng sẽ phải chết; 26 c¨°n cô g¨¢i, th¨¬ anh (em) đừng l¨¤m g¨¬ n¨¤ng, n¨¤ng không c¨® tội đ¨¢ng chết. Trường hợp cũng như một người xông v¨¤o người đồng loại để giết người ấy: 27 v¨¬ người đ¨¤n ông kia đã gặp cô ngo¨¤i đồng; cô g¨¢i đ¨ªnh hôn đã k¨ºu m¨¤ không ai cứu.
28 Khi một người đ¨¤n ông gặp một cô g¨¢i chưa đ¨ªnh hôn, nắm lấy n¨¤ng v¨¤ nằm với n¨¤ng, v¨¤ họ bị bắt gặp, 29 th¨¬ người đ¨¤n ông đã nằm với n¨¤ng phải nộp cho cha cô g¨¢i năm mươi thỏi bạc; n¨¤ng sẽ l¨¤ vợ người ấy, bởi lẽ người ấy đã cưỡng hiếp n¨¤ng, v¨¤ suốt đời người ấy không thể rẫy n¨¤ng.
¨C Chương 23 ¨C
1 Một người đ¨¤n ông không được lấy vợ của cha m¨¬nh, không được xâm phạm đến quyền l¨¤m chồng của cha m¨¬nh.
Những người không được tham dự đại hội
2 Ai bị giập tinh ho¨¤n hay bị cắt dương vật sẽ không được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a. 3 Người con lai không được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a; cả đến đời thứ mười, n¨® cũng không được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a. 4 Người Am-mon v¨¤ người Mô-¨¢p không được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a; cả đến đời thứ mười, ch¨²ng cũng không được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a, v¨¤ mãi mãi như vậy. 5 Lý do l¨¤ v¨¬ ch¨²ng đã không mang b¨¢nh v¨¤ nước ra đ¨®n anh em tr¨ºn đường, khi anh em ra khỏi Ai-cập, v¨¤ v¨¬, để hại anh (em), Mô-¨¢p đã thu¨º Bi-lơ-am, con của Bơ-o, từ Pơ-tho tại miền A-ram Na-ha-ra-gim, đến nguyền rủa anh (em). 6 Nhưng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã không muốn nghe Bi-lơ-am, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã đổi lời nguyền rủa th¨¤nh lời ch¨²c ph¨²c cho anh (em) được nhờ, v¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), y¨ºu thương anh (em). 7 Suốt đời anh (em) v¨¤ mãi mãi, anh (em) không được theo đ¨°i ch¨²ng để được b¨¬nh an v¨¤ thịnh vượng.
8 Anh (em) không được gh¨º tởm người Ê-đôm, v¨¬ họ l¨¤ anh em của anh (em). Anh (em) không được gh¨º tởm người Ai-cập, v¨¬ anh (em) đã l¨¤ ngoại kiều trong đất họ. 9 Con ch¨¢u họ sẽ sinh ra, đến đời thứ ba sẽ được v¨¤o đại hội của Ðức Ch¨²a.
Giữ trại cho thanh sạch
10 Khi ra đ¨®ng quân đối diện với quân th¨´, anh (em) phải giữ m¨¬nh khỏi mọi điều xấu. 11 Khi ở giữa anh (em) c¨® một người đ¨¤n ông không thanh sạch, v¨¬ xuất tinh ban đ¨ºm, th¨¬ người ấy phải ra ngo¨¤i trại, v¨¤ không được trở v¨¤o trong trại; 12 l¨²c chiều t¨¤, người ấy sẽ tắm rửa bằng nước, v¨¤ khi mặt trời lặn, sẽ trở v¨¤o trong trại.
13 Anh (em) phải c¨® một chỗ ở b¨ºn ngo¨¤i trại, v¨¤ anh (em) sẽ ra 𨮠m¨¤ đi ngo¨¤i. 14 Trong đồ đạc của anh (em), phải c¨® một c¨¢i xẻng nhỏ, v¨¤ khi ra ngồi ngo¨¤i đ¨®, anh (em) sẽ d¨´ng xẻng 𨮠m¨¤ đ¨¤o lỗ ph¨®ng uế, rồi lấp đi. 15 V¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đi đi lại lại giữa trại anh (em) để giải tho¨¢t anh (em) v¨¤ trao th¨´ địch của anh (em) cho anh (em). Vậy trại anh (em) phải l¨¤ trại th¨¢nh, kẻo Người thấy c¨® g¨¬ chướng nơi anh (em) m¨¤ không đi theo anh (em) nữa.
Luật xã hội v¨¤ luật phượng tự
16 Một người nô lệ đã trốn nh¨¤ chủ m¨¤ đến với anh (em), anh (em) đừng nộp n¨® lại cho chủ. 17 N¨® sẽ ở với anh (em), giữa anh (em), tại nơi n¨® chọn, trong một th¨¤nh n¨¤o của anh (em) m¨¤ n¨® th¨ªch; anh (em) không được ngược đãi n¨®.
18 Con g¨¢i Ít-ra-en không được l¨¤m điếm thần, con trai Ít-ra-en không được l¨¤m điếm thần. 19 Anh (em) không được đưa v¨¤o nh¨¤ Ðức Ch¨²a tiền công của một con điếm hay tiền lương của một thằng điếm để l¨¤m lễ vật khấn hứa, v¨¬ cả hai đều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
20 Anh (em) không được cho người anh (em) m¨¬nh vay lấy lãi: vay bạc, vay lương thực, vay bất cứ thứ g¨¬ sinh lãi. 21 Người nước ngo¨¤i, anh (em) được cho vay lấy lãi, c¨°n người anh em của anh (em) th¨¬ không được cho vay lấy lãi; như vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em), trong mọi công việc tay anh (em) l¨¤m, tr¨ºn đất anh (em) sắp v¨¤o chiếm hữu.
22 Khi anh (em) khấn hứa với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), điều g¨¬, th¨¬ đừng tr¨¬ hoãn thi h¨¤nh, v¨¬ chắc chắn Thi¨ºn Ch¨²a sẽ đ¨°i anh (em) điều đ¨®, v¨¤ anh (em) sẽ mang tội. 23 Nhưng nếu anh (em) tr¨¢nh không khấn hứa, th¨¬ anh (em) không mang tội. 24 Ðiều môi miệng anh (em) n¨®i ra, anh (em) phải giữ v¨¤ thi h¨¤nh như anh (em) đã tự nguyện khấn hứa với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ như miệng anh (em) đã n¨®i ra.
25 Khi v¨¤o vườn nho của người đồng loại của anh (em), th¨¬ anh (em) c¨® thể ăn nho tuỳ th¨ªch, ăn cho đến no, nhưng không được bỏ v¨¤o giỏ của m¨¬nh. 26 Khi v¨¤o đồng l¨²a của người đồng loại anh (em), th¨¬ anh (em) c¨® thể lấy tay bứt những bông l¨²a, nhưng không được tra liềm cắt l¨²a của người đồng loại anh (em).
¨C Chương 24 ¨C
Ly dị
1 Nếu một người đ¨¤n ông đã lấy vợ v¨¤ đã ăn ở với n¨¤ng rồi, m¨¤ sau 𨮠n¨¤ng không đẹp l¨°ng người ấy nữa, v¨¬ người ấy thấy nơi n¨¤ng c¨® điều g¨¬ chướng, th¨¬ sẽ viết cho n¨¤ng một chứng thư ly dị, trao tận tay v¨¤ đuổi ra khỏi nh¨¤. 2 Ra khỏi nh¨¤ người ấy, nếu n¨¤ng đi lấy chồng kh¨¢c, 3 m¨¤ người chồng sau lại gh¨¦t bỏ n¨¤ng, viết cho n¨¤ng một chứng thư ly dị, trao tận tay v¨¤ đuổi ra khỏi nh¨¤, hoặc nếu người chồng sau đã lấy n¨¤ng l¨¤m vợ m¨¤ chết, 4 th¨¬ người chồng đầu ti¨ºn đã đuổi n¨¤ng đi không thể lấy n¨¤ng l¨¤m vợ một lần nữa, sau khi n¨¤ng đã ra ô uế. Ш® l¨¤ điều gh¨º tởm trước nhan Ðức Ch¨²a; anh (em) không được l¨¤m cho miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp, phải mang tội.
Biện ph¨¢p bảo vệ
5 Khi một người đ¨¤n ông mới cưới vợ, th¨¬ người ấy không phải đi l¨ªnh, v¨¤ người ta sẽ không bắt l¨¤m công t¨¢c n¨¤o; người ấy sẽ được miễn, được ở nh¨¤ một năm, v¨¤ sẽ l¨¤ niềm vui cho người vợ đã cưới.
6 Không được giữ cối xay bột l¨¤m đồ cầm, d¨´ chỉ một nửa tr¨ºn, v¨¬ như thế l¨¤ giữ ch¨ªnh mạng người l¨¤m đồ cầm.
7 Nếu thấy ai bắt c¨®c một người anh em m¨¬nh trong h¨¤ng con c¨¢i Ít-ra-en, h¨¤nh hạ v¨¤ b¨¢n người 𨮠đi, th¨¬ kẻ bắt c¨®c phải chết. Anh (em) phải khử trừ sự gian ¨¢c, không cho tồn tại giữa anh (em).
8 Về bệnh phung c¨´i, anh (em) hãy ý tứ giữ cẩn thận v¨¤ thi h¨¤nh tất cả những g¨¬ c¨¢c tư tế L¨º-vi chỉ dẫn cho anh em; anh em hãy lo thực h¨¤nh như tôi đã truyền cho họ. 9 Hãy nhớ c¨¢ch Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã xử với b¨¤ Mi-ri-am tr¨ºn đường, khi anh em ra khỏi Ai-cập.
10 Khi anh (em) cho người đồng loại vay c¨¢i g¨¬, th¨¬ không được v¨¤o nh¨¤ người ấy m¨¤ bắt đồ cầm. 11 Anh (em) sẽ đứng ngo¨¤i, v¨¤ người m¨¤ anh (em) cho vay sẽ mang đồ cầm ra ngo¨¤i cho anh (em). 12 Nếu người ấy ngh¨¨o, anh (em) sẽ không đi ngủ m¨¤ c¨°n giữ đồ cầm của người ấy. 13 Anh (em) phải đem trả lại đồ cầm cho người ấy khi mặt trời lặn; người ấy sẽ đắp ¨¢o cho¨¤ng của m¨¬nh m¨¤ ngủ, sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em); anh (em) sẽ l¨¤ người công ch¨ªnh trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
14 Anh (em) không được b¨®c lột người l¨¤m thu¨º ngh¨¨o kh¨® bần c¨´ng, d¨´ người ấy l¨¤ một người anh em của anh (em) hay l¨¤ một ngoại kiều ở trong đất nước của anh (em), trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em). 15 Ch¨ªnh ng¨¤y hôm ấy, anh (em) phải trả công cho họ, đừng để mặt trời lặn m¨¤ không trả công, v¨¬ họ ngh¨¨o khổ v¨¤ n¨®ng l¨°ng mong đợi được trả công; như vậy họ sẽ không k¨ºu l¨ºn Ðức Ch¨²a tố c¨¢o anh (em), v¨¤ anh (em) sẽ không mang tội.
16 Cha sẽ không bị xử tử v¨¬ con, v¨¤ con sẽ không bị xử tử v¨¬ cha: mỗi người sẽ bị xử tử về tội của m¨¬nh.
17 Anh (em) không được l¨¤m thiệt hại đến quyền lợi của ngoại kiều v¨¤ cô nhi, không được giữ ¨¢o của người go¨¢ bụa l¨¤m đồ cầm. 18 Anh (em) hãy nhớ m¨¬nh đã l¨¤m nô lệ b¨ºn Ai-cập, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã giải tho¨¢t anh (em) ra khỏi đ¨®. V¨¬ vậy tôi truyền cho anh (em) thực h¨¤nh điều đ¨®.
19 Khi anh (em) gặt l¨²a trong ruộng m¨¬nh, m¨¤ bỏ s¨®t một b¨® l¨²a trong ruộng, th¨¬ không được quay lại m¨¤ lấy; b¨® l¨²a ấy d¨¤nh cho ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ; như vậy, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em) trong mọi việc tay anh (em) l¨¤m.
20 Khi h¨¢i ô-liu, th¨¬ anh (em) không được trở lại t¨¬m tr¨¢i s¨®t; những tr¨¢i 𨮠d¨¤nh cho ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ.
21 Khi h¨¢i nho, th¨¬ anh (em) không được m¨®t lại; những tr¨¢i c¨°n s¨®t d¨¤nh cho ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ.
22 Anh em hãy nhớ m¨¬nh đã l¨¤m nô lệ b¨ºn đất Ai-cập. V¨¬ vậy, tôi truyền cho anh (em) thực h¨¤nh điều đ¨®.
¨C Chương 25 ¨C
1 Khi người ta c¨® chuyện tranh chấp với nhau, th¨¬ họ sẽ đi hầu to¨¤, v¨¤ to¨¤ sẽ phân xử cho họ: to¨¤ sẽ công bố người công ch¨ªnh l¨¤ công ch¨ªnh, kẻ c¨® tội l¨¤ c¨® tội. 2 Nếu người c¨® tội đ¨¢ng phải đ¨°n, thẩm ph¨¢n sẽ cho nọc ra m¨¤ đ¨¢nh trước mặt m¨¬nh, tội đ¨¢ng bao nhi¨ºu th¨¬ đ¨¢nh bấy nhi¨ºu đ¨°n. 3 Quan to¨¤ được cho đ¨¢nh bốn mươi đ¨°n, nhưng không được cho đ¨¢nh th¨ºm, sợ rằng đ¨¢nh th¨ºm sẽ bị trọng thương, v¨¤ người anh em của anh (em) sẽ bị nhục trước mặt anh (em).
4 Anh (em) không được bịt mõm con b¨° đang đạp l¨²a.
Luật về anh em chồng
5 Khi c¨® những anh em ở chung với nhau, v¨¤ một trong những người 𨮠chết m¨¤ không c¨® con trai, th¨¬ vợ của người chết không được lấy một người xa lạ, ngo¨¤i gia đ¨¬nh; một người anh em chồng sẽ đến với n¨¤ng, lấy n¨¤ng l¨¤m vợ v¨¤ chu to¨¤n bổn phận của một người anh em chồng đối với n¨¤ng. 6 Ðứa con đầu l¨°ng n¨¤ng sinh ra sẽ duy tr¨¬ t¨ºn của người anh em đã chết; như vậy t¨ºn của người chết sẽ không bị xo¨¢ khỏi Ít-ra-en. 7 Nhưng nếu người đ¨¤n ông ấy không th¨ªch lấy chị dâu hay em dâu m¨¬nh, th¨¬ n¨¤ng sẽ l¨ºn cửa th¨¤nh, gặp c¨¢c kỳ mục v¨¤ thưa: ¡°Người anh em chồng tôi từ chối không chịu lưu truyền t¨ºn tuổi của anh em m¨¬nh ở Ít-ra-en, người ấy không muốn chu to¨¤n bổn phận của một người anh em chồng đối với tôi.¡± 8 C¨¢c kỳ mục trong th¨¤nh sẽ gọi người đ¨¤n ông đến v¨¤ n¨®i với người ấy. Người ấy sẽ đứng đấy v¨¤ n¨®i: ¡°Tôi không th¨ªch lấy cô ấy.¡± 9 Người chị dâu hay em dâu sẽ đến gần người ấy trước mặt c¨¢c kỳ mục, r¨²t một chiếc d¨¦p người ấy ra khỏi chân, nhổ v¨¤o mặt người ấy v¨¤ l¨ºn tiếng n¨®i: ¡°Kẻ không xây nh¨¤ cho người anh em m¨¬nh th¨¬ phải xử như thế đ¨®!¡± 10 Trong Ít-ra-en, người ta sẽ gọi t¨ºn người ấy l¨¤ ¡°nh¨¤ kẻ bị lột d¨¦p.¡±
Không được khiếm nhã trong khi ẩu đả
11 Khi hai người đ¨¤n ông đ¨¢nh nhau, m¨¤ vợ của một trong hai người lại gần để cứu chồng khỏi tay địch thủ v¨¤ đưa tay nắm lấy chỗ k¨ªn của người n¨¤y, 12 th¨¬ anh (em) phải chặt tay người đ¨¤n b¨¤ ấy. Mắt anh (em) đừng nh¨¬n n¨® m¨¤ thương hại.
Phụ lục
13 Anh (em) không được c¨® trong bao bị của anh (em) hai quả cân kh¨¢c nhau, một nặng một nhẹ; 14 anh (em) không được c¨® trong nh¨¤ của anh (em) hai th¨´ng kh¨¢c nhau, một lớn một nhỏ. 15 Anh (em) phải c¨® một quả cân nguy¨ºn vẹn v¨¤ ch¨ªnh x¨¢c, một th¨´ng nguy¨ºn vẹn v¨¤ ch¨ªnh x¨¢c, để anh (em) được sống lâu tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). 16 Thật vậy, hễ ai l¨¤m những điều ấy, hễ ai l¨¤m điều bất công, th¨¬ l¨¤ điều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
17 Anh (em) hãy nhớ A-ma-lếch đã xử thế n¨¤o với anh (em) tr¨ºn đường, khi anh em ra khỏi Ai-cập: 18 n¨® đã đ¨®n đường anh (em) v¨¤ đ¨¢nh tập hậu mọi kẻ lết theo sau, trong khi anh (em) mệt lả v¨¤ kiệt sức; n¨® đã không k¨ªnh sợ Thi¨ºn Ch¨²a. 19 Vậy khi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), cho anh (em) được thảnh thơi mọi bề, không c¨°n th¨´ địch n¨¤o nữa, tr¨ºn đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp để anh (em) chiếm hữu, th¨¬ anh (em) sẽ xo¨¢ hẳn t¨ºn tuổi A-ma-lếch, khiến cho dưới gầm trời, không c¨°n ai nhớ đến n¨® nữa: anh (em) đừng qu¨ºn!
¨C Chương 26 ¨C
Sản phẩm đầu m¨´a
1 Khi anh (em) v¨¤o đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em) l¨¤m gia nghiệp, khi anh (em) chiếm hữu v¨¤ ở đất đ¨®, 2 th¨¬ hãy lấy một phần mọi nông sản đầu m¨´a anh (em) thu hoạch được từ miền đất của anh (em), m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). Anh (em) hãy để những thứ ấy v¨¤o giỏ, rồi đi đến nơi Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), chọn cho Danh Người ngự. 3 Anh (em) sẽ đến với tư tế tại chức trong những ng¨¤y 𨮠v¨¤ sẽ thưa với ông:
¡°Hôm nay tôi xin tr¨¬nh với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của ông, rằng tôi đã v¨¤o miền đất m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông ch¨²ng tôi l¨¤ Người sẽ ban cho ch¨²ng tôi.¡±
4 Tư tế sẽ nhận lấy giỏ từ tay anh (em) v¨¤ đem đặt trước b¨¤n thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em). 5 Bấy giờ, anh (em) sẽ l¨ºn tiếng thưa trước tôn nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em) rằng:
6 Người Ai-cập đã ngược đãi, h¨¤nh hạ ch¨²ng tôi v¨¤ đặt ¨¢ch nô lệ tr¨ºn vai ch¨²ng tôi. 7 Bấy giờ ch¨²ng tôi đã k¨ºu l¨ºn c¨´ng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông ch¨²ng tôi; Người đã nghe tiếng ch¨²ng tôi, đã thấy cảnh khổ cực, lầm than, ¨¢p bức ch¨²ng tôi phải chịu. 8 Ðức Ch¨²a đã dang c¨¢nh tay mạnh mẽ uy quyền, đã gây kinh hồn t¨¢ng đởm v¨¤ thực hiện những dấu lạ điềm thi¨ºng, để đưa ch¨²ng tôi ra khỏi Ai-cập. 9 Người đã đưa ch¨²ng tôi v¨¤o đây, ban cho ch¨²ng tôi đất n¨¤y, đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật. 10 V¨¤ bây giờ, lạy Ðức Ch¨²a, n¨¤y con xin dâng sản phẩm đầu m¨´a của đất đai m¨¤ Ng¨¤i đã ban cho con.¡±
11 Anh (em) sẽ li¨ºn hoan c¨´ng với c¨¢c thầy L¨º-vi v¨¤ người ngoại kiều sống giữa anh (em), v¨¬ mọi điều tốt m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã ban cho anh (em) v¨¤ gia đ¨¬nh anh (em).
Thuế thập phân ba năm một lần
12 Năm thứ ba, tức l¨¤ năm nộp thuế thập phân, sau khi anh (em) đã tr¨ªch ra một phần mười hoa lợi m¨¤ đem cho thầy L¨º-vi, người ngoại kiều v¨¤ cô nhi quả phụ, v¨¤ họ đã được ăn uống no n¨º trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), 13 th¨¬ anh (em) sẽ đến thưa trước tôn nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em):
14 Con đã không ăn của 𨮠khi c¨® tang, đã không lấy một phần của 𨮠khi con bị ô uế, đã không d¨´ng m¨¤ c¨²ng người chết. Con đã nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của con, đã l¨¤m theo mọi điều Ng¨¤i truyền cho con. 15 Từ th¨¢nh điện của Ng¨¤i, từ trời cao, xin Ng¨¤i nh¨¬n xuống, xin ch¨²c ph¨²c cho dân Ng¨¤i l¨¤ Ít-ra-en, cho đất đai m¨¤ Ng¨¤i đã ban cho ch¨²ng con, như Ng¨¤i đã thề với cha ông ch¨²ng con, đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật.¡±
III. Những Diễn Từ Kết Th¨²c
Ít-ra-en l¨¤ dân của Ðức Ch¨²a
16 Hôm nay, Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), truyền cho anh (em) đem ra thực h¨¤nh c¨¢c th¨¢nh chỉ v¨¤ quyết định n¨¤y. Anh (em) phải hết l¨°ng hết dạ tuân giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh c¨¢c điều ấy.
17 Hôm nay, anh (em) đã l¨¤m cho Ðức Ch¨²a tuy¨ºn bố rằng Người sẽ l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), rằng anh (em) phải đi theo đường lối của Người, giữ c¨¢c th¨¢nh chỉ, mệnh lệnh, quyết định của Người, v¨¤ nghe tiếng Người. 18 Hôm nay, Ðức Ch¨²a đã khiến anh (em) tuy¨ºn bố rằng anh (em) sẽ l¨¤ dân thuộc quyền sở hữu của Người như Người đã ph¨¢n với anh (em), v¨¤ rằng anh (em) sẽ giữ mọi mệnh lệnh của Người, 19 rằng Người sẽ cho anh (em) vượt mọi dân tộc Người đã tạo dựng, x¨¦t về vinh dự, danh tiếng v¨¤ vinh quang, rằng anh (em) sẽ l¨¤ một dân th¨¢nh hiến cho Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), như Người đã ph¨¢n.
¨C Chương 27 ¨C
Ghi khắc Luật v¨¤o đ¨¢. C¨¢c nghi lễ.
1 Ông Mô-s¨º c¨´ng với c¨¢c kỳ mục của Ít-ra-en đã truyền cho dân rằng: ¡°Hãy giữ tất cả mệnh lệnh m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay. 2 Ng¨¤y anh (em) sang qua sông Gio-đan v¨¤o đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), anh (em) sẽ dựng những tảng đ¨¢ lớn v¨¤ lấy vôi m¨¤ qu¨¦t. 3 Khi sang qua sông, anh (em) sẽ viết tr¨ºn tảng đ¨¢ ấy mọi lời của Luật n¨¤y; như vậy anh (em) sẽ được v¨¤o đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em), đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật, như Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã ph¨¢n với anh (em).
4 Khi đã sang qua sông Gio-đan, anh (em) hãy dựng những tảng đ¨¢ ấy tr¨ºn n¨²i Ê-van, như tôi truyền cho anh (em) hôm nay, v¨¤ hãy lấy vôi m¨¤ qu¨¦t. 5 Ở 𨮠anh (em) hãy xây một b¨¤n thờ để k¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), một b¨¤n thờ bằng những vi¨ºn đ¨¢ anh (em) đã không d¨´ng sắt m¨¤ đẽo. 6 Anh (em) hãy d¨´ng những vi¨ºn đ¨¢ nguy¨ºn vẹn m¨¤ xây b¨¤n thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ tr¨ºn đ¨®, hãy dâng l¨ºn Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), những lễ to¨¤n thi¨ºu. 7 Anh (em) hãy dâng những hy lễ kỳ an, hãy ăn tại 𨮠v¨¤ li¨ºn hoan trước nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em); 8 anh (em) hãy viết tr¨ºn c¨¢c tảng đ¨¢ mọi lời của Luật n¨¤y: hãy khắc rõ r¨¤ng.¡±
9 Ông Mô-s¨º c¨´ng với c¨¢c tư tế L¨º-vi n¨®i với to¨¤n thể Ít-ra-en rằng:
10 Anh (em) hãy nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ đem ra thực h¨¤nh những mệnh lệnh v¨¤ th¨¢nh chỉ của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay.¡±
11 Hôm ấy, ông Mô-s¨º đã truyền cho dân rằng: 12 ¡°Khi anh (em) đã sang qua sông Gio-đan th¨¬ đây: Si-m¨º-ôn, L¨º-vi, Giu-đa, Ít-xa-kha, Giu-se v¨¤ Ben-gia-min sẽ đứng tr¨ºn n¨²i Ga-ri-dim để ch¨²c ph¨²c cho dân; 13 v¨¤ đây: Rưu-v¨ºn, G¨¢t, A-se, Dơ-vu-lun, Ðan v¨¤ N¨¢p-ta-li sẽ đứng tr¨ºn n¨²i Ê-van để nguyền rủa.
14 C¨¢c thầy L¨º-vi sẽ cất giọng v¨¤ lớn tiếng n¨®i với mọi người Ít-ra-en:
15 Ш¢ng nguyền rủa thay người tạc tượng đ¨²c tượng ¨C điều gh¨º tởm đối với Ðức Ch¨²a, đồ vật do tay thợ l¨¤m ra ¨C v¨¤ đặt ở nơi b¨ª mật m¨¤ thờ! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
16 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ khinh dể cha mẹ! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
17 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ x¨º dịch ranh giới người đồng loại! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
18 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ l¨¤m cho người m¨´ đi lạc đường! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
19 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ l¨¤m thiệt hại đến quyền lợi của ngoại kiều, cô nhi quả phụ! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
20 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ nằm với vợ của cha m¨¬nh, v¨¬ n¨® xâm phạm đến quyền l¨¤m chồng của cha m¨¬nh! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
21 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ nằm với con vật n¨¤o! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
22 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ nằm với chị em m¨¬nh, con g¨¢i của cha hay mẹ m¨¬nh! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
23 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ nằm với mẹ vợ m¨¬nh! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
24 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ giết trộm người đồng loại! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
25 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ nhận qu¨¤ hối lộ để giết người vô tội! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!
26 Ш¢ng nguyền rủa thay kẻ không giữ trọn những lời của Luật n¨¤y m¨¤ đem ra thực h¨¤nh! To¨¤n dân sẽ thưa: A-men!¡±
¨C Chương 28 ¨C
C¨¢c lời ch¨²c ph¨²c (Lv 26: 3-13; Ðnl 7:12 -24)
1 Nếu anh (em) thật sự nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ lo đem ra thực h¨¤nh tất cả những mệnh lệnh của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay, th¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ cho anh (em) vượt mọi dân tộc tr¨ºn mặt đất, 2 v¨¤ mọi ph¨²c l¨¤nh sau đây sẽ đến với anh (em) v¨¤ bao tr¨´m anh (em), bởi v¨¬ anh (em) đã nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em):
3 Anh (em) sẽ được ch¨²c ph¨²c trong th¨¤nh, anh (em) sẽ được ch¨²c ph¨²c ngo¨¤i đồng. 4 Con c¨¢i của l¨°ng dạ anh (em), hoa m¨¤u của đất đai anh (em), đ¨¤n con của gia s¨²c anh (em), b¨° con, chi¨ºn con của anh (em) đều được ch¨²c ph¨²c. 5 Giỏ của anh (em) v¨¤ cối nhồi bột của anh (em) sẽ được ch¨²c ph¨²c. 6 Anh (em) sẽ được ch¨²c ph¨²c khi v¨¤o, anh (em) sẽ được ch¨²c ph¨²c khi ra.
7 C¨¢c kẻ th¨´ anh (em) đứng l¨ºn chống lại anh (em), Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho ch¨²ng bị đ¨¢nh bại trước mặt anh (em): khi ra đ¨¢nh anh (em), ch¨²ng c¨´ng đi một lối, l¨²c phải trốn anh (em), ch¨²ng th¨¢o chạy bảy đường. 8 Ðức Ch¨²a sẽ truyền cho ph¨²c l¨¤nh ở với anh (em) trong kho l¨²a v¨¤ trong mọi công việc tay anh (em) l¨¤m, v¨¤ Người sẽ ch¨²c ph¨²c cho anh (em) trong đất m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em).
9 Ðức Ch¨²a sẽ đặt anh (em) l¨ºn l¨¤m dân th¨¢nh hiến cho Người, như Người đã thề với anh (em), nếu anh (em) giữ c¨¢c mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ nếu anh (em) đi theo đường lối của Người. 10 Mọi dân tr¨ºn mặt đất sẽ thấy rằng anh (em) được mang danh Ðức Ch¨²a, v¨¤ ch¨²ng sẽ sợ anh (em). 11 Ðể anh (em) được hạnh ph¨²c, Ðức Ch¨²a sẽ cho anh (em) th¨¤nh công, m¨¤ cho anh (em) sinh nhiều con c¨¢i, gia s¨²c anh (em) sinh sôi nảy nở, đất đai anh (em) sinh nhiều hoa tr¨¢i, tr¨ºn đất đai m¨¤ Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông anh (em) l¨¤ Người sẽ ban cho anh (em). 12 Ðức Ch¨²a sẽ mở trời, l¨¤ kho t¨¤ng quý b¨¢u của Người, cho anh (em), để ban mưa đ¨²ng m¨´a cho đất anh (em), v¨¤ ch¨²c ph¨²c cho mọi việc tay anh (em) l¨¤m. Anh (em) sẽ cho nhiều dân tộc vay mượn, c¨°n ch¨ªnh anh (em) sẽ không phải vay mượn. 13 Ðức Ch¨²a sẽ đặt anh (em) đứng đầu chứ không đứng cuối, anh (em) sẽ chỉ đi l¨ºn chứ không đi xuống, nếu anh (em) nghe c¨¢c mệnh lệnh của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ hôm nay tôi truyền cho anh (em) giữ v¨¤ đem ra thực h¨¤nh, 14 v¨¤ nếu anh (em) tuân cứ mọi điều tôi truyền cho anh (em) hôm nay, không đi trệch b¨ºn phải b¨ºn tr¨¢i, m¨¤ theo c¨¢c thần kh¨¢c v¨¤ phụng thờ ch¨²ng.
C¨¢c lời nguyền rủa (Lv 26: 14-46)
15 Nhưng nếu anh (em) không nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), không lo đem ra thực h¨¤nh tất cả những mệnh lệnh v¨¤ th¨¢nh chỉ của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay, th¨¬ những lời nguyền rủa sau đây sẽ đến với anh (em) v¨¤ bao tr¨´m anh (em):
16 Anh (em) sẽ bị nguyền rủa trong th¨¤nh, anh (em) sẽ bị nguyền rủa ngo¨¤i đồng. 17 Giỏ của anh (em) v¨¤ cối nhồi bột của anh (em) sẽ bị nguyền rủa. 18 Con c¨¢i của l¨°ng dạ anh (em), hoa m¨¤u của đất đai anh (em), b¨° con, chi¨ºn con của anh (em) sẽ bị nguyền rủa. 19 Anh (em) sẽ bị nguyền rủa khi v¨¤o, anh (em) sẽ bị nguyền rủa khi ra.
20 Ðức Ch¨²a sẽ khiến anh (em) mắc tai hoạ, phải hoảng sợ, bị đe doạ, trong mọi công việc tay anh (em) l¨¤m, cho đến khi anh (em) bị ti¨ºu diệt v¨¤ mau lẹ biến mất, v¨¬ sự gian ¨¢c anh (em) l¨¤m khi l¨¬a bỏ Ðức Ch¨²a. 21 Ðức Ch¨²a sẽ cho ôn dịch b¨¢m v¨¤o anh (em), cho đến khi n¨® tận diệt anh (em), khiến anh (em) không c¨°n tr¨ºn đất anh (em) sắp v¨¤o chiếm hữu. 22 Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) bị suy m¨°n, n¨®ng sốt, vi¨ºm, phỏng, bị hạn h¨¢n, v¨¤ l¨¤m cho l¨²a m¨¬ bị ¨²a v¨¤ng, bị sâu đục: c¨¢c thứ 𨮠sẽ theo s¨¢t anh (em) cho đến khi anh (em) biến mất. 23 Trời của anh (em), tr¨ºn đầu anh (em), sẽ l¨¤ đồng, đất dưới chân anh (em) sẽ l¨¤ sắt. 24 Thay v¨¬ l¨¤m mưa tr¨ºn đất anh (em), Ðức Ch¨²a sẽ cho c¨¢t v¨¤ bụi từ trời rơi xuống, cho đến khi anh (em) bị ti¨ºu diệt.
25 Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) bị đ¨¢nh bại trước mặt quân th¨´: khi ra đ¨¢nh ch¨²ng, anh (em) c¨´ng đi một lối, l¨²c phải trốn ch¨²ng, anh (em) th¨¢o chạy bảy đường. Anh (em) sẽ l¨¤m cho mọi dân tộc tr¨ºn mặt đất phải gớm ghiếc. 26 X¨¢c chết của anh (em) sẽ l¨¤m mồi cho mọi chim trời, v¨¤ cho c¨¢c th¨² vật tr¨ºn mặt đất, m¨¤ không ai xua đuổi ch¨²ng.
27 Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) bị ung nhọt Ai-cập, bị u bướu, ghẻ lở, ngứa ng¨¢y, m¨¤ không thể chữa khỏi. 28 Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) bị đi¨ºn kh¨´ng, m¨´ lo¨¤, loạn tr¨ª. 29 Anh (em) sẽ m¨° mẫm giữa trưa, như người m¨´ m¨° mẫm trong b¨®ng tối, v¨¤ sẽ không thấy đường m¨¤ đi.
30 Anh (em) sẽ đ¨ªnh hôn với một phụ nữ, nhưng người kh¨¢c sẽ cưỡng hiếp n¨¤ng; anh (em) sẽ xây nh¨¤, nhưng không được ở, sẽ trồng vườn nho, nhưng không được hưởng tr¨¢i đầu ti¨ºn. 31 B¨° của anh (em) sẽ bị hạ trước mắt anh (em), m¨¤ anh (em) không được ăn thịt; lừa của anh (em) sẽ bị cướp trước mặt anh (em) v¨¤ sẽ không trở về với anh (em); chi¨ºn d¨º của anh (em) sẽ bị nộp cho quân th¨´, m¨¤ không ai cứu gi¨²p anh (em). 32 Con trai con g¨¢i của anh (em) sẽ bị nộp cho một dân kh¨¢c; mắt anh (em) sẽ chứng kiến v¨¤ suốt ng¨¤y m¨°n mỏi trông chờ ch¨²ng, nhưng anh (em) đ¨¤nh chịu b¨® tay. 33 Hoa m¨¤u của đất đai anh (em) v¨¤ tất cả công lao vất vả của anh (em), th¨¬ một dân anh (em) không biết sẽ được hưởng; mãi mãi, anh (em) sẽ chỉ l¨¤ người bị ¨¢p bức, bị h¨¤nh hạ. 34 Anh (em) sẽ ra đi¨ºn kh¨´ng v¨¬ cảnh tượng mắt anh (em) chứng kiến. 35 Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) bị ung độc không thể chữa l¨¤nh ở đầu gối v¨¤ ở đ¨´i, từ b¨¤n chân cho tới đỉnh đầu.
36 Ðức Ch¨²a sẽ bắt anh (em) v¨¤ vua m¨¤ anh (em) tôn l¨ºn cai trị anh (em), đi đến với một dân tộc anh (em) v¨¤ cha ông anh (em) không biết, tại 𨮠anh (em) sẽ phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c, l¨¤ gỗ, l¨¤ đ¨¢. 37 Anh (em) sẽ trở n¨ºn nỗi kinh ho¨¤ng, n¨ºn tr¨° cười, n¨ºn đầu đề châm chọc cho mọi dân ở những nơi Ðức Ch¨²a sẽ dẫn anh (em) đến.
38 Hạt giống anh (em) mang ra đồng th¨¬ nhiều, nhưng chỉ thu hoạch được ¨ªt, v¨¬ châu chấu sẽ ph¨¢ hết. 39 Anh (em) sẽ trồng v¨¤ chăm s¨®c vườn nho, nhưng rượu anh (em) sẽ không được uống v¨¤ cả tr¨¢i nho cũng chẳng được h¨¢i, v¨¬ sâu bọ sẽ ăn mất. 40 Anh (em) sẽ c¨® những cây ô-liu tr¨ºn to¨¤n lãnh thổ anh (em), nhưng không c¨® dầu m¨¤ xức, v¨¬ tr¨¢i ô-liu của anh (em) sẽ rụng. 41 Anh (em) sẽ sinh con trai con g¨¢i, nhưng ch¨²ng sẽ không thuộc về anh (em), v¨¬ ch¨²ng sẽ bị đi đ¨¤y. 42 Mọi cây cối v¨¤ hoa m¨¤u của đất đai anh (em) sẽ bị bọ dừa ph¨¢ hoại.
43 Người ngoại kiều giữa anh (em) sẽ đi l¨ºn, l¨ºn mãi, vượt hẳn anh (em); c¨°n anh (em) sẽ đi xuống, xuống mãi. 44 Họ sẽ cho anh (em) vay mượn, c¨°n anh (em) sẽ không c¨® g¨¬ cho họ vay mượn. Họ sẽ đứng đầu, c¨°n anh (em) sẽ đứng cuối.
45 Những lời nguyền rủa n¨¤y sẽ đến với anh (em), theo s¨¢t v¨¤ bao tr¨´m anh (em), cho đến khi anh (em) bị ti¨ºu diệt, v¨¬ anh (em) không nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), không giữ c¨¢c mệnh lệnh v¨¤ th¨¢nh chỉ của Người m¨¤ Người truyền cho anh (em). 46 Những điều ấy sẽ n¨ºn dấu lạ điềm thi¨ºng cho anh (em) v¨¤ d¨°ng dõi anh (em) đến muôn đời.
Viễn tượng chiến tranh v¨¤ t¨´ đ¨¤y
47 V¨¬ anh (em) đã không phụng thờ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), với tâm hồn vui sướng bởi c¨® đầy đủ tất cả, 48 n¨ºn trong cảnh đ¨®i kh¨¢t, trần truồng v¨¤ thiếu thốn tất cả, anh (em) sẽ phải phục vụ quân th¨´ của anh (em), những kẻ Ðức Ch¨²a sẽ sai đến đ¨¢nh anh (em). Người sẽ đặt ¨¢ch sắt tr¨ºn cổ anh (em), cho đến khi ch¨²ng ti¨ºu diệt anh (em).
49 Ðể chống lại anh (em), Ðức Ch¨²a sẽ đưa một dân tộc từ xa, từ c¨´ng cõi đất, ph¨®ng đến như đại b¨¤ng, một dân tộc m¨¤ anh (em) không biết tiếng, 50 mặt m¨¤y cứng cỏi, gi¨¤ không nể, trẻ không thương. 51 N¨® sẽ ăn đ¨¤n con của gia s¨²c anh (em), hoa m¨¤u của đất đai anh (em), cho đến khi anh (em) bị ti¨ºu diệt; n¨® sẽ không để lại cho anh (em) l¨²a m¨¬, rượu mới, dầu tươi, b¨° con, chi¨ºn con, cho đến khi n¨® l¨¤m cho anh (em) biến mất. 52 N¨® sẽ vây hãm anh (em) trong mọi th¨¤nh của anh (em), cho đến khi c¨¢c tường th¨¤nh cao v¨¤ ki¨ºn cố m¨¤ anh (em) tin tưởng, phải sụp đổ, trong khắp đất của anh (em); n¨® sẽ vây hãm anh (em) trong mọi th¨¤nh của anh (em), trong khắp đất của anh (em) m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). 53 Khi bị vây hãm, bị quân th¨´ siết chặt trong cảnh ngặt ngh¨¨o, anh (em) sẽ ăn con c¨¢i của l¨°ng dạ anh (em), ăn thịt con trai con g¨¢i anh (em) m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ban cho anh (em). 54 Người đ¨¤n ông h¨¤o hoa phong nhã nhất trong anh (em) sẽ nh¨¬n người anh em m¨¬nh, người vợ m¨¬nh đã từng âu yếm, v¨¤ những đứa con c¨°n giữ lại được, với cặp mắt dữ dằn, 55 v¨¬ không muốn chia cho ai trong những người n¨¤y ch¨²t thịt những đứa con m¨¤ người ấy đang ăn, bởi lẽ người ấy không c¨°n g¨¬ nữa, khi anh (em) bị vây hãm, bị kẻ th¨´ siết chặt trong cảnh ngặt ngh¨¨o, trong mọi th¨¤nh của anh (em). 56 Người đ¨¤n b¨¤ liễu yếu đ¨¤o tơ v¨¤o bậc nhất trong anh (em), mềm yếu v¨¤ nhã nhặn đến đỗi chưa hề thử đặt b¨¤n chân xuống đất, sẽ nh¨¬n người chồng m¨¬nh đã từng âu yếm v¨¤ con trai con g¨¢i m¨¬nh với cặp mắt dữ dằn; 57 ngay cả c¨¢i nhau từ trong l¨°ng m¨¬nh xổ ra v¨¤ đứa con m¨¬nh sinh ra, n¨¤ng sẽ l¨¦n ăn cả hai, bởi lẽ n¨¤ng thiếu tất cả, khi anh (em) bị vây hãm v¨¤ bị kẻ th¨´ siết chặt trong cảnh ngặt ngh¨¨o, trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em).
58 Nếu anh (em) không lo đem ra thực h¨¤nh tất cả những lời của Luật n¨¤y, ch¨¦p trong s¨¢ch n¨¤y, v¨¤ k¨ªnh sợ danh hiển h¨¢ch v¨¤ khả uý n¨¤y: Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), 59 th¨¬ Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho anh (em) v¨¤ l¨¤m cho d¨°ng dõi anh (em) phải mang những vết thương lạ, những vết thương nặng v¨¤ dai dẳng, những bệnh ¨¢c độc v¨¤ dai dẳng. 60 Ðức Ch¨²a sẽ cho trở lại với anh (em) mọi dịch tễ của Ai-cập, m¨¤ anh (em) kinh hãi, những dịch tễ ấy sẽ b¨¢m v¨¤o anh (em). 61 Cả mọi bệnh hoạn v¨¤ mọi vết thương không được ch¨¦p trong s¨¢ch Luật n¨¤y, Ðức Ch¨²a cũng gi¨¢ng xuống tr¨ºn anh (em), cho đến khi anh (em) bị ti¨ºu diệt. 62 Sau khi đã trở n¨ºn nhiều như sao tr¨ºn trời, anh (em) sẽ chỉ c¨°n lại một số người ¨ªt ỏi, v¨¬ anh (em) không nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em).
63 Cũng như Ðức Ch¨²a đã lấy l¨¤m vui khi cho anh em được hạnh ph¨²c v¨¤ n¨ºn đông đ¨²c, th¨¬ Người cũng sẽ lấy l¨¤m vui khi để cho anh em bị giết chết, bị ti¨ºu diệt, v¨¤ bị bứng khỏi miền đất m¨¤ anh (em) sẽ v¨¤o chiếm hữu. 64 Ðức Ch¨²a sẽ phân t¨¢n anh (em) v¨¤o giữa mọi dân, từ đầu đến cuối mặt đất, tại đ¨®, anh (em) sẽ phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c, l¨¤ gỗ, l¨¤ đ¨¢, những thần m¨¤ anh (em) v¨¤ cha ông anh (em) không biết. 65 Ở giữa c¨¢c dân tộc ấy, anh (em) sẽ không được y¨ºn h¨¤n v¨¤ không c¨® chỗ đặt b¨¤n chân; tại đ¨®, Ðức Ch¨²a sẽ l¨¤m cho l¨°ng anh (em) xao xuyến, đôi mắt mỏi m¨°n, tâm hồn kiệt quệ. 66 Mạng sống anh (em) sẽ treo lơ lửng trước mặt anh (em); đ¨ºm ng¨¤y anh (em) sẽ khiếp sợ, anh (em) sẽ không tin m¨¬nh c¨°n được sống. 67 Ban s¨¢ng anh (em) sẽ n¨®i: ¡°Bao giờ mới đến chiều?¡±; ban chiều anh (em) sẽ n¨®i: ¡°Bao giờ mới đến s¨¢ng?¡±, v¨¬ nỗi khiếp sợ tr¨¤n ngập tâm hồn anh (em) v¨¤ v¨¬ cảnh tượng mắt anh (em) chứng kiến. 68 Ðức Ch¨²a sẽ bắt anh (em) đi thuyền, đi bộ trở lại đất Ai-cập m¨¤ tôi đã n¨®i với anh (em): ¡°Anh (em) sẽ không c¨°n thấy lại đất n¨¤y nữa!¡± Tại đ¨®, anh (em) sẽ b¨¢n m¨¬nh l¨¤m tôi trai tớ g¨¢i cho quân th¨´ của anh (em), m¨¤ chẳng c¨® ai mua!¡±
Diễn Từ Thứ Ba Của Ông Mô-S¨º
69 Ðây l¨¤ những lời của giao ước m¨¤ Ðức Ch¨²a đã truyền cho ông Mô-s¨º lập với con c¨¢i Ít-ra-en tại đất Mô-¨¢p, không kể giao ước Người đã lập với họ tại n¨²i Khô-rếp.
¨C Chương 29 ¨C
Ôn lại lịch sử
1 Ông Mô-s¨º triệu tập to¨¤n thể Ít-ra-en v¨¤ n¨®i với họ:
2 𨮠l¨¤ c¨¢c thử th¨¢ch lớn lao mắt anh (em) từng thấy, l¨¤ c¨¢c dấu lạ điềm thi¨ºng lớn lao ấy. 3 Nhưng cho đến ng¨¤y hôm nay, Ðức Ch¨²a đã không cho anh em l¨°ng để biết, mắt để thấy, tai để nghe.
4 Ta đã dẫn c¨¢c ngươi bốn mươi năm trong sa mạc, m¨¤ ¨¢o c¨¢c ngươi mặc đã không r¨¢ch, d¨¦p chân c¨¢c ngươi đi đã không m¨°n. 5 Của ăn của c¨¢c ngươi không phải l¨¤ b¨¢nh, thức uống của c¨¢c ngươi không phải l¨¤ rượu v¨¤ đồ uống c¨® men, để c¨¢c ngươi biết rằng Ta l¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của c¨¢c ngươi. 6 Rồi anh em đã đến nơi n¨¤y; Xi-khôn, vua Kh¨¦t-bôn, v¨¤ Ốc, vua miền Ba-san, đã ra ngh¨ºnh chiến với ch¨²ng ta, v¨¤ ch¨²ng ta đã đ¨¢nh bại ch¨²ng. 7 Ch¨²ng ta đã chiếm đất của ch¨²ng, v¨¤ chia cho chi tộc Rưu-v¨ºn, chi tộc G¨¢t v¨¤ một nửa chi tộc Mơ-na-se l¨¤m gia nghiệp.
8 Anh em phải giữ những lời của giao ước n¨¤y v¨¤ đem ra thực h¨¤nh để được th¨¤nh công trong tất cả những g¨¬ anh em l¨¤m.
Giao ước tại Mô-¨¢p
9 Hôm nay, tất cả anh em đứng trước tôn nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em: n¨¤o l¨¤ những người đứng đầu c¨¢c chi tộc của anh em, n¨¤o l¨¤ c¨¢c kỳ mục, ký lục của anh em, mọi người ph¨¢i nam trong Ít-ra-en, 10 n¨¤o l¨¤ đ¨¤n b¨¤ con trẻ của anh em, n¨¤o l¨¤ người ngoại kiều ở trong trại của anh (em), từ người chặt củi cho đến người m¨²c nước cho anh (em). 11 Anh (em) sắp gia nhập giao ước của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), giao ước c¨® k¨¨m theo lời thề nguyền, l¨¤ giao ước m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), lập với anh (em) hôm nay, 12 để đặt anh (em) l¨ºn l¨¤m dân của Người, c¨°n ch¨ªnh Người sẽ l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), như Người đã ph¨¢n với anh (em) v¨¤ như Người đã thề với cha ông anh (em), l¨¤ Áp-ra-ham, I-xa-¨¢c v¨¤ Gia-c¨®p. 13 Không phải chỉ ri¨ºng với anh em m¨¤ tôi lập giao ước n¨¤y, c¨® k¨¨m theo lời thề nguyền n¨¤y, 14 nhưng c¨°n với kẻ c¨® mặt ở đây với ch¨²ng ta, v¨¤ hôm nay đang đứng trước tôn nhan Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, cũng như với kẻ không c¨® ở đây với ch¨²ng ta hôm nay.
15 Ch¨ªnh anh em biết ch¨²ng ta đã sống b¨ºn đất Ai-cập l¨¤m sao v¨¤ đã băng qua lãnh thổ c¨¢c dân tộc m¨¤ anh em đã đi qua như thế n¨¤o. 16 Anh em đã thấy ở giữa ch¨²ng c¨¢c đồ gớm ghiếc v¨¤ c¨¢c ngẫu tượng của ch¨²ng, l¨¤ gỗ, đ¨¢, bạc, v¨¤ng.
17 Giữa anh em, đừng c¨® người n¨¤o, nam hay nữ, đừng c¨® d¨°ng họ hay chi tộc n¨¤o hôm nay trở l¨°ng với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, m¨¤ đi phụng thờ c¨¢c thần của những dân tộc ấy. Giữa anh em, đừng c¨® thứ rễ sinh tr¨¢i độc v¨¤ quả đắng. 18 Nếu kẻ n¨¤o, khi nghe c¨¢c lời thề nguyền n¨¤y, lại tự ch¨²c ph¨²c cho m¨¬nh trong l¨°ng m¨¤ n¨®i: ¡°Tôi sẽ được b¨¬nh an, cho d¨´ tôi cứ sống theo l¨°ng chai dạ đ¨¢ của tôi¡±; như thể đất được tưới không kh¨¢c g¨¬ đất khô cằn; 19 nếu kẻ n¨¤o l¨¤m thế th¨¬ Ðức Ch¨²a sẽ không muốn tha cho n¨®; bấy giờ cơn giận v¨¤ l¨°ng ghen tương của Ðức Ch¨²a sẽ bốc l¨ºn phạt người ấy, tất cả lời thề nguyền ch¨¦p trong s¨¢ch n¨¤y sẽ đổ xuống tr¨ºn n¨®, v¨¤ Ðức Ch¨²a sẽ xo¨¢ t¨ºn n¨® không c¨°n dấu vết trong thi¨ºn hạ. 20 Ðức Ch¨²a sẽ t¨¢ch n¨® ra khỏi mọi chi tộc Ít-ra-en, cho n¨® phải mang hoạ, chiếu theo mọi lời thề nguyền của giao ước ch¨¦p trong s¨¢ch Luật n¨¤y.
Viễn tượng lưu đ¨¤y
21 Khi thấy c¨¢c vết thương của miền đất n¨¤y v¨¤ những bệnh tật Ðức Ch¨²a gi¨¢ng xuống tr¨ºn đ¨®, th¨¬ thế hệ tương lai, tức l¨¤ con c¨¢i anh em đứng l¨ºn sau anh em, v¨¤ người nước ngo¨¤i đến từ một miền đất xa xôi, sẽ n¨®i: 22 ¡°Cả miền đất chỉ l¨¤ di¨ºm sinh, muối v¨¤ lửa, không ai gieo vãi, không chi nảy chồi, không cọng cỏ n¨¤o mọc l¨ºn, giống như cảnh t¨¤n ph¨¢ ở Xơ-đôm, Gô-mô-ra, Át-ma v¨¤ Xơ-vô-gim, những th¨¤nh m¨¤ Ðức Ch¨²a đã ph¨¢ đổ trong cơn thịnh nộ v¨¤ lôi đ¨¬nh của Người. 23 V¨¤ mọi dân tộc sẽ n¨®i: ¡°V¨¬ sao Ðức Ch¨²a đã xử như thế với miền đất n¨¤y? V¨¬ sao cơn thịnh nộ lớn lao n¨¤y đã bừng ch¨¢y? 24 Người ta sẽ trả lời: ¡°Ấy l¨¤ v¨¬ họ bỏ giao ước của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của cha ông họ, giao ước Người đã lập với họ, khi Người đưa họ ra khỏi đất Ai-cập. 25 Họ đã đi phụng thờ c¨¢c thần kh¨¢c v¨¤ sụp xuống lạy c¨¢c thần ấy, những thần m¨¤ họ không biết v¨¤ Người đã chẳng phân chia cho họ. 26 Ðức Ch¨²a đã nổi cơn thịnh nộ với miền đất n¨¤y, v¨¤ gi¨¢ng xuống tất cả lời nguyền rủa ch¨¦p trong s¨¢ch n¨¤y. 27 Trong cơn thịnh nộ, lôi đ¨¬nh v¨¤ giận dữ lớn lao, Ðức Ch¨²a đã bứng họ đi khỏi đất đai của họ v¨¤ n¨¦m họ v¨¤o một miền đất kh¨¢c, như ng¨¤y hôm nay. 28 C¨® những điều Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a ch¨²ng ta, giữ k¨ªn cho m¨¬nh; nhưng những điều n¨¤y được mặc khải cho ch¨²ng ta v¨¤ con ch¨¢u ch¨²ng ta đến muôn đời, để ch¨²ng ta đem ra thực h¨¤nh những lời của Luật n¨¤y.
¨C Chương 30 ¨C
Trở về từ chốn lưu đ¨¤y. Trở lại với Ch¨²a.
1 Vậy khi tất cả những điều ấy xảy đến cho anh (em), tức l¨¤ lời ch¨²c ph¨²c v¨¤ lời nguyền rủa tôi đã đưa ra cho anh (em) chọn, anh (em) sẽ để tâm suy niệm những điều ấy, giữa c¨¢c dân tộc, nơi m¨¤ Ðức Ch¨²a đã đuổi anh (em) đến; 2 anh (em) sẽ trở về c¨´ng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), anh (em) v¨¤ con c¨¢i anh (em) sẽ nghe tiếng Người, hết l¨°ng hết dạ, theo mọi điều tôi truyền cho anh (em) hôm nay. 3 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ đổi vận mạng anh (em), sẽ chạnh l¨°ng thương v¨¤ sẽ lại tập trung anh (em) về từ mọi dân, từ nơi m¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đã phân t¨¢n anh (em). 4 D¨´ anh (em) c¨® bị đuổi xa đến tận chân trời, th¨¬ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), cũng sẽ tập trung anh (em) từ 𨮠về, v¨¤ từ 𨮠Người sẽ đ¨®n anh (em). 5 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ đưa anh (em) về đất m¨¤ cha ông anh (em) đã chiếm hữu, để anh (em) chiếm hữu đất ấy; Người sẽ l¨¤m cho anh (em) được hạnh ph¨²c v¨¤ đông đ¨²c hơn cha ông anh (em).
6 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ cắt b¨¬ tâm hồn anh (em) v¨¤ tâm hồn d¨°ng dõi anh (em), để anh (em) y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), hết l¨°ng hết dạ, ngõ hầu anh (em) được sống. 7 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ gi¨¢ng mọi lời nguyền rủa n¨¤y tr¨ºn quân th¨´ anh (em), những kẻ gh¨¦t v¨¤ bắt bớ anh (em). 8 Phần anh (em), anh (em) sẽ trở lại v¨¤ nghe tiếng Ðức Ch¨²a, sẽ đem ra thực h¨¤nh mọi mệnh lệnh của Người m¨¤ tôi truyền cho anh (em) hôm nay. 9 Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ cho anh (em) th¨¤nh công trong mọi công việc tay anh (em) l¨¤m, cho anh (em) sinh nhiều con c¨¢i, gia s¨²c anh (em) sinh sôi nảy nở, đất đai anh (em) sinh nhiều hoa tr¨¢i, để anh (em) được hạnh ph¨²c. Thật vậy, Ðức Ch¨²a sẽ lấy l¨¤m vui v¨¬ hạnh ph¨²c của anh (em), cũng như Người đã lấy l¨¤m vui v¨¬ hạnh ph¨²c của cha ông anh (em), 10 miễn l¨¤ anh (em) nghe tiếng Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), m¨¤ giữ những mệnh lệnh v¨¤ th¨¢nh chỉ Người, ghi trong s¨¢ch Luật n¨¤y, miễn l¨¤ anh (em) trở về với Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), hết l¨°ng hết dạ.
11 Quả thế, mệnh lệnh tôi truyền cho anh (em) hôm nay đây, không vượt qu¨¢ sức lực hay ngo¨¤i tầm tay anh (em). 12 Mệnh lệnh 𨮠không ở tr¨ºn trời, khiến anh (em) phải n¨®i: ¡°Ai sẽ l¨ºn trời lấy xuống cho ch¨²ng tôi v¨¤ n¨®i cho ch¨²ng tôi nghe, để ch¨²ng tôi đem ra thực h¨¤nh? 13 Mệnh lệnh 𨮠cũng không ở b¨ºn kia biển, khiến anh (em) phải n¨®i: ¡°Ai sẽ sang b¨ºn kia biển lấy về cho ch¨²ng tôi v¨¤ n¨®i cho ch¨²ng tôi nghe, để ch¨²ng tôi đem ra thực h¨¤nh? 14 Thật vậy, lời 𨮠ở rất gần anh (em), ngay trong miệng, trong l¨°ng anh (em), để anh (em) đem ra thực h¨¤nh.
Hai con đường
15 Coi đây, hôm nay tôi đưa ra cho anh (em) chọn: hoặc l¨¤ được sống, được hạnh ph¨²c, hoặc l¨¤ phải chết, bị tai hoạ. 16 Hôm nay tôi truyền cho anh (em) phải y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đi theo đường lối của Người, v¨¤ tuân giữ c¨¢c mệnh lệnh, th¨¢nh chỉ, quyết định của Người, để anh (em) được sống, được th¨ºm đông đ¨²c, v¨¤ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ch¨²c ph¨²c cho anh (em) trong miền đất anh (em) sắp v¨¤o chiếm hữu. 17 Nhưng nếu anh (em) trở l¨°ng v¨¤ không vâng nghe, lại bị lôi cuốn v¨¤ sụp xuống lạy c¨¢c thần kh¨¢c v¨¤ phụng thờ ch¨²ng, 18 th¨¬ hôm nay tôi b¨¢o cho anh (em) biết: chắc chắn anh (em) sẽ bị diệt vong, sẽ không được sống lâu tr¨ºn đất m¨¤ anh (em) sắp sang qua sông Gio-đan để v¨¤o chiếm hữu. 19 Hôm nay, tôi lấy trời đất l¨¤m chứng c¨¢o tội anh (em): tôi đã đưa ra cho anh (em) chọn được sống hay phải chết, được ch¨²c ph¨²c hay bị nguyền rủa. Anh (em) hãy chọn sống để anh (em) v¨¤ d¨°ng dõi anh (em) được sống, 20 nghĩa l¨¤ hãy y¨ºu mến Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), nghe tiếng Người v¨¤ gắn b¨® với Người, v¨¬ như thế anh (em) sẽ được sống, sống lâu m¨¤ ở lại tr¨ºn đất Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông anh (em), l¨¤ ông Áp-ra-ham, ông I-xa-¨¢c v¨¤ ông Gia-c¨®p, rằng Người sẽ ban cho c¨¢c ng¨¤i.¡±
¨C Chương 31 ¨C
IV. Những Việc L¨¤m Cuối C¨´ng Của Ông Mô-S¨º.
Ông Mô-S¨º Qua Ðời.
Sứ mạng của ông Giô-su¨º
1 Ông Mô-s¨º đến n¨®i những lời n¨¤y với to¨¤n thể Ít-ra-en. 2 Ông bảo họ: ¡°Hôm nay tôi đã được một trăm hai mươi tuổi, tôi không thể đi ra đi v¨¤o được nữa, v¨¤ Ðức Ch¨²a đã bảo tôi: ¡°Ngươi sẽ không được sang qua sông Gio-đan kia. 3 Ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), sẽ dẫn đầu anh (em) sang qua sông, Người sẽ ti¨ºu diệt c¨¢c dân tộc ấy cho khuất mắt anh (em), để anh (em) chiếm đất của ch¨²ng. Ch¨ªnh ông Giô-su¨º sẽ dẫn đầu anh (em) sang qua sông, như Ðức Ch¨²a đã ph¨¢n. 4 Ðức Ch¨²a sẽ xử với ch¨²ng như đã xử với c¨¢c vua người E-mô-ri l¨¤ Xi-khôn v¨¤ Ốc, v¨¤ với đất nước của ch¨²ng: Người đã ti¨ºu diệt ch¨²ng. 5 Ðức Ch¨²a sẽ trao c¨¢c dân tộc ấy cho anh (em), v¨¤ anh (em) sẽ xử với ch¨²ng theo như tất cả mệnh lệnh tôi đã truyền cho anh (em). 6 Mạnh bạo l¨ºn, can đảm l¨ºn! Ðừng sợ, đừng run khiếp trước mặt ch¨²ng, v¨¬ ch¨ªnh Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), đi với anh (em); Người sẽ không để mặc, không bỏ rơi anh (em).¡±
7 Rồi ông Mô-s¨º gọi ông Giô-su¨º lại, v¨¤ n¨®i với ông trước mặt to¨¤n thể Ít-ra-en: ¡°Mạnh bạo l¨ºn, can đảm l¨ºn! Ch¨ªnh anh sẽ c¨´ng với dân n¨¤y v¨¤o đất Ðức Ch¨²a đã thề với cha ông họ rằng Người sẽ ban cho họ; ch¨ªnh anh sẽ cho họ hưởng đất ấy l¨¤m gia nghiệp. 8 Ch¨ªnh Ðức Ch¨²a đi ph¨ªa trước anh, ch¨ªnh Người sẽ ở với anh; Người sẽ không để mặc, không bỏ rơi anh. Ðừng sợ, đừng hãi!¡±
Nghi thức công bố luật
9 Ông Mô-s¨º viết luật n¨¤y v¨¤ trao cho c¨¢c tư tế, con c¨¢i L¨º-vi, l¨¤ những người sẽ kiệu H¨°m Bia Giao Ước của Ðức Ch¨²a, v¨¤ cho tất cả c¨¢c kỳ mục Ít-ra-en. 10 Ông Mô-s¨º truyền cho họ rằng: ¡°Sau bảy năm, v¨¤o thời kỳ c¨® năm tha nợ, trong dịp lễ Lều, 11 khi to¨¤n thể Ít-ra-en đến để ra tr¨¬nh diện Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), ở nơi Người chọn, anh (em) phải đọc luật n¨¤y trước to¨¤n thể Ít-ra-en, cho họ nghe. 12 Anh (em) hãy tập hợp dân, đ¨¤n ông, đ¨¤n b¨¤, trẻ con v¨¤ người ngoại kiều ở trong c¨¢c th¨¤nh của anh (em), để họ nghe v¨¤ để họ học cho biết k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh (em), v¨¤ lo đem ra thực h¨¤nh mọi lời của luật n¨¤y. 13 Con c¨¢i họ, l¨¤ những kẻ không biết, sẽ nghe v¨¤ học cho biết k¨ªnh sợ Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em, mọi ng¨¤y anh em sống tr¨ºn đất m¨¤ anh em sắp qua sông Gio-đan để chiếm hữu.¡±
Huấn thị của Ðức Ch¨²a
14 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với ông Mô-s¨º: ¡°Ðây sắp đến ng¨¤y ngươi phải l¨¬a đời. Hãy gọi Giô-su¨º đến, v¨¤ c¨¢c người hãy đứng ở Lều Hội Ngộ để Ta truyền lệnh cho n¨®.¡± Ông Mô-s¨º v¨¤ ông Giô-su¨º ra đứng ở Lều Hội Ngộ. 15 Ðức Ch¨²a xuất hiện trong Lều, trong cột mây v¨¤ cột mây đứng ở cửa Lều.
16 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với ông Mô-s¨º: ¡°Ðây ngươi sắp nằm xuống với cha ông ngươi, v¨¤ dân n¨¤y sẽ chạy theo c¨¢c thần m¨¤ l¨¤m điếm, c¨¢c thần của người ngoại bang ở trong đất n¨® sắp v¨¤o; n¨® sẽ bỏ Ta v¨¤ sẽ ph¨¢ vỡ giao ước của Ta, giao ước Ta đã lập với n¨®. 17 Ng¨¤y ấy, Ta sẽ nổi cơn thịnh nộ với n¨®. Ta sẽ bỏ ch¨²ng v¨¤ sẽ ẩn mặt đi không nh¨¬n ch¨²ng. Bấy giờ n¨® sẽ bị thôn t¨ªnh, v¨¤ nhiều tai hoạ, nhiều cơn ngặt ngh¨¨o sẽ xảy ra cho n¨®. Ng¨¤y đ¨®, n¨® sẽ n¨®i: ¡°Những tai hoạ n¨¤y xảy ra cho tôi, phải chăng l¨¤ v¨¬ Thi¨ºn Ch¨²a không c¨°n ở giữa tôi? 18 Phần Ta, ng¨¤y 𨮠Ta sẽ cứ ẩn mặt đi, v¨¬ tất cả điều ¨¢c n¨® l¨¤m khi hướng về c¨¢c thần kh¨¢c.
B¨¤i ca l¨¤m chứng
19 Bây giờ c¨¢c ngươi hãy viết cho m¨¬nh b¨¤i ca n¨¤y, (c¨¢c) ngươi hãy dạy cho con c¨¢i Ít-ra-en, hãy đặt v¨¤o miệng ch¨²ng, để Ta lấy b¨¤i ca ấy l¨¤m chứng c¨¢o tội con c¨¢i Ít-ra-en. 20 Thật vậy, Ta sẽ đưa n¨® v¨¤o đất Ta đã thề hứa với cha ông n¨®, đất tr¨¤n trề sữa v¨¤ mật, n¨® sẽ được ăn, được no n¨º, sẽ b¨¦o mập, rồi sẽ hướng về c¨¢c thần kh¨¢c v¨¤ phụng thờ ch¨²ng, n¨® sẽ khinh thị Ta v¨¤ ph¨¢ vỡ giao ước của Ta. 21 Khi nhiều tai hoạ, nhiều cơn ngặt ngh¨¨o xảy ra cho ch¨²ng, th¨¬ b¨¤i ca n¨¤y sẽ l¨¤m chứng c¨¢o tội n¨®, v¨¬ d¨°ng dõi ch¨²ng sẽ không qu¨ºn lặp lại b¨¤i ca n¨¤y. Thật vậy, Ta biết ý định n¨® đang mưu t¨ªnh hôm nay, ngay cả trước khi Ta đưa n¨® v¨¤o đất m¨¤ Ta đã thề hứa.¡± 22 Hôm ấy, ông Mô-s¨º đã viết b¨¤i ca n¨¤y v¨¤ dạy con c¨¢i Ít-ra-en.
23 Ðức Ch¨²a truyền lệnh cho ông Giô-su¨º, con ông Nun, Người ph¨¢n: ¡°Mạnh bạo l¨ºn, can đảm l¨ºn! Ch¨ªnh ngươi sẽ đưa con c¨¢i Ít-ra-en v¨¤o đất m¨¤ Ta đã thề hứa với ch¨²ng; v¨¤ Ta sẽ ở với ngươi.¡±
Ðặt Luật b¨ºn H¨°m Bia
24 Khi ông Mô-s¨º đã viết xong c¨¢c lời của luật n¨¤y v¨¤o một cuốn s¨¢ch, từ đầu ch¨ª cuối, 25 th¨¬ ông truyền cho c¨¢c thầy L¨º-vi, những người kiệu H¨°m Bia Giao Ước của Ðức Ch¨²a, rằng: 26 ¡°Hãy đem s¨¢ch luật n¨¤y đặt b¨ºn H¨°m Bia Giao Ước của Ðức Ch¨²a, Thi¨ºn Ch¨²a của anh em; ở 𨮠s¨¢ch ấy sẽ l¨¤m chứng c¨¢o tội anh (em). 27 V¨¬ tôi biết anh (em) hay phản nghịch v¨¤ cứng cổ: hôm nay tôi c¨°n sống với anh em, m¨¤ anh em đã phản nghịch chống lại Ðức Ch¨²a, huống chi l¨¤ sau khi tôi chết!
Tập hợp dân để nghe b¨¤i ca
28 Hãy tập hợp lại chung quanh tôi hết mọi kỳ mục của c¨¢c chi tộc anh em v¨¤ c¨¢c ký lục của anh em; tôi sẽ n¨®i cho họ nghe những lời n¨¤y, v¨¤ lấy trời đất l¨¤m chứng c¨¢o tội họ. 29 V¨¬ tôi biết rằng, sau khi tôi chết, chắc chắn anh em sẽ ra hư hỏng, v¨¤ sẽ đi ra ngo¨¤i con đường tôi đã truyền cho anh em; v¨¤ tai hoạ sẽ xảy đến cho anh em sau n¨¤y, v¨¬ anh em sẽ l¨¤m điều dữ tr¨¢i mắt Ðức Ch¨²a, để tr¨ºu giận Người bằng những việc tay anh em l¨¤m.¡±
30 Rồi ông Mô-s¨º n¨®i cho to¨¤n thể đại hội Ít-ra-en nghe những lời của b¨¤i ca n¨¤y, từ đầu ch¨ª cuối:
¨C Chương 32 ¨C
B¨¤i Ca Của Ông Mô-S¨º
1 Trời hãy lắng tai, n¨¤y tôi sắp kể,
đất nghe cho tường lời lẽ miệng tôi:
2 Gi¨¢o huấn của tôi như giọt mưa th¨¢nh th¨®t,
lời tôi dạy bảo tựa sương m¨®c nhỏ sa,
kh¨¢c n¨¤o mưa rơi tr¨ºn nội cỏ,
giống như nước đổ xuống đồng xanh.
3 N¨¤y tôi xưng tụng th¨¢nh danh Ðức Ch¨²a,
trời đất hãy suy tôn Thi¨ºn Ch¨²a ta thờ!
4 Người l¨¤ N¨²i Ш¢: sự nghiệp Người ho¨¤n hảo,
v¨¬ mọi đường lối Người đều thẳng ngay.
Ch¨²a t¨ªn th¨¤nh, không mảy may gian dối,
Người quả l¨¤ ch¨ªnh trực công minh.
5 Những đứa con m¨¤ Ch¨²a đã sinh ra không t¨¬ ố
lại lỗi đạo với Người, ôi n¨°i giống lưu manh t¨¤ vạy!
6 Hỡi dân tộc ngu si khờ dại,
ngươi đ¨¢p đền ơn Ðức Ch¨²a vậy sao?
H¨¢ ch¨ªnh Người chẳng phải cha ngươi,
Ðấng dựng n¨ºn ngươi, Ðấng tạo th¨¤nh, củng cố?
7 Hãy nhớ lại những ng¨¤y xưa th¨¢ng cũ,
v¨¤ ngẫm xem từng thế hệ qua rồi.
Cứ hỏi cha ngươi l¨¤ người sẽ dạy,
thỉnh bậc lão th¨¤nh, họ sẽ n¨®i cho nghe.
8 Khi Ðấng Tối Cao định phần ri¨ºng cho muôn nước,
v¨¤ khiến lo¨¤i người khắp ngả chia tay,
th¨¬ Người vạch bi¨ºn cương cho từng dân tộc
theo số c¨¢c thần minh.
9 Nhưng sở hữu của Ðức Ch¨²a ch¨ªnh l¨¤ dân Ch¨²a,
nh¨¤ Gia-c¨®p l¨¤ cơ nghiệp của Người.
10 Gặp thấy n¨® giữa miền hoang địa,
giữa cảnh hỗn mang đầy tiếng h¨² rợn r¨´ng,
Ch¨²a ấp ủ, Ch¨²a lo dưỡng dục,
luôn giữ g¨¬n, chẳng kh¨¢c n¨¤o con ngươi mắt Ch¨²a.
11 Tựa chim bằng tr¨ºn tổ lượn quanh, giục bầy con bay nhảy,
xo¨¨ c¨¢nh ra đỡ lấy rồi cõng con tr¨ºn m¨¬nh.
12 Duy một m¨¬nh Ðức Ch¨²a lãnh đạo dân;
chẳng c¨® thần ngoại bang n¨¤o b¨ºn cạnh Ch¨²a.
13 Người cho n¨® ph¨®ng ngựa tr¨ºn c¨¢c v¨´ng đất cao trong xứ,
n¨® được ăn hoa m¨¤u đồng ruộng;
Người cho n¨® nếm mật ong chảy ra từ hốc đ¨¢,
nếm dầu từ tảng đ¨¢ hoa cương;
14 nếm sữa b¨° chua v¨¤ sữa chi¨ºn d¨º,
với mỡ chi¨ºn con, chi¨ºn đực miền Ba-san,
mỡ d¨º đực, với l¨²a m¨¬ tinh hảo;
ngươi uống m¨¢u tr¨¢i nho đã ho¨¢ rượu nồng.
15 Giơ-su-run mập ra, n¨® hất chân đ¨¢ hậu
¨C ngươi mập, b¨¦o, ph¨¢t ph¨¬ ¨C
n¨® đã bỏ Thi¨ºn Ch¨²a, Ðấng đã l¨¤m ra n¨®,
N¨²i Ш¢ độ tr¨¬ n¨®, n¨® đã khinh thường.
16 Ch¨²ng thờ c¨¢c thần xa lạ khiến Người phải ghen tương,
l¨¤m những điều gh¨º tởm m¨¤ tr¨ºu giận Người;
17 ch¨²ng tế những quỷ không phải l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a,
tế những thần ch¨²ng không biết,
những thần mới, vừa mới đến,
m¨¤ cha ông c¨¢c ngươi đã không khiếp sợ.
18 N¨²i Ш¢ sinh ra ngươi, ngươi lại coi thường,
ngươi qu¨ºn Thi¨ºn Ch¨²a, Ðấng đã sinh ra ngươi.
19 Ðức Ch¨²a thấy vậy th¨¬ khinh miệt,
v¨¬ con trai con g¨¢i Người đã tr¨ºu giận Người.
20 Người ph¨¢n: ¡°Ta sẽ ẩn mặt đi không nh¨¬n ch¨²ng,
để xem hậu vận ch¨²ng ra sao;
v¨¬ ch¨²ng l¨¤ giống n¨°i tr¨¢o trở,
những đứa con chẳng ch¨²t t¨ªn trung.
21 Ch¨²ng đã thờ c¨¢c thần không phải l¨¤ Thi¨ºn Ch¨²a
khiến Ta phải ghen tương,
thờ những thần hư ảo m¨¤ tr¨ºu giận Ta;
Ta sẽ d¨´ng một dân không phải l¨¤ dân
khiến ch¨²ng phải ghen tương,
d¨´ng một dân tộc ngu si m¨¤ tr¨ºu giận ch¨²ng.
22 Phải, lửa thịnh nộ đã b¨´ng l¨ºn trong Ta,
n¨® đốt đến tận đ¨¢y sâu âm phủ,
thi¨ºu huỷ đất đai với cả hoa m¨¤u,
l¨¤m chân n¨²i đồi bốc ch¨¢y.
23 Tr¨ºn ch¨²ng, Ta sẽ chồng chất tai ương,
sẽ ph¨®ng hết mũi t¨ºn của Ta v¨¤o ch¨²ng.
24 Khi v¨¬ đ¨®i, ch¨²ng phải hao m¨°n,
v¨¬ sốt, v¨¬ ôn dịch t¨¤n khốc m¨¤ phải ti¨ºu tan,
Ta sẽ gửi đến ch¨²ng nanh th¨² dữ,
với nọc của lo¨¤i b¨° s¨¢t tr¨ºn bụi đất.
25 Ngo¨¤i th¨¬ lưỡi gươm sẽ l¨¤m ch¨²ng mất con,
trong th¨¬ l¨¤ nỗi kinh ho¨¤ng.
Cả trai tr¨¢ng lẫn người trinh nữ,
trẻ đang b¨² cũng như người bạc đầu sẽ chung số phận.
26 Ta đã ph¨¢n: Ta sẽ đập ch¨²ng tan t¨¤nh,
l¨¤m cho lo¨¤i người chẳng c¨°n ai nhớ tới,
27 nếu như Ta không sợ kẻ th¨´ x¨²c phạm.
Ðối thủ ch¨²ng chớ c¨® hiểu lầm
m¨¤ n¨®i rằng: ¡°Ch¨²ng ta cao tay hơn,
tất cả điều đ¨®, đâu phải l¨¤ Ðức Ch¨²a đã l¨¤m.
28 Quả thế, ch¨²ng l¨¤ một dân tộc ph¨¢n đo¨¢n sai lạc,
thiếu hẳn tr¨ª thông minh.
29 Nếu l¨¤ người khôn ngoan, ch¨²ng sẽ hiểu điều đ¨®,
sẽ thông suốt hậu vận của m¨¬nh.
30 L¨¤m sao một người đuổi được một ng¨¤n người,
v¨¤ hai người khiến mười ng¨¤n người trốn chạy,
nếu không phải v¨¬ N¨²i Ш¢ của ch¨²ng đã b¨¢n ch¨²ng đi,
v¨¤ Ðức Ch¨²a đã nộp ch¨²ng rồi?
31 V¨¬ n¨²i đ¨¢ của ch¨²ng không phải như N¨²i Ш¢ của ch¨²ng ta.
Ch¨ªnh kẻ th¨´ ch¨²ng ta đều công nhận.
32 Nho của ch¨²ng lấy giống từ nho của Xơ-đôm,
từ những c¨¢nh đồng của Gô-mô-ra;
tr¨¢i nho của ch¨²ng l¨¤ tr¨¢i nho độc,
ch¨´m nho của ch¨²ng mới đắng l¨¤m sao!
33 Rượu của ch¨²ng l¨¤ nọc mãng x¨¤,
l¨¤ chất độc giết người của rắn hổ mang.
34 Ðiều n¨¤y chẳng được giữ kỹ b¨ºn Ta,
được ni¨ºm phong trong c¨¢c kho t¨¤ng của Ta sao?
35 Ch¨ªnh Ta sẽ b¨¢o o¨¢n v¨¤ đ¨¢p trả,
v¨¤o l¨²c m¨¤ chân ch¨²ng lảo đảo t¨¦ xi¨ºu,
v¨¬ ng¨¤y ch¨²ng lâm nạn đã gần,
v¨¤ vận hạn ch¨²ng đang sầm sập tới.¡±
36 Thật vậy, Ðức Ch¨²a sẽ x¨¦t xử cho thần dân,
sẽ dủ l¨°ng thương h¨¤ng tôi tớ,
khi Người thấy rằng b¨¤n tay ch¨²ng yếu đi,
v¨¤ người nô lệ, kẻ tự do cũng chẳng c¨°n.
37 Bấy giờ Người ph¨¢n: ¡°Ðâu rồi c¨¢c thần của ch¨²ng,
đâu rồi n¨²i đ¨¢ ch¨²ng ẩn thân?
38 Ðâu rồi những kẻ ăn mỡ lễ tế của ch¨²ng,
uống rượu tế ch¨²ng dâng?
C¨¢c thần 𨮠hãy đứng l¨ºn v¨¤ ph¨´ trợ c¨¢c ngươi,
cho c¨¢c ngươi c¨® một nơi ẩn n¨¢u!
39 Bây giờ hãy coi đây: Ta ch¨ªnh l¨¤ Ta,
b¨ºn cạnh Ta, chẳng c¨® thần n¨¤o kh¨¢c,
Ta cầm quyền sinh tử, Ta đ¨¢nh phạt, rồi Ta lại chữa l¨¤nh,
không ai cứu khỏi tay Ta được.
40 Phải, Ta giơ tay l¨ºn trời, Ta n¨®i: Ta sống đến muôn đời!
41 Khi Ta m¨¤i lưỡi gươm s¨¢ng lo¨¦ của Ta, khi Ta ra tay x¨¦t xử,
th¨¬ Ta sẽ b¨¢o o¨¢n c¨¢c đối thủ của Ta, sẽ đ¨¢p trả những kẻ gh¨¦t Ta,
42 Ta sẽ l¨¤m cho c¨¢c mũi t¨ºn của Ta say m¨¢u,
gươm của Ta sẽ ăn thịt:
m¨¢u những người bị giết v¨¤ những t¨´ nhân,
thịt đầu c¨¢c thủ lãnh quân th¨´.¡±
43 Hỡi c¨¢c dân tộc, hãy reo h¨° mừng dân Ch¨²a,
v¨¬ Người bắt đền nợ m¨¢u c¨¢c tôi tớ của Người,
b¨¢o o¨¢n c¨¢c đối thủ của Người,
v¨¤ x¨¢ tội cho đất, cho dân của Người.
44 Ông Mô-s¨º c¨´ng đến với ông Hô-s¨º-a, con ông Nun, v¨¤ n¨®i cho dân nghe tất cả những lời của b¨¤i ca n¨¤y.
Luật l¨¤ nguồn sống
45 Khi ông Mô-s¨º đã n¨®i xong tất cả những lời ấy với to¨¤n thể Ít-ra-en, 46 th¨¬ ông bảo họ: ¡°Hãy để tâm v¨¤o tất cả những lời m¨¤ hôm nay tôi cảnh c¨¢o anh em, hãy truyền những lời 𨮠cho con c¨¢i anh em, để ch¨²ng lo đem ra thực h¨¤nh tất cả những lời của Luật n¨¤y. 47 Thật vậy, 𨮠không phải l¨¤ một lời trống rỗng đối với anh em, m¨¤ 𨮠l¨¤ sự sống của anh em, v¨¤ nhờ lời ấy, anh em sẽ được sống tr¨ºn đất m¨¤ anh em sắp qua sông Gio-đan để chiếm hữu.¡±
B¨¢o trước c¨¢i chết của ông Mô-s¨º
48 Ch¨ªnh ng¨¤y đ¨®, Ðức Ch¨²a ph¨¢n với ông Mô-s¨º rằng: 49 ¡°Ngươi hãy l¨ºn ngọn n¨²i kia của dãy A-va-rim, l¨ºn ngọn n¨²i Nơ-vô, ở đất Mô-¨¢p, đối diện với Gi¨º-ri-khô, v¨¤ hãy nh¨¬n xem đất Ca-na-an m¨¤ ta ban cho con c¨¢i Ít-ra-en l¨¤m sở hữu. 50 Rồi ngươi hãy chết tr¨ºn ngọn n¨²i ngươi sắp l¨ºn, v¨¤ hãy về sum họp với gia tộc ngươi, cũng như A-ha-ron, anh ngươi, đã chết tại n¨²i Ho v¨¤ đã về sum họp với gia tộc. 51 Bởi v¨¬ giữa con c¨¢i Ít-ra-en, c¨¢c ngươi đã không trung th¨¤nh với Ta tại mạch nước Mơ-ri-va ở Ca-đ¨º, trong sa mạc Xin, v¨¤ bởi v¨¬ c¨¢c ngươi đã không biểu lộ sự th¨¢nh thiện của Ta giữa con c¨¢i Ít-ra-en, 52 n¨ºn ngươi chỉ được thấy đất ấy từ xa, chứ không được v¨¤o đ¨®, v¨¤o đất Ta ban cho con c¨¢i Ít-ra-en.¡±
¨C Chương 33 ¨C
Những lời ch¨²c ph¨²c của ông Mô-s¨º
1 Ðây l¨¤ lời ch¨²c ph¨²c m¨¤ ông Mô-s¨º, người của Thi¨ºn Ch¨²a, đã ch¨²c ph¨²c cho con c¨¢i Ít-ra-en trước khi qua đời. 2 Ông n¨®i:
¡°Ðức Ch¨²a từ Xi-nai ngự đến, từ X¨º-ia, Người chiếu soi tr¨ºn họ,
Người giãi s¨¢ng từ n¨²i Pa-ran, Người đã đến Mơ-ri-va ở Ca-đ¨º,
v¨¬ họ, từ ph¨ªa nam Người đến Sườn N¨²i.
3 Hẳn Ch¨²a y¨ºu thương c¨¢c dân, to¨¤n dân th¨¢nh ở trong tay Ch¨²a,
v¨¤ họ phục dưới chân Ng¨¤i, mỗi người nhận lấy lời Ng¨¤i ph¨¢n.
4 Ông Mô-s¨º đã truyền cho ch¨²ng ta một Luật,
l¨¤ sở hữu của cộng đồng Gia-c¨®p.
5 Ở Giơ-su-run đã c¨® một vua,
khi c¨¢c người đứng đầu dân tụ họp, c¨´ng với c¨¢c chi tộc Ít-ra-en.
6 Ước g¨¬ Rưu-v¨ºn sống v¨¤ không chết,
v¨¤ số người ¨ªt ỏi của n¨® tồn tại.
7 Về Giu-đa, đây l¨¤ điều ông n¨®i:
Lạy Ðức Ch¨²a, xin nghe tiếng của Giu-đa,
xin đưa n¨® trở về với dân n¨®,
v¨¤ để n¨® tự tay bảo vệ ch¨ªnh m¨¬nh,
xin Ng¨¤i ph¨´ trợ n¨® chống lại đối phương.
8 Về L¨º-vi, ông n¨®i:
Thẻ xăm tum-mim v¨¤ u-rim của Ng¨¤i
thuộc về kẻ hiếu trung với Ng¨¤i,
m¨¤ Ng¨¤i đã thử th¨¢ch tại Ma-xa
v¨¤ đã c¨´ng tranh tụng b¨ºn d¨°ng nước Mơ-ri-va;
9 n¨® l¨¤ người đã n¨®i về cha mẹ n¨®: ¡°Tôi không nh¨¬n thấy họ¡±,
anh em n¨®, n¨® không nh¨¬n nhận, con c¨¢i n¨®, n¨® không biết.
Chi tộc L¨º-vi đã tuân thủ lời Ng¨¤i v¨¤ đã giữ giao ước của Ng¨¤i.
10 Họ dạy những quyết định của Ng¨¤i cho nh¨¤ Gia-c¨®p,
luật của Ng¨¤i cho Ít-ra-en.
Họ dâng hương thơm để Ng¨¤i thưởng thức,
v¨¤ lễ to¨¤n thi¨ºu tr¨ºn b¨¤n thờ Ng¨¤i.
11 Lạy Ðức Ch¨²a, xin ch¨²c ph¨²c cho l¨°ng dũng cảm của n¨®,
xin Ng¨¤i khứng nhận việc tay n¨® l¨¤m;
xin đập gãy lưng th¨´ địch n¨®,
v¨¤ ước g¨¬ những kẻ gh¨¦t n¨® không c¨°n chỗi dậy được! ¡°
12 Về Ben-gia-min, ông n¨®i:
L¨¤ kẻ được Ðức Ch¨²a y¨ºu thương, n¨® sống y¨ºn h¨¤n ở b¨ºn Người,
Ðấng suốt ng¨¤y che chở n¨® v¨¤ ngự giữa n¨²i đồi của n¨®.
13 Về Giu-se, ông n¨®i:
Ðất của n¨® được ph¨²c l¨¤nh của Ðức Ch¨²a:
ơn lộc từ trời, l¨¤ sương m¨®c nhỏ sa,
v¨¤ từ vực sâu nằm ở ph¨ªa dưới;
14 ơn lộc l¨¤ những g¨¬ trổ sinh dưới ¨¢nh mặt trời,
l¨¤ những g¨¬ mọc l¨ºn mỗi tuần trăng;
15 l¨¤ sản phẩm h¨¤ng đầu của n¨²i non th¨¢i cổ,
của g¨° nổng thi¨ºn thu;
16 l¨¤ đất đai v¨¤ thổ sản của n¨®,
hồng ân của Ðấng ngự giữa bụi gai.
Ước chi những ph¨²c l¨¤nh ấy xuống tr¨ºn đầu Giu-se,
tr¨ºn đỉnh đầu người được th¨¢nh hiến giữa anh em m¨¬nh!
17 N¨® l¨¤ con b¨° mộng đầu l¨°ng của Ch¨²a, ch¨²c n¨® được vinh hiển!
Sừng n¨® l¨¤ sừng trâu, n¨® d¨´ng để quật ngã c¨¢c dân,
một trật tr¨ºn khắp c¨´ng cõi đất.
Ш® l¨¤ vạn vạn người Ép-ra-im, 𨮠l¨¤ ng¨¤n ng¨¤n quân Mơ-na-se.
18 Về Dơ-vu-lun, ông n¨®i:
Hãy vui mừng, hỡi Dơ-vu-lun, trong c¨¢c chuyến đi của ngươi,
v¨¤ hỡi Ít-xa-kha, trong lều trại của m¨¬nh.
19 Họ gọi c¨¢c dân l¨ºn n¨²i, ở 𨮠họ dâng những lễ tế luật truyền;
họ h¨²t về t¨¤i nguy¨ºn của biển v¨¤ c¨¢c kho t¨¤ng ẩn giấu dưới c¨¢t.
20 Về G¨¢t, ông n¨®i: Ch¨²c tụng Ðấng cho G¨¢t được th¨ºnh thang!
Như sư tử c¨¢i, n¨® phục sẵn, n¨® x¨¦ mồi, cả vai lẫn đầu.
21 N¨® coi sản phẩm đầu m¨´a l¨¤ của n¨®,
v¨¬ trong 𨮠c¨® phần d¨¤nh cho người lãnh đạo;
n¨® đến với c¨¢c người đứng đầu dân,
n¨® thực h¨¤nh sự công ch¨ªnh của Ðức Ch¨²a
v¨¤ c¨¢c quyết định của Người về Ít-ra-en.
22 Về Ðan, ông n¨®i:
Ðan l¨¤ sư tử con chồm l¨ºn từ miền Ba-san.
23 Về N¨¢p-ta-li, ông n¨®i: N¨¢p-ta-li được no đầy hồng ân
v¨¤ chứa chan ph¨²c l¨¤nh của Ðức Ch¨²a;
n¨® hãy chiếm ph¨ªa tây v¨¤ ph¨ªa nam.
24 Về A-se, ông n¨®i:
Ước g¨¬ n¨® được ch¨²c ph¨²c hơn c¨¢c người con kh¨¢c!
Ước g¨¬ n¨® được anh em m¨¬nh ưu ¨¢i, v¨¤ được dầm chân trong dầu!
25 Ước g¨¬ then cửa của ngươi bằng sắt bằng đồng,
v¨¤ sức mạnh của ngươi bền bỉ như ng¨¤y đời ngươi!
26 Hỡi Giơ-su-run, chẳng c¨® ai như Thi¨ºn Ch¨²a,
Người ngự đến gi¨²p ngươi, lẫm liệt uy h¨´ng,
xa gi¨¢ Người l¨¤ trời cao mây thẳm.
27 Thi¨ºn Ch¨²a của thời th¨¢i cổ l¨¤ một nơi ẩn n¨¢u;
dưới đất n¨¤y, c¨¢nh tay Người đã h¨¤nh động từ xưa;
Người xua đuổi kẻ th¨´ cho khuất mắt ngươi,
v¨¤ Người ph¨¢n: ¡°Hãy ti¨ºu diệt.
28 Ít-ra-en sống y¨ºn h¨¤n; suối Gia-c¨®p l¨¤ d¨°ng suối biệt lập,
trong miền đất c¨® l¨²a m¨¬ v¨¤ rượu mới,
ở đ¨®, cả trời cũng nhỏ sương.
29 Hỡi Ít-ra-en, ngươi thật c¨® ph¨²c!
Ai được như ngươi, hỡi dân được Ðức Ch¨²a cứu?
Người l¨¤ thuẫn đỡ cứu gi¨²p ngươi,
l¨¤ lưỡi gươm đem lại cho ngươi chiến thắng.
C¨¢c kẻ th¨´ ngươi sẽ nịnh bợ cầu thân,
c¨°n ngươi sẽ ch¨¤ đạp c¨¢c đỉnh cao của ch¨²ng.¡±
¨C Chương 34 ¨C
Ông Mô-s¨º qua đời
1 Từ đồng bằng Mô-¨¢p, ông Mô-s¨º l¨ºn n¨²i Nơ-vô, tới P¨ªt-ga, đối diện với Gi¨º-ri-khô, v¨¤ Ðức Ch¨²a cho ông xem thấy tất cả miền đất: miền Ga-la-¨¢t cho đến Ðan, 2 tất cả N¨¢p-ta-li, miền đất Ép-ra-im v¨¤ Mơ-na-se, tất cả miền đất Giu-đa cho đến Biển Tây, 3 miền Ne-gh¨¦p, v¨´ng sông Gio-đan, thung lũng Gi¨º-ri-khô l¨¤ th¨¤nh Ch¨¤ L¨¤, cho đến Xô-a. 4 Ðức Ch¨²a ph¨¢n với ông: ¡°Ðây l¨¤ miền đất Ta đã thề hứa với Áp-ra-ham, I-xa-¨¢c v¨¤ Gia-c¨®p, khi n¨®i: ¡°Ta sẽ ban đất ấy cho d¨°ng dõi ngươi. Ta đã cho ngươi thấy tận mắt, nhưng ngươi sẽ không được qua đ¨®.¡±
5 Ông Mô-s¨º, tôi trung của Ðức Ch¨²a, qua đời tại đ¨®, trong đất Mô-¨¢p, theo lệnh Ðức Ch¨²a. 6 Ông được mai t¨¢ng trong thung lũng, ở miền đất Mô-¨¢p, đối diện với Bết Pơ-o. Cho đến ng¨¤y hôm nay, không ai biết mộ ông ở đâu. 7 Khi chết, ông Mô-s¨º thọ một trăm hai mươi tuổi, mắt không mờ, kh¨ª lực không giảm. 8 Con c¨¢i Ít-ra-en kh¨®c ông Mô-s¨º trong đồng bằng Mô-¨¢p ba mươi ng¨¤y; rồi những ng¨¤y than kh¨®c thọ tang ông Mô-s¨º chấm dứt. 9 Ông Giô-su¨º, con ông Nun, đã được đầy thần kh¨ª khôn ngoan, v¨¬ ông Mô-s¨º đã đặt tay tr¨ºn ông. Con c¨¢i Ít-ra-en nghe ông v¨¤ l¨¤m như Ðức Ch¨²a đã truyền cho ông Mô-s¨º.
10 Trong Ít-ra-en, không c¨°n xuất hiện một ngôn sứ n¨¤o như ông Mô-s¨º, người m¨¤ Ðức Ch¨²a biết rõ, mặt gi¨¢p mặt. 11 Ðức Ch¨²a đã sai ông thực hiện mọi điềm thi¨ºng dấu lạ tại nước Ai-cập, phạt Pha-ra-ô c¨´ng tất cả bề tôi v¨¤ cả nước. 12 Ông Mô-s¨º đã biểu dương tất cả sức mạnh b¨¤n tay ông v¨¤ gây tất cả nỗi kinh ho¨¤ng lớn lao trước mắt to¨¤n thể Ít-ra-en. ¡¡
¡¡ |